Fálkinn - 01.11.1940, Blaðsíða 8

8
F Á L K l N N
C AUNT hafði ekki augun af
stúlkunni meðan hún var að
taka saman pjönkurnar. Það var ó-
mögulegt að sjá á andlitinu á Mar-
tushku hvað hún hugsaði. Hún var
kínversk í aðra ætt og rússnesk í
liina og máske var það Kinverja-
bióðið, sem olli því, að andlitiö var
skapgerðarlaust eins og grima.
Hún hafði alls ekki virst hissa þeg-
ar hann sagði henni það. Hún hafði
aðeins kinkað kolli og rent niður
augnalokunum, og farið að tína sam-
an dótið sitt.
Saunt hafði þekt margar stúlkur,
en enga, sem líktist Martushku. Hann
sat hreyfingarlaus á rúmbríkinni og
horfði á hana, er hún gekk um i
slofukytrunni, ljett og látlaust. Hún
hafði breytt rósóttan klút á horðið
og á hann lagði hún öskjurnar sínar
með skartgripunum og fatnaðinn
sinn, vandlega samanbrotinn. Mað-
ur skyldi hafa haldið, að andlit
hennar bæri merki þess, sem hún
hafði upplifað síðustu dagana.
Vorið var orðið að sumri síðan
hann hitti hana fyrst, og þessa fimm
mánuði hafði liann lifað óhultur.
Saunt hafði sem sje flúið undan
belgisku lögreglunni í L.M.K.-nám-
unum — hafði vilst upp i fjöll og
var alveg kominn að niðurlotum og
hafði lagst fyrir bak við trje, er hann
kom auga á hana, þar sem liún stóð
og var að þvo við lækinn. Geislar
kvöldsólarinnar höfðu varpað gulln-
um roða á grannvöxnu stúlkuna
með hrafnsvarta hárið ■— honum
fanst liún líkari draumsjón en veru-
leika.
Hann gaf liljóð frá sjer — hún leit
við og starði á hann án þess að
breyta svip, meðan hann dróst nið-
ur að læknum, þar sem hún stóð.
Þau höfðu horfst í augu um stund,
án þess að mæla orð. Saunt hafði
síst búist við að hitta stúlku eins og
Martusliku þarna í eyðimörkum
Norður-Kína, þar sem ræningjarnir
ljeku lausum haia. Hún var berfætt
og fæturnir brúnir af sólbruna og
vindi. Úlfliðirnir og öklarnir grann-
ir og fínir, en einkuin var það þó
andlitið, sem hafði áhrif á Saunt.
Andlitsdrættirnir voru reglulegir,
hörundið guljarpt og mjúkt eins og
silki, en augun og hárið svart eins
og hrafnsvængir.
— Mat! var það eina, sem hann
gat stunið upp úr sjer. — Þrjá daga
i skóginum. Mat! Hann benti á
munninn.
Hún brosti, tók saman þvottinn og
benti upp í brekkuna. Hann elti
hana máttvana og rak tærnar i, í
liverju spori.
í fyrstu töluðust þau ekkert við.
Stúlkan bjó með föður sínum í kofa,
sem liann hafði bygt fyrir mörgum
árum. Gamli maðurinn var Rússi,
en kunni ofurlítið í ensku og
frönsku. Hann hafði mist konuna
sína, sem var kinversk, þegar dóttir
þeirra var fárra mánaða gömul, og
telpan hafði aiist upp í þessum kofa,
án nokkurs sambands við umheim-
inn.
Þau sýndu Saunt mestu gestrisni
og fyrstu dagana gerði hann ekki
annað en eta og sofa. Þau spu>-ðu
hann einskis, en Saunt sagði gamla
manninum, að hann hefði strokið
úr her Hsi Hwangs uppreisnarfor-
ingja, því að liann hefði ekki vilj-
að hera vopn á gamla landa sina.
