Fálkinn - 22.10.1932, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
5
voru blóðblettir á skitinni kakí-
skyrtunni. Hann var hár, ljós yf-
irlitum og andlitsdrættirnir
mjúkir og barnslegir, en í sól-
brendu andlitinu brunnu stálgrá
augu og augnaráðið sem mætti
ofurstanum var kvíðafult en þó
ákveðið. Þeir horfðust í augu í
eina sekúndu, sem var löng eins
og eilífðin — en það var nægi-
lcgt til þess, að grunur de Trev-
ignacs fór að verða að vissu.
„Leysið fangann og látið okk-
ur eina“, sagði hann. „Jeg ætla
að vfirheyra hann án vitna“,
bætti hann við til skýringar.
Mennirnir urðu forviða og fóru
út. Þetta höfðu þeir aldrei vitað
de Trevignac gera fyr.
Það var steinhljóð í herberg-
inu þegar hermennirnir böfðu
lokað eftir sjer. Henri de Tre-
v.'gnac rauf þögnina: „Hvers
óskar þú?“ ságði hann og vott-
aði óljóst fyrir brosi á vörum
hans. Fanginn leit upp.
„Jeg veit að jeg á að deyja
þessvegna grátbæni jeg ofurst-
ann um, að senda þetta brjef til
móður minnar“, svaraði hann,
„þvi að án hjálpar bans kemst
það aldrei til skila“. Hann stakk
liendinni i barminn og tók fram
velkt umslag sem bann fjekk de
Trevignac. Hann tók við brjef-
inu — án þess að pilturinn tæki
eftir því að hönd hans skalf.
„Það er ströng ritskoðun á
brjefum fanga“, sagði ofurstinn
hægt.
„Jeg veit það þessvegna
ætla jeg að biðja yður að lesa
það“, svaraði pilturinn hógvær.
De Trevignac leit aftur á um-
slagið „Margaret Scheffer“ var
áritunin. Nafnið, sem einu sinni
hafði verið honum djæmætara
en allur heimurinn. Hann tók
lirjefið og braut það bægt sund-
ur og las. Engar liarmatölur, að-
eins fyrirgefningarbón, áður en
rjettlætið kliþti sundur lífsþráð-
inn. De Trevignac lagði brjefið á
horðið og andvarpaði þungan.
Svona höfðu forlögin látið sam-
fundi hans og sonarins verða
eftir þessi mörgu ár.
„Jeg veit að þetta ríður henni
að fullu“, sagði pilturinn og
kæfði niðri í sjer grátinn. „Við
vorum bara tvö ein“.
„En faðir þinn — Heinricli
Scheffer?“
Pilturinn hristi höfuðið. „Jeg
liefi aldrei átt neinn föður. Hann
var franskur liðsforingi og sveik
móður mína þegar henni lá
mest á“.
„Veistu ekki einu sinni livað
hann heitir?“
„Nei — því að þá vissi móðir
min að jeg mundi leita hann
uppi og skjóta hann“. Augna-
ráð piltsins sannfærði de Tre-
vignac um, að hann sagði satl.
„Það er rjett — þannig hegn-
um við liðhlaupum“. De Tre-
vignac varð þur í kverkunum og
æðarnar yfir gagnaugunum
hömuðust. „En hefirðu aldrei
bugsað út í það, að til eru menn,
sem ekki einu sinni eru verðir
skots?“
„Nei, ofursti — þá menn hefi
jeg aldrei hitt“. Pilturinn hneigði
höfuðið aftur og starði á mynd-
irnar í gólfdúknum. „Get jeg
reitt mig á.... að ofurstinn
sendi brjefið í fyrramálið eftir
að....“
„Það er langt til morguns“,
trk ofurstinn franf i og rómur
hans varð annarlegur. „Við höf-
um margt að talast við innan
þess tíma, Heinricb Scbeffer,
jeg býð þjer að borða með mjer.
Þú verður ókunni gesturinn sem
jeg átti von á í kvöld“. Henri
de Trevignac benti honum á
auða sætið.
Það var eins og pilturinn vakn-
aði eftir svæfingu er bann leit
aftur á gráhærða manninn í ein-
kenningsbúningnurri og með all-
ar orðurnar á brjóstinu. „Ofurst-
anum er ekki alvara að jeg . . ?“
„Mjer er alvara, að þú verðir
gestur minn í kvöld“, svaraði
bann og rjetti honum höndina.
