Fálkinn - 11.04.1941, Blaðsíða 9

F Á L K I N N
9
X^VÖLD eftir lcvöld í „Brunninum“.
Það var bæði viðbjóðslegt og
heillandi. Þjónaliðið á veitingahús-
inu var farið að tala við liann eins
og gamlan kunningja og gestirnir
pískruðu um liann. Móðirin lcrufði
hann sagna um inálið, ávítaði hann,
bað hann, grátbændi hann og hótaði
honum. Var honum ljóst að liann setli
smánarblett á nafn hennar — þetta
nafn, sem faðir hans hafði svívirt
áður, en sem henni hafði tekist að
þvo hreint á ný.
Hermann var ihaldsauga að eðlis-
fari og bar mikla virðingu fyrir ætt-
göfgi, en hann vísaði ávítum móður
sinnar á bug, og hjelt fram nútíma
skilningi á þessum máíum.
„Aldrei liefi jeg sjeð þig svona,
Hermann. Kvenmaðurinn hefir gert
þig vitlausan," kjökraði frú von
Krain.
„Vitlausan?" át hann eftir og hló
hæðilega, með báðar hendur í buxna-
vösunum. „Hún er yndisleg og jeg
er piparsveinn. Mjer er farin að leið-
ast einveran í þessari bæjarkytru,
það er alt og sumt.“
„Mundu eftir stöðunni, sem þú
hefir í mannfjelaginu!“
„Þú ert orðin á eftir tímanum,
mamma. Nútímafólk lítur öðrum aug-
um á þessi mál en þú.“
„Að því er mjer er sagt,“ sagði frú
von Krain liægt og fast, „þá vili þessi
kona ekki líta við þjer. Jeg álit liana
meiri mann fyrir það.“
„Hver segir það?“ sagði liann og
spratt upp eins og naðru.
„Það sæniir þjer ekki að leggja
hana í einelti. Hún hefir allra besta
orð, er mjer sagt.“
Hermann þagði um stund. Svo
strunsaði hann þegjandi út úr stof-
unni. Frú von Krain skildi þetla svo,
að hann liefði svignað.
En hann fór beina leið í „Brunn-
inn“. Hann sat þar kvöld eftir kvöld
og sendi blóm og gjafir heim til
madame Gitrko, ásamt lyriskum
brjefum, og reyndi að hitta hana,
þegar lnin fór af veitingalmsinu á
kvöldin, þó að hún hefði endur-
sent sumar gjafirnar og skrifað hon-
um og beðið hann um að vera ekki
að eyða peningum i þetta — hún
vildi' lielst vera í friði, og hann
lijeldi liklega, að hún væri önnur
manneskja en raun væri á.
En þetta brjef var svo fallega
skrifað, að það espaði liann. Hún
var líka orðin öðruvísi en áður,
þegar hún sat í hljómsveitinni. Hann
sá aldrei þetta angurbliða vinalega
bros hennar framar. Hún liafði snú-
ið bakinu við honum. En hann varð
ekki afhuga samt. Hún hlaut að láta
undan, er hún sæi, hve ást lians var
rík. —
„Það er besl að við tölum út um
málið, úr því að þjer eruð svona þrá-
látur,“ sagði lnin eina nóttina, er
hann liitti liana fyrir utan veitinga-
húsið. Hún leyfði honum að fylgja
sjer heim á leið. Hún hafði afþakk-
að að vera gestur hans i „Brunnin-
um“ eða koma með honum á ann-
að veitingahús. Hún flýtti sjer altaf
lieim á kvöldin, eftir að hljómleik-
unum lauk — heim til drengsins
síns.
„Jeg elska yður,“ sagði von Krain.
Þau gengu saman liljóða götuna,
fram hjá garðinum og út að húsinu
í bæjarjaðrinum, sem hann þekli svo
vel.
„Elska.... elska...sagði hún
hvíslandi.
