Fálkinn - 12.03.1938, Blaðsíða 5
F Á L K I N N
ö
gela notað þá tækni, sem hún
hafði lært, þailnig að aðals-
merki listarinnar sænst á því
sem liún geröi. Snilligáfan er
meðfædd og verður engmn
kend. Jennv Lind hafði ekki
lært af kennuruni að leggja
sál sína í sönginn.
Garci-a undraðist mjög' hve
Jennv Lind var sýnl um að
leggja smekkiegar áherslur og
hlæhrigði i söng sinu og viður-
kendi að hún væri stórgáfuð
og íilfinninganæm. En þó að
undarlegt megi virðasl gerði
liann sjer alls ekki fvllilega
ijóst hvílíka vfirhurði hún hafði
og liafði litla trú á, að hún ætti
mikla framtíð fyrir höndum.
Það var því ofl orðtak hennar
síðar, er hún var að vinna mestu
stórsigrana: „Enginn mundi
hafa orðið eins lússa á þessu og
Gareia“.
Frá París tor Jennv Lind
lieim til Stokkhólms að ioknu
framhaldsnámi sinu og landar
hennar tóku á móti henni með
meiri fögnuði en hana hafði
dréymt um. Stokkhólmshúar
tignuðu liana og þótti þjóðar-
sómi að henni.
Ilingað lil hafði hún ekki
sungið i óperu annarsstaðar en
i Sfokkhólmi en nú fór Inin til
Kaupmannahafnar og söng þar.
Um þann söng skrifaði æfintýra
skáldið H. C. Andersen: „Þetta
var ný opinberun i ríki listar-
innar. Þessi unglega, hjarta rödd
söng sig inn í hverl hjarta. Þar
var sannleikur og mannseðli“.
Og frægð hennar fór að berasl
út um lieim, (il hinna stærri
landa, og æfi hennar varð lát-
laus sigurför. Hún fór til Ber-
línar og söng þar eftir hinar
frægu söngkonur Catalani, Mih-
hran, Pasta, Schröder-Devienl
og Henrietle Sontag. Sú siðast-
nefnda fullyrli, að Jennv Lind
væri mesta söngkona í heimi.
Og i ’Wien vann hún meiri
sigur en menn mintust í þeirri
söngvanna horg. Þrátt fyrir ok-
urverð á aðgöngumiðunum
fengu færri en vildu að hlusta
á liana.
Hún fór hljómleikaferðir milli
allra stórborga Evrópu og vin-
sældir hennar fóru sívaxandi.
Meyerheer samdi óperu, sjer-
staklega fyrir hana (Das Feld-
lager in Schtesien) og Mendel-
sohn, hafði hinar mestu mætur
á henni og fjekk hana lil að
svngja á Gewandhaus-hljóm-
lcikunum í Leipzig. í fjögur ár
samfleyll var hún á söngferðum
um meginland Evröpu en rjeðst
nú lil London og var lekið þar
með fádæma fögnuði.
Listamannalauuin i þá daga
voru ekki í samræmi við laun
kvikmyndaranna nú á dögum,
en það þótti ægilegar fjárhæðir,
sem Jennv Lind voru hoðnai'.
En hún safnaði ekki auði. Hún
gaf jafnan nokkurn hluta ]>ess
sem henni áskotnaðist til ýmsra
guðsþakkastofnana og líknar-
Til hægri hjer á myndinni sjest
belgiski fjármálaráðherrann de Man,
sem konungur fjekk lil að reyna að
starfsemi. Góðgerðaslarfsemin
er það, sem lýsir manneskjunni
Jennv Lind best. Henni fanst
það heilög skylda, að íáta aðra
hal'a gott af þvi sem hún aflaði
sjer með þeirri guðsgjöf, sem
hún hafði fengið. Hún var mikil
trúmanneskja og taldi list sína
lieilaga köllun, einskonar trú-
hoðsstarfsemi, sem henni hefði
verið falin. Allstaðar þar sem
hún komst höndunum undir
hjálpaði hún bágstöddum ogljel
aldrei neinn bónleiðan frá sjer
fara. Hún styrkti fátæka, efni-
lega listanlenn og setli sjálf upp
líknarstofúánir. Það var þvi
ekki furða að almenningur liti á
hana sem engil af guði sendan.
Innri hvöt hennar rjeði þeirri
óskiljanlegu ráðahrevtni, að hún
lók þá ákvörðun að segja skilið
við leiksviðið einmitt þegar veg-
m hennar var sem mestur. Það
mundi þykja einkennilegt nú á
tímum, ef hesta söngkona heims
ins hætti all i einu að syngja í
öperum innan við þrilugt, án
nokkurrar sýnilegrar ástæðu.