Það kom á daginn, að gamli mað-
urinn hafði verið liðsforingi í keis-
arahernum. Hann hafði flúið undan
bolsjevikum inn í Kína og sest að
þarna. Lifði hann einkum á fiski,
sem hann veiddi í ánni, og hafði líka
komið sjer upp dálitlum garði og
hafði hæsni. Hann fjekk samúð með
Saunt, er hann heyrði sögu hans,
og lofaði að hjálpa lionum, ef lög-
reglan kæmi að snuðra um hann.
Dagarnir liðu og Saunt hjálpaði
bónda með að ríða net, og hirða um
garðinn og hænsnin. En lengi vel
hrökk hann við, er hann heyrði ó-
vænt hljóð, og var jafnan var um
sig, gagnvart belgisku lögreglunni.
Það, sem hann hafði flúið frá, var
glæpur, sem varðaði líflát — jafn-
vel hjer i Kína.
Saunt var hár maður og burða-
mikill, ljóshærður og fríður sýnum.
Hann vissi, að stúlkan mundi fella
ástir til hans, en fyrstu vikurnar
hugsaði hann svo mikið um sitt eig-
ið líf og lögregluna, að hann sinti
henni ekki neitt. Gamli maðurinn
hafði skírt hana Martushku, eftir
móður hennar. Og hún var átján ára.
í fyrstu ljet hún sjer nægja að
sitja og horfa á liann. en svo fór
hún að elta hann, hvar sem hann
- - LLJacot: - -
Sólin var hnigin til viðar og him-
ininn laugaður í rauðgullnum kvöld-
roðanuin og undursamleg kyrð ríkti
yfir auðninni.
— Heyrðu til, sagði Saunt, eigin-
lega fremur við sjálfan sig en til
liennar. Þú ert all of falleg til þess
að geta verið annað en draumur. Þú
átt ekki heima þar, sem jeg og mín-
ir líkar eru á f.erð. Þú getur ekki
einu sinni talað mál, sem jeg skil.
Þú hefir orðið ástfangin af mjer,
af því að jeg er fyrsli karimaðurinn,
sem þú befir sjeð á æfinni. Þú held-
ur að jeg sje góður og göfugur —
opinberun af himnum ofan, sem hafi
komið hingað þín vegna. Littu á
tunglið, það þekkjum við bæði, þú
og jeg.
Hún skildi ekki hvað hann sagði,
en hún fylgdi eftir með augunum
þegar hann benti og ofurlítið bros
kom á andlitið.
— Þú skalt geyma þennan miða,
sagði hann. Geyma hann undir kodd-
anum þínum. Falleg stúlka eins og
Gamli Rússinn horfði ígrundandi
á hann. — Já, þeir voru frá nám-
unum, svaraði hann. — Ekki Kín-
verjar. Ekki frá Hvvang hershöfð-
ingja.
— Hvað sögðuð þjer við þá? öskr-
aði Saunt.
Galmi maðurinn hristi höfuðið.
— Eftirlitsmenn! Celmez vons mon
ami!
Hann hjelt áfram á frönsku, sem
Saunt gat skilið, og sagði, að þeir •
hefðu tekið sjer ofurlitla hvíld til
að rabba. Það væri ekki sjaldan, sem
menn frá námunum kænni þarna.
Saunt starði sem snöggvast inn í '
augu gamla mannsins — svo sneri
hann undan og gekk inn i skóginn.
Þegar dimt var orðið fór liann
ofan að ánni og sat þar nálægt
klukkutíma, þangað til alstirnt var
orðið, og barðist harðri baráttu við
sjálfan sig.
Alt i einu fann hann, að komið var
við handlegginn á honum — það var
Martushka, sem var komin til hans.
Marfushka
fór. Hún talaði sjaldan við hann, en
vandaði mjög til matarins handa hon
um, bjó vel um rúmið hans og dytt-
aði að fötum hans.