Hann titraði.af ákafa. Sagði henni
frá þessari hörðu haráttu við sjálfan
sig, vonunum og vonbrigðunum, auð-
mýkingunni, örvæntingunni. Atti
hann ekkert nema spott skilið? All-
ur bærinn vissi um þetta. Nú varð
liann að berjast lil sigurs. Það var
mannleg skylda hennar að láta und-
an....
„Hefi jeg gefið yður undir fótinn?"
„Nei, það hafið þjer ekki gert. En
bænheyrið mig!, Berjist ekki gegn
mjer. Jeg vil gera alt fyrir yður.“
„Þjer þekkið mig'ekki,“ sagði hún.
„Mjer er þvert um geð að spila á
kaffihúsi og vera að heiman frá
drengnum mínurn á kvöldin. En jeg
geri það út úr neyð, hr. von Krain.“
„Þjer getið losnað við það,“ sagði
hann óðamála.
„Þjer þekkið mig ekki. Jeg lifi
eingöngu fyrir drenginn minn og
í endurmmningunni um föður haps,
sem druknaði í fyrra. Hann liafði
farið út á seglbátnum sínum, eins
og hann var vanur. Það var tilviljun,
að við Micliael fórum elcki með lion-
um, eins og yið vorum vön. Jeg sagði
manninum mínum að fara samt, hon-
um veitti ekki af að ljetta sjer upp,
frá stritinu hjá Berkowitz, sem var
heilsuspillandi. Maðurinn minn var
verkfræðingur, en varð að vinna
stritvinnu þarna. Hann mátti til. Við
vorum flóttamenn. Maðurinn minn
var byltingasinni og það vofði fang-
elsi yfir lionum. Svo tókst okkur að
flýja og við fengum griðland hjerna.
Svo fór hann út að sigla, þetta fal-
lega sumarkvöld í fyrra, og hafði
hundinn sinn með sjer. Um miðnætli
kom hundurinn heim rennblautur og
morguninh eftir fundu fiskimenn
bátinn á hvolfi."
Hermannn von Krain var hálf-
ergilegur út af þessum málalenging-
um, sem honum fundust ekki koma
málinu við, og varð steini lostinn,
er hún rjetti honum hendina fyrir
utan húsdyrnar hjá sjer.
„Þjer mcgið ekki yfirgefa mig
strax.... það er skylda yðar að
hlusta á mig,“ sagði hann.
„Jeg er ekki i rónni tyr en jeg
sje, hvort drengurinn minn sefur,“
svaraði hún.
„Svo stór drengur þarf enga barn-
fóstru," sagði hann. „Þjer megið tii
að koma út aftur. Jeg bíð á meðan.“
Hún færðist undan. Hún hafði al-
drei verið lmrtu frá dregnum á nótt-
inni síðan faðir hans dó. En Her-
mann grátbændi liana.
Hún skaust inn i lnisið og Her-
maiin stóð á gangstjettinni á móti
og sá, að kveikt var í íbúðinni. Hon-
um fanst biðin löng. En loks kom
liún.
Hann tók undir eins eftir, að hún
liafði sett upp annan hatt og liann
fann nýja ilmvatnslykt af henni. Þau
gengu um í tvo tíma, og hann reyndi
að tala um fyrir henni. Iiún átti
erfitt uppdráttar, en nú bauðst henni
maður, sem vildi ala önn fyrir henni.
Hann gæti ekki liugsað sjer meiri
gæfu en að fá að vera stoð henn-
ar í lifinu.
„Hugsið þjer yður nú vel um,
Madame,“ sagði hann, er þau voru
komin að húsdyrum liennar aftur.
„Þó ekki sje nema vegna drengsins
yðar. Jeg get að minsta kosti orð-
ið honum að gagni.“
Hann tók hönd hennar og hún
lofaði honum að kyssa á hana.