En þetta gerði Jenny Lind. Einn
góðan veðurdag tilkynti hún, að
nú ætlaði hún að liælla að
syngja í óperum. Siðasta hlut-
verkið sem hún söng var í „Ro-
hert Le Diable“. ()g ])á var hún
aðeins 2!) ára. llún fetdi sig
ekki við leikhúslífið. Þar var
öfund og flokkadráttur, hættur
og freistingar og hún þóttisí
híða tjón á sálu sinni við að
eyða æfi sinni i þvi andrúms-
lofti og kaus heldur að afsala
sjer þeirri vegsemd, sem hún
jafnan hafði hlotið fyrir hlut-
verk sín í söngleikjunum. Auk
þess ])ótli henni frjálslegra að
vera ckki undir leikhúsin gefin.
Hinsvegar tók hún tilhoði
hins fræga auglýsingasnillings
Barnum um að koma lil Amer-
mynda stjórn, þegar van Zeeland
sagði af sjer. de Man var að braska
við stjórnarmyndunin'a í nokkra
íku og fara þar í söngferðalag.
Þessi ferð varð fræg síðar og
hún græddi ógrynni fjár á
henni. Enda veitti henni ekki
af, því að stofnanirnar voru
orðnar margar, sem hún lagði
iiðsinni og auk þess langaði
hana til að koma upp skólum
og harnahælum i Svíþjóð. í
])essari ferð giftist hún undir-
leikara sínum, Otto Gold-
schmidt, sem síðar varð söng-
stjóri Bach-kórsins i London.
Eftir þetta söng hún aðeins á
hljómleikum og sem einka-
söngvari í kirkjulegum „oratori-
um“ og var hvarvetna fagnað
sem mestu söngkonu sinnar tíð-
ar. Hún var einskonar prestur í
musteri listarinnar. Iivarvelna
sem hún kom héiliaðisl fólk af
söngkonunni og manneskjunni
Jennv Lind. Þegar hún söng var
líkast sem Ijómi frá annari ver-
öld ljeki um hana. Frið var
hún ekki i venjulegum skiln-
ingi og oft henti hún gaman að
því sjálf að hún væri Ijót. En
enginn sem heyrði hana gal
varist að taka cftir hvilík hreyl-
ing varð á hcnni undir eins og
hún fór að syngja.
Norski málarinn Henrik Gude
hefir sagt frá |)ví, er hann sá
Jenny Lind í fyrsta skifti, i
Dússeldorf. Þar átti að syngja
„Paradies und Peri“ eftir Schu-
mann. Gude kom inn í salinn
á lokaæfinguna, fullur forvilni
og þóttist verða fyrir sárum
vonbrigðum er liann sá Jennv
Lind hvergi, meðal söngvar-
anna, sem sátu upp á palliniun.
Enginn ])eirra gat verið hin
goðumlika Jennv, fanst lionum,
allra síst gamla konan sem
sat þarna álút með grátt sjal
á herðunum. En þegar hlut-
verk Peri nálgaðist fór að koma
hrevfing á gömlu konuna. Hún
daga, en varð svo að gefast upp. —
.4 myndinni er hann að tala við áleil-
inn blaðamann.
flevði af sjer sjalinu og slóð
upp og nú var hún eins og
drotning og augun Ijómuðu eins
og hún hefði fengið opinherun.
Það var eins og hin yfirnáttúr-
lega fegurð raddarinnar endur-
speglaðist i andlilsfalli hennar
og varpaði himneskum ljóma á
liana sjálfa. Það var Jennv
Lind.
()g í þessum ljóma mun Jennv
Lind lifa áfram og siðari kvn-
slóðir minnast hennar sem einn-
ar göfugustu og ríkustu lista-
manneskju, sem heimurinn hef-
ir átt.
()ll síðustn ár æfi sinnar átti
lum heima í London og m. a.
keudi hún þar söng á kgl. tón-
listaskólanum. Hún dó i Mal-
vern 2. nóvember 1887. ()g það
er lil marks um álil það sem
Englendingar h.öfðu á henni, að
inynd hennar, úr marmara,
stendur í Westminster Ahhey.
meðal minnismerkja eftirlætis-
goða ensku þjóðarinnar.
íbúarnir i þorpinu Cervera de
Buitrago á Spáni, ekki langt frá
Madrid hafa ekki veriS settir hjá
þegar skaparinn bjó lil á ])á fingur
og tær. Þeir hafa atlir aS minsta
kosti sex fingur og tær á hverri
liendi og fæti og flestir sjö, að und-
antekuum einum gömlum manni í
þorpinu. FólkiS er orðiS svo vant
þessú að þvi finst ekkert athugaver!
viS þaS, en sjái það mann ineð
fimm fingur þá finst þvi hann vera
vanskapaSur. Fólk þetta reiknar að
jafnaði á fingrum sjer og notar af
skiljanlegum ástæðum tylftarkerfið
en ekki lugakerfið. Það er talið
að þessi vanskapnaður stafi al' því,
að fólkið sje of skyll.
x ■
10.000.000 er mannsnafn vestur i
Seattle, Wash. Kf þið trúið þvi ekki
skuluð þið skrifa Mr. Ten Million,
516 Cauty City Bldg., Seattle Wasl).
og sjá hvort haun svarar ykkur ekki.
x