Saunt liafði getað verið faðir henn
ar, aldursins vegna. En gamli mað-
urinn hlyti að vera blindur, ef liann
sæi ekki hvernig ástatt var fyrir
stúlkunni. En gamli liðsforinginn
fyrverandi hugsaði um garðinn sinn,
sat á bekknum við bæjardyrnar og
reykti pípu sína — það var ómögu-
legt að sjá livað hann hugsaði. Vik-
urnar liðu og lögreglan gerði ekki
vart við sig. Saunt fór að verða ró-
legri. Fyrir mörgum árum hafði
hann gengið í frægan skóla og stund-
að nám í Cambridge, en góða upp-
eldið hafði ekki unnið bug á inn-
ræti hans. Hann hafði afplánað refs-
ingu i Santé-fangelsinu í París —
og það var ekki drykkjuskapur, sem
hafði dregið liann ofan í skítinn.
Hann fór að hugsa um Martushku.
Hún fór með honum þegar hann
fór í ána til að veiða. Hún beitti
önglana fyrir hann. Stundum rjeri
hún, en s.tundum liorfði bún stein-
þegjandi á hann, er hann var undir
árunum. Á kvöldin sátu þau á pall-
inum við kofadyrnar og gamli mað-
urinn mókti. Hún var lítil og veiklu-
leg, en hún var sterk. í brúnu aug-
unum var óvenjulegur Ijómi, og þeg-
ar þau voru að leika sjer að ein-
h'verju saman, gat hann ekki Tiaft
augtin af löngu og rauðu vörunum
liennar.
PTlTT kvöldið sátu þau uppi á
núpnum og voru að horfa á sól-
arlagið. Saunt rispaði strik í sand-
inn með stafnum sínum. En svo
hætti hann því og tók blýant upp úr
vasanum. Hann hafði fyrir löngu
brent öllum brjefum sínum, en þó
fann hann blaðsnepil i vasanum.
— Lítlu á, sagði hann og fór að
teikna á pappírinn. Hnnn teiknaði
mynd af hjarta, sem ör var stungið
gegnum, og horfði hlæjandi á hana.
Hún hló ekki. Svo skrifaði hann:
„Jeg elska þig, Martushka!“ með
fallegri rithönd.
Hún las orðin hægt á viðvanings-
legri ensku, en breytti alls ekki um
svip þegar hann leit til hennar og
bjóst við brosi fyrir teikninguna.
— Hún er sauðheimsk! hugsaði
hann.
þú, átt að hvísla ástarorðum að mið-
anum og geyma hann alla æfi. En
nú er kominn tími til að fara inn
— er ekki svo? Komdu!
Hann hafði fleygt miðanum út í
loftið. Stúlkan fylgdi honum eftir
með augunum.
p’lNU sinni í mánuði fór gamli
■*“* maðurinn inn i þorpið til þess
að selja harðfisk, egg og kjúklinga.
Hann var orðinn lúinn og gigtveik-
ur, svo að hann átti bágt með að
bera körfurnar sínar, sem liann
hengdi á bambusstöng um öxl sjer.
Þegar leið að þvi, að hann færi i
kaupstaðinn í annað skifti eftir að
Saunt kom, fanst Saunt rjett að
bjóða honum að bera varninginn
fyrir liann, en þorði þó ekki að
hætta á það. Gamli maðurinn liafði
ekki orð á þessu. Hann var hægur
og kurteis eins og hann var vanur,
en Saunt fann, að honum hlyti að
þykja það skrítið, að hann skyldi
eklci bjóða hjálp.
Og svo var annað, sem kvaldi
liann. Þessi einvera þarna i kyrð-
inni, var farin að koma við taug-
arnar í honum. Hann var altaf með
Martushku, hún leið honum aldrei
úr hug. Það var ekki aðeins fegurð
liennar, sem hafði áhrif á hann,
heldur einnig sálargöfgi hennar.