Soltni og tötralegi gistiliðinn
settist þar sem honum var vísað
til og horfði tortrygnislega á
ofurstann. Var þetta gildra —
eða var hann orðinn brjálaður?
Við öllu illu mátti búast af þess-
um hataða manni. En de Tre-
vignac hringdi bjöllunni eins og
ekkert væri. Þegar þjónninn
kom sagði hann rólega: „Berið
fram miðdegisverðinn. Refsi-
fanginn nr. 27 verður gestur
minn í kvöld“. Svo sneri hann
sjer að Scheffer og bætti við:
„Með því skilyrði að þú segir
mjer af móður þinni og þjer“.
--------Það var komið fram
yfir miðnætti en sendiliðinn
dauðadæmdi og de Trevignac
sátu enn yfir borðum. Við mat-
inn og drykkinn hafði pilturinn
orðið skraflireyfinn og tortrygn-
in hvarf. Ilann hafði sagt frá
móður sinni og sjer og baráttu
þeirra fyrir lífinu, hreinskilnis-
lega og blátt áfram. Það var
gamla sagan. Fram að styrjöld-
inni hafði þeim vegnað sæmilega
— en svo tók við dýrtíð, atvinnu-
levsi og neyð. Honum var of-
aukið heima. Þegar hann sá, að
móðirin gat ekki unnið fyrir
þeim báðum fór hann að eins og
svo margir aðrir. Hann rjeðist
í gestaliðssveitina frönsku án
jiess að vita hvað hún var. Hann
fjekk að minsta kosti ofan í sig
að jeta — en aldrei hefði hann
grunað hvílikt víti þetta var.
Jæja, það var nú sama .... úr
því að því var lokið .... Hann
bafði strokið. Þá dreymdi um að
strjúka, alla sem f}TÍr misskiln-
ing böfðu lent í Sidi bel Abbes.
Það hafði rnistekist og nú tólc
hann afleiðingunum. De Tre-
vignac sat þögull meðan piltur-
inn var að segja frá — en hvert
orð hans var eins og hnífstunga
í sjúka samviskuna, öllu þessu
hafði hann valdið, er bann i
æskuglöpum sveik bina einu og
sönnu skyldu sina.
„Datt möður þinni aldrei i hug,
að skrifa föður þírium“ spurði
hann.
„Nei, hún var of stórlát til
þess“, svaraði pilturinn stutt.
„Svo kom líka striðið og hann
varð f jandmaður okkar. Og hvers
a maður yfirleitt góðs að vænta
af svikara?“
De Trevignac dró andann
þungt. „Mintist hún aldrei á föð-
ur þinn?“
„Aldrei, ofursti“. Hann glotti.
„Það eina sem jeg veát er að
hún ljet skýra mig Heinrich í
liöfuðið á bonum“.
En nú skeði það furðulega.
Ofurstinn dró skammbyssu sína
hægt upp úr vasa sínum og lagði
bana á borðið fyrir framan gisti-
liðann. „Fáir menn hafa verið
eins hataðir og jeg“, sagði hann
bljótt. „Enginn maður í Sidi
bel Abbes myndi hika við að
drepa mig, ef hann þyrði. Jeg
fæ þjer vopn mitt, Iieinrieh
Scheffer, svo að j)ú getir valið
um frelsi jiitt eða dauða
minn!“
„Ofursti jeg botna ekkfert
i þessu!“
„Þú sagðir áðan, að ef jiú viss-
ir nafn föður jjíns mundir þú
fara rakleitt til lians og skjóta
harin. Nú veistu það og harin
hefir sjálfur fengið jijer vopn-
ið“.
„Ofursti það getur ekki ver-
ið satt. Svo óttarlega get jeg al-
drei hugsað mjer þessa sam-
fundi“.
De Trevignac hafði staðið upp
og gengið til hans og strauk
lionum um Ijóst hárið. „Hefir
þú ekki djörfung til að fram-
Ivvæma svona mikla ákvörðun
þegar örlögin sjálf gefa þjer
færi á að hefna rauna þeiira,
sem jeg hefi bakað móður
þinni?“
Pilturinn svaraði ekki en
grúfði sig enn dýpra — en kæf-
andi og þung Jiögnin óx i kring
um Jiá.
Ekki djörfung . . . .“ Það var
de Trevignac sem talaði.
Pilturinn hristi höfuðið. „Nei,
ekki þegar vopnið er lagl upp i
hendurnar á mjer. Þá er frelsið
kærara mjer en hefndin“.
„Þá hefir þú valið hyggilega.
Heinrich. Maður drepur mann
til þess að begna honum en ekki
til þess að gera honum greiða.