Hún hugsaði málið. Elskaði von
Krain hana svo mikið, að hann
vildi giftast henni og ala upp dreng-
inn? Það var hest að reyna á þetta,
og einn daginn setti hún honum úr-
slitakosti. Þau liöfðu þá borðað sam-
an hádegisverð nokkrum sinnum og
liún hafði gefið honum lítilsháttar
undir fóttinn, svo að hann var snar-
vitlaus af ást. Hann hafði meira að
segja fengið að kyssa hana á munn-
inn einu sinni.
Móðir hans og Azella voru svo
sem ekki í neinum vafa um, að lianii
væri orðinn brjálaður. Nú ætlaði
liann að giftast „kvenmanninum, sem
leikur á hnjefiðlu í „Brunninum"
— hann, maður af háum ættum og
í hárri stöðu hjá bænum! Það varð
engu tauti við hann komið. Jafnvel
heimilislæknirinn varð að gefast upp.
Hermann sat við sinn keip. Ef
móðir hans vildi ekki verða tengda-
inóðir madame Gurko, þá varð liann
að slíta öll tengsl við hana, þó að
hann tæki það sárl. Hann fór að
undirbúa brúðkaupið og leigði íbúð.
En Michael reyndist þver líka.
Hann hataði manninn, sem átti að
ganga honum i föður stað, og von
Krain var meinilla við strákinn, seni
gerðist cnn einn þröskuldurinn í
gæfugötu hans.
Loks ljel móðir Hermanns undan,
þegar ekki var annars kostur, og
fjelst á að taka móti tengdadóttur-
inni í heimsókn.
Óneitanlega var hún lagleg og ein-
staklega prúð. En gömlu frúnni fanst
hún lcggja full mikla áherslu á
Michael og framtíð hans. Það var
eins og Hermann væri aukaatriði.
„Jeg hefi hugsað mjer að láta
Michael í heimavistarskóla," sagði
Hermann. En þá spratt Maria Gurko
upp og hvesti á hann augun.
„Það leyfi jeg ekki! Jeg vil ekki
láta drenginn frá mjer!“
Frú Krain lenti í stælu við hana
og Hermann reyndi að miðla ítlál-
um. í sama bili var dyrabjöllunni
hringt. Það var Michael, sem spurði
eftir móður sinni. Hann stóð ekki
bljúgur í dyrunum heldur kom þjóí-
andi til móður sinnar og fleygði sjer
kjökrandi i fangið á henni.
„Pabbi er ekki dauður!“ hrópaði
hann. „Pabbi er kominn heim! Flýttu
|ijer mamma!"
Madame Gurko fjell í yfirlið sem
snöggvast, en vaknaði við kossa
stráksins. Svo hljóp lmn út með
Michael við hönd sjer.
Hún minnist altaf þessa lcvölds
og nætur með lotningu. Hún sjer
nvalt hlýja, en kvíðandi svipinn á
andliti mannsins sins, þegar hún
kom inn í stofuna, þar sem liann
var kófsveittur að bisa við koffortin
sín. Sumarnóttina, sem hann var
talinn að hafa druknað, hafði hann
verið stöðvaður af skipi. Nokkrir
menn komu frá borði og tóku hann
með sjer um borð og sigldu með
liann inn í gamla landið hans. Þar
hafði hann setið í fangelsi þangað
til honum tókst að strjúka.
En hann þorði ekki að vera á-
fram í Matau. Hann var umsetinn
og mátti búasl við að verða drepinn
þá og þegar. Sömu nóttina hjeldu
þau á hurt með Michael, eitthvað
suður í buskann.
í Cambridge, Mass.
hjelt fjelag iðnfræðinga danSieik hjer
á árunum. Aðgangseyririnn var ekki
ákveðinn sá sami fyrir alla, lieldur
áttu karlinennirnir að greiða fyrir
dömur sínar aðgangseyri eins og hjer
segir: eitt cent fyrir pundið og auka-
gjald, sem nam 10 centum fyrir dökk-
hærðar stúlkur, 15 fyrir ljóshærðar
og 20 cent fyrir rauðhærðar