Gamli maðurinn átti fáar hugsjón-
ir og einfaldar. Honum var alveg
sama um veröldina. Saunt fór að
dáðst að honum og bera virðingu
fyrir honum. Og Martushka las óskir
hans áður en hann hafði mælt þær.
Hún var hlýðin ambátt hans.
Saunt gat ekki skýrt hversvegna
honum var raun að jiví, að stúlkan
skyldi vera svo lnigfangin af honum.
Annars hefði hann ekki dregið sig
í hlje, þegar kvenfólkið var annars-
vegar.
Þegar hann kom heim að kofan-
um eitt kvöldið, sá hann tvo menn
vera að tala við gamla manninn
fyrir utan dyrnar. Eins og elding
hvarf liann bak við stóran stein og
hjartað barðist, eins og það ætlaði
að springa. Þetta voru Evrópumenn
og voru í reiðbuxum og stígvjelum.
Hann hraðaði sjer heim að bæn-
um þegar þeir voru farnir.
— Hverjir voru þetta? spurði
hann hranalega. — Jeg hafði gát á
þeim. Þeir voru úr námunum. Hvað
sögðu þeir yður? Svarið þjer!
— Þú mátt ekki fara, sagði liún og
tók fast uin liandlegginn á lionum.
Saunt stóð upp, fálmaði eftir liinni
hendinni á henni og þrýsti henni að
sjer, og i hljóðu myrkrinu mættust
varir þeirra.
— Martushka! hvislaði liann. — En
hvað þú ert yndisleg!
Hann fann að það fór titringur um
líkama hennar og hann gat fundið
hjartslátt hennar við brjóst sjer. Og
þá bærðist eitthvað í brjósti hans,
sem hann hafði aldrei fundið til
áður.
— Jeg elska þig, litla stúlka, livísl-
aði hann. — Nú veit jeg, að jeg hefi
aldrei elskað neina, fyr en þig.
Hann þrýsti henni og hjelt henni
fast að sjer um stund — hann vissi,
að hún var hans að fullu og öllu.
Svo ýtti hann henni liægt frá sjer.
— Nú verðurðu að fara, sagði hann.
Jeg vil helst vera einn. Hann benti
á kofann og hún hvarf þegjandi út í
myrkrið.
Morguninn eftir tók Saunt frair.
körfurnar og löngu bambusstöngina.
— Jeg fer í kaupstaðinn, sagði hann
við gamla manninn. Svo benti liann
Martushku, að hann vildi vera einn
með föður hennar. Þegar hún var
farinn sagði Saunt:
— Jeg má til að segja þjer nokk-
uð. Jeg hefi aldrei verið i her Hsi
Hwangs. Jeg hafði stöðu í belgisku
námunum, var formaður yfir kúli-
unum. Jeg lenti í ástamálum við
konu eins verkfræðingsins. Eitt
kvöldið kom hún inn í herbergið
mitt og vissi ekki sitt rjúkandi ráð.
Hún var með hníf í hendinni og
nú fór hún að liljóða og otaði í mig
hnífnum. Jeg Barði hana niður með
kreptum hnefa — jeg hlýt að hafa
mist stjórnina á mjer.
— Dó hún af högginu?
Saunt kinkaði kolli án þess að
líta á gamla manninn.
— Jeg hlýt að hafa brotið á henni
liöfuðkúpuna. Jeg gaf mjer ckki tímu
til, að rannsaka það nánar. Jeg flýði
og komst hingað. Þetta er ástæðan
til þess, að jeg hefi verið svo hrædd
ur við, að láta ókunnuga sjá mig.
Gamli maðurinn þagði um stund,
svo sagði hann á frönsku:
— Við erum vinir þínir. Jeg fer
í kaupstaðinn.
Saunt hló kuldahlátur. — Bíðið
þjer við — það var meira. Jeg hefi
setið í fangelsi í Fl-akklandi i tvö