Fálkinn


Fálkinn - 20.10.1939, Blaðsíða 13

Fálkinn - 20.10.1939, Blaðsíða 13
F Á L K I N N 13 « 1 1 2 3 4 m 5 m 6 m 7 9 10 M 1 1 m 13 | 14 1 1 1 i11-' m 17 m 18 m 1 9 ,, 2 1 m 22 m 23 m 24 m 25 | •.*6 I27 íií 28 29 30 m 31 32 | 33 m 84 m 35 | » 36 | m 37 38 M! m 3y | m 4 0 | m m Ml4’ \ i m «2 4 3 44 m 45 | 3SF| m 4 6 m 4 7 48 49 | 50 m 51 52 m 53 54 » 55 1 m 56 | 57 » 58 | ■ 59 60 » 61 m m 62 63 » 64 1 65 66 | | j67 ||§£ 68 69 » 70 m 72 | 73 »| 74 i m\ m m 75 | Krossgáta Nr. 309. Lóðrjett. 1 bjúga. 2 á fæti. 3 sár. 4 gort. 5 hreyfa sig. (> .kraftar. 7 í spilum 8 samtenging. 9 komast. 10 ágóði. 12 þyngdarniál. 14 vagn. 16 illur. 19 goð. 21 aðgangur. 23 skaut. 25 hlöskri. 27 tveir ómerkir. 29 skamm- stöfun. 30 goð. 31 upphrópun. 33 Ifýtti sjer. 38 úrkoma. 39 fæða. 43 tangi. 44 huglaus. 47 halli. 48 á spólu. 50 tveir samhljóðar. 51 upp- hrópun. 52 tveir eins. 54 forsetning. 55 ríki í Evrópu l)gf. 50 svalt. 57 byggir. 59 brauð. 61 hýði. 63 guð, 66 Þór. 68 uppstökkur. 09 skyld- menna. 71 titill. 73 úttekið. Lárjett. 1 Postuli. 7 Snjóa. 11 þrældómur. 13 bæjarnafn. 15 loðna. 17 drynja. 18 tína. 19 trylt. 20 eldstæði 22 skamm- stöfun. 24 tveir eins. 25 ösluðu. 2(: kjáni. 28 framleiðsla. 31 skip. 32 þraut. 34 rigna. 35 ekki minn. 36 stefna. 37 liðandi stund. 39 tími. 40 stefna. 41 gata í Reykjavík. 42 náms- grein. 45 tveir ómerkir. 46 forsetn- ing. 47 þrir eins. 49 kiljönsk per- HJÖRLEIFUR LÆKNIR. Frh. af bh. lí. lagði síðan grös við fótinn og batt spelkur við. Svo stundaði hann koll- una með mikilii nákvæmni og ao lokum gréri fóturinn. Síðan slepti hann henni, en þetta var fyrsta lækningatilraun hans og upphafið að því að hann fór að lækna menn, sem síðar varð aðallífsstarf hans, þó að hann reyndar líka væri þjóðhaga- smiður og hefði getað lifað vel á því handverki sínu. — Einu sinni kom Hjörleifur á hæ, þar sem verið var að smíða utan um mann og gekk hann með smion- um til þess að mæla líkið. Smiður- inn hað Iljörleif að halda í annan cndann á bandinu og tók hann end- ann, og gekk að líkinu, en stansaði við og sagði: „Þú þarft ekki að smíða strax utan um þennan mann, Ijví að hann er lifandi“. — Hjörleifur fletti síðan áhreiðunni ofan af hin- um dauða manni og tók honum svo hlóð í hvirflinum, en þá fór brátt að sjást lifsmark með honum og svo batnao'i honum svo, að hann varð heill heilsu. — Eitt sinn var Hjörleifur beðinn að lækna barn, sem hafði orðið blint upp úr veikindum og var búið að vera það í heilt ár. — Hjörleifur ráð- lagði að þvo á því augun úr upp- sprettuvatni, sem væri tekið úr upp- sprettunni svo snemma að morgnin- um, að fugl hefði ekki flogið yfir það, en það sagði hann líka, a?í upp- spretta þessi ætti að vera undan sólu, eða móti norðri. — Þetta var sóna. 51 hrós. 53 bjáni. 55 narr. 56 lirópa. 58 —vinsla. 60 tafl. 61 tveir öfugir. 62 jarmur. 64 tröllkonuheiti. 65 spil. (>(> bóla. 68 leggja af stað. 70 úllekið. 71 útgjöld þf. 72 óslit- andi. 74 eftirsjá. 75 fullvissa. Lausn á Krossgátu Nr. 308. Lárjett. 1 flaskar. 6 straums. 11 öngultaum. 12 skáin. 13 ausan. 15 kvi. 17 ósk. 19 ask. 21 kimi. 22 álkur. 23 kuta. 24 ata. 26 far. 28 sór. 29 randar. 32 Austri. 34 áraskifti. 35 rjórok. 37 lagnir. 40 kól. 41 slæ. 43 aga. 44 ásar. 45 skata. 46 uglu. 47 laf. 49 öri. 51 auð. 52 illur. 55 latar. 58 innileg- ar. 59 rafmagn. 60 gamanið. Lóörjett. 1 frakkar. 2 sök. 3 knár. 4 agi. 5 Runólf. 6 stakur. 7 tau. 8 rusl. 9 ama. 10 spakari. 12 síman. 14 naust. 16 vitaljós. 18 skarkalar. 20 stór- siglu. 25 baron 27 Putar. 30 dár. 31 rak. 32 afl. 33 sig. 35 skálmar. 