Dauðinn hefir lengi verið mjer
ávinningur, því að lífið hjerna
er hegning fyrir það illa sem jeg
hefi aðhafst. Á morgun ert þú
frjáls maður. Þú skalt fara úr
sendiliðinu og heim til múður
þinnar — og jeg heiti þvi við
heiður minn að jrið skuluð al-
drei líða neyð framar“.
Pilturinn spratt upp: „Pabbi!“
Henri de Trevignac hopaði
undan. „Nei, gerðu mjer þetta
ekki erfiðara en það er“, sagði
bann og hringdi bjöllunni ákaft,
eins og bann væri hræddur við
að vera lengur einn með syni
sínum. Hurðin opnaðist. Liðs-
foringi kom inn með tvo fanga-
verði.
„Jeg liefi yfirheyrt fangann,
og af ástæðum sem jeg einn
|iekki liefi jeg ákveðið að náða
hann“. De Trevignac leit fast á
liðsforingjann. „Af þessum á-
stæðum er Heiixricb Sheffer
l'rjáls maður og fer úr gestaliðs-
sveitinni á morgun. Þjer sjáið
um að litvega honum alt til ferð-
arinnar, en sjálfur á hann að
koma til mín áður en liann fer
að taka hjá mjer vegabrjel' sitt
og farareyri“.
„Skal gerl eins og ofurstinu
skipar“. Liðsforinginn reyndi að
dvlja furðu sína en hann
trúði varla simun eigin augum
er hann sá hinn rammbataða
yfirboðara sinn kvssa gistiliðann
á ennið og muldra um leið, svo
að varla heyrðust orðaskil:
„Heilsaðu móðir þinni, Hein-
ricli Scbeffer og reyndu að
gleyma mjer“.
Stundarkorni eftir að þeir
voru farnir stóð ofurstinn graf-
kvr og lilustaði á fótatakið. Kert-
n voru brunnin út og hálf dimt
i herberginu. Nú var hann aft-
ur einn og hnje niður á stól við
h.orðið. Ókunni gesturinn hans
var farinn, og nú átti hann al-
drei framar von á gesti.
Það roðaði fyrir nýjum degi
yl'ir eyðimörkinni ....
Þýskt blaS birtir útdrátt úr end-
urminningum gamals mentaskóla-
kennara, sem nýlega eru komnar
út. Hefir kertnari þessi, sem heitir
Hans Jacob Haberle, verið kenn-
ari í nákvæmlega 50 ár. Hann hjelt
nákvæma daghók um alt, sem skeði
i kenslustundum hans öll árin, einn-
ig um það hvernig og hve oft hann
tiegndi nemendunum. í þessi 50 ár
barði hann nemendur sina 211.517
sinnum með göngustaf, 24,000 sinn-
um með flatri hendi á rassinn,
126.715 sinnum með kaðli, 20.989
sinnum með reglustiku á neglurnar,
hann gaf strákunum samtals 1.115-
000 kjaftshögg og kleip þá 10.215
sinnum í eyrað. Svo bætir kennal--
inn við: Jeg barði strákana 80.000
sinnum af því að þeir kunnu ekki
latínuna sína og 36.000 sinnum vegna
þess að þeir skrifuðu svo illa. Sá
var góður!
----x----
Músastríð mikið er nýlega hafið í
Wimmara-fylkinu í Ástralíu. Mýsn-
ar þar eru svo ágengar og svo mik-
ill fjöldi þeirra, að ekkert verður
við ráðið. Þær jeta alt upp á heimil-
unum, eyðileggja fyri'r þúsundir
króna hvern dag og eru yfirleitt
voðaleg plága. Kettirnir hafa held-
ur ekki við, saddur köttur drepur
aldrei mús, og nú hafa yfirvöldin
heitið háum verðlaunum þeim, sem
finnur besta ráðið til þess að út
rýma þessum skaðlega músaher. Þeir
þekkja líklega ekki Ratin í Ástralíu.
-----------------x----
Feitasta söngkona heimsins er
bara 22 ára og heitir Kate Smith.
Hún er amerísk, kvað syngja fram-
úrskarandi vel og er nú ráðin til
að syngja í útvarp i Ameríku fyrir
3000 dollara kaup á viku.
----x----
Sem stendur er verið að mála Ef-
lelturninn í París. Er búist við að
það taki þá 15 málara sem þar liafa
atvinnu, að minsta kosti fimm mán-
uði að ljúka þvi.
----x----
t