36 Ólafi. 38 nagar. 39 rauðvið. 41 skör- in. 42 ætileg. 48 elna. 50 stam. 53 lim. 54 ung. 56 aga. 57 ara. gjört, eins og hann lagði fyrir og fór þá barninu að batna smátt og smátt, og varð að lokum vel sjá- andi og hjelt sjón alla æfi. Þetta var stúlkubarn, sem hjet Steinunn Sigurðardóttir og voru foreldrar hennar á Kálfafelli í Suðursveit, en sagan er höfð eftir móður hennar, sem hjet Valgerður. Hjörleifur var einu sinni gestur á bæ og sá stúllcu stökkva ofan af garði skamt frá, þar sem hann var að tala við heimamennina. Þá vjek hann sjer að stúlkunni og sagði: „Nú gjörðir þú tvent úr einu, stúlka mín“. Þeir, sem til heyrðu skyldu ékki hvað hann átti við, en 9 mán- uðuni siðar átti stúlkan tvíbura og var þá slegið föstu, að Hjörleifur hafi sjeð hvað verða vildi, þegar hún stökk ofan af garðinum. Einu sinni var Hjörleifur á ferð í Hornafirði og kom að Árnanesi, en þar kom hann ofl og var þar vel tekið, eins og allsstaðar, því að hann þótti góður gestur og var vel sjeður af öllum. Húsfreyjan i Árna- uesi var vön að koma til tals við Hjörleif, þegar hann kom þar, en nú hrá hún vana, en það var hæði vegna þess, að hún var vanfær og ekki vel frísk, og svo leiddist lienni það, að hún hafði ekkert, sem henni ])ótti boðlegt handa Hjörleifi. Hún var því í önguni sínum yfir því. hvað hún ætti að gefa honum að borða og varð gengið fram hjá dyr- iinuin á herbergi því, sem Hjörleifur sat í, en þá kom liann út og heils- aði henni og sagði: „Þú þarft ekki að vera að hugsa um mat handa mjer, gefðu mjer graút, eins og liinu fólkinu." --- Svona fór hann nærri um hvað húsmóðirin var að lmgsa um. — í annað skifti var Hjörleifur á ferð og ætlaði suður í Öræfi, en kom að Kálfafelli í Suðursveit. Sigurður, sem þar var bóndi. hað hann um meðöl handa Valgerði konu sinni, sem var vanfær, en þegar hún hafði áður átt barn, hafði henni gengið svo erfiðlega, að hún var nærri kom- in í dauðann. Hjörleifur þekti ekki Valgerði og spurði hvort hún væri dökkhærða konan, sem hann hefði sjeð þar úti þegar hann kom, cn bóndi kvað nei við’ því en það væri Guðrún systir hennar. Þá vildi Ifjörleifur fá að sjá konuna og kom þá Valgerður fram. en þegar hann hafði sjeð liana, sagði hann bónda, að hann gæti auðvitað látið hann fá rneðöl, en það væri óþarfi, þar sem hún væri hraust og þyrfti þeirra ekki með, og myndi aldrei nota þau. —- Sigurður bóndi vildi. eigi að síð- ur, fá meðölin og ljet Hjörleifur þau því i tje. Skönnnu síðar lagðist Guðrún á sæng og gat ekki fætt barnið og var þá tekið til meðalanna frá Hjörleifi. sem hann hafði ætlað Valgerði, en þau hjálpuðu ekkert. Þá var maður sendur til að sækja Hjörleif. en hann var þá staddur úti á Núpstað og hafði verið sóttur þangað. Sendimaðurinn hjelt þvi áfram þangað og bað Hjör- leif að koma með sjer austur Iiið bráðasta. Hjörleifur sagðist geta kom- ið með honum, en það væri til einsk- is, því að konan yrði dáin þegar hann kæmi austur. Hann sagðist liafa sjeð hana á suðurleiðinni og þá sjeð á lienni, að hún væri feig og það væri ekki á sinu valdi, að hjálpa henni. Hann fór þó á stað með sendi- manninum, en þegar þeir voru komn- ir aiistur á Núpsstaðahlíðina, sagði Hjörleifur: „Nú er konan dáin“. — Þeir hjeldu nú samt áfram austur að Kálfafclli, en þegar þangað kom, var konan dáin og þegar að var gáð. hafði hún dáið einmitl á sama tíma og Hjörleifur hafði sagt það við sendi- manninn á Núpsstaðaliliðinni. ■— Val- gerður kona Sigurðar á Kálfafelli ól- svo barn sitt á rjetturn tíma, með eðlilegum hætti og var hin hraustasta, svo að hún þurfti ekki á neinum með- ölum að halda, eins og Hjörleifur hafði sagt fyrir. — Hjörleifur var eitl sinn við Ein- holtskirkju á Mýrum og var þar margt fólki tekið til altaris. Eftir messuna voru menn að spjalla sam- an og sagði þá Hjörleifur við prest- inn: „Þú tókst tvær manneskjur til altaris í dag, sem sekar eru um mannsmorð". —■ Ekki var meira ræll um þetta og setti alla liljóða, en grunur var á bónda i sókninni, um að hann hefði orðið dreng að bana og á kvenmanni um að hún hefði bor- ið út barn sitt, og voru þau bæði til altaris í þetta skifti. — Þegar Hjörleifur var á Starmýri í Álftafirði, var leitað ráða til hans vegna stúlku ofan af Fljótdalshjeraði, stm hafði mist málið upp úr ein- hverjum veikindum. Þá var Gisli Hjálmarsson fiórðungslæknir eystra og var búið að fara með stúlkuna til hans, en hann kvað hana ólækn- andi. Hjörleifur ljet flytja stúlkuna til sín og kom henni fyrir á Þvottá, en þr.ngao er skamt frá Starmýri. Hann fór svo þangað, annan og þriðja hvern dag, til þess að lækna stúlkuna og eftir liálfan mánuð var hún húin að fá málið aftur, og talaði þá jafn- skýrt og hún hafði talað áður en hún varð veik. Enginn vissi livaða aðferð hann hafði liaft til þess að lækna stúlku þessa. — Það var hulin ráðgáta, en þeir sem best þóttust vita, sögðu að hann hefði notað til þess grös. — Þegar Gísli læknir Hjálmarsson frjetti að Hjörleifur hefði læknað stúlkuna, sagði hann verða að finna Hjörleif til að læra af honum, því að það væri krafta- verk, að hún skyldi fá málið aftur. Þetta hefir visl verið á efstu árum Hjörleifs, því að nokkru síðar, þegar Gisli læknir var á ferð þar syðra, var Hjörleifur nýdáinn. Skamt frá götunni fyrir ' ofan Breiðábólstað i Suðursveit er upp- sprettulind, mjög svo einkenniíeg. Um vatnið úr þessari lind, sagði Hjörleifur, að ekki væri til sú mein- semd, sem það ekki læknaði, ef það væri rjettilega notað. Það er sagt, að margir hafi sólt lækningu meina sinna í þessa lind, að ráðleggingu Hjörleifs. Þegar Hjörleifur var búsettur á Hvalnesi í Lóni, var sjera Björn Þorvaldsson prestur á Stafafelli. — Þegar Hjörleifur sá sjera Björn í fyrsta skifti, varð honum að orði: „Þarna er sá, sem mun jarðsyngja mig og er það undarlegt, þvi að ekki verð jeg jarðaðúr í Stafafellskirkju- garði.“ — Nokkru síðar varð sjera Jón á Hofi í Álftafirði, veikur og var Hjörleifur læknir sóttur til hans, en svo dó presturinn og var Hjörleifur þá fenginn til þess að smíða utan um hann. — Hann smíðaði kistuna á Geithellum, en á meðan hann var að þessu verki veiktist hann og dó. — Síðan jarðsöng sjera Björn þá báða í einu, séra Jón og HjörJeif lækni, í kirkjugarðinum á Hofi, og kom þar fram það sem Hjörleifur hafði sagt fyrir. Hjörleifur læknir var bláfátækur alla æfi, enda gaf hann ekkert um að fá borgun fyrir lækningar sínar, en lagði sig allan fram, án þess að rnæna til nokkurra launa. Þegar hann dó, árið 1843, átti hann ekkert og Ijet ekki ajinað eftir sig, en rúmið silt. — Það sem hjer er sagt frá Hjörleifi lækni, er bygt á frásögn Guðmundar bónda Jónssonar á Hoffelli.1) *) Lbs. 1585 8vo. ÓKEYPIS STEYPUBAÐ. Áður voru höggmyndalistaverki í skartgripir, sem girt var kringum með háum girðingum, svo að enginn skyldi koma of nærri þeim, en nú er víða leyft að koma við brons-myndir. Strákurinn á myndinni er (. d. ekk- ert feiminn við krókódilinn sem spýr vatnsbununni. . Drekkið Eqils-öl ________________

x

Fálkinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fálkinn
https://timarit.is/publication/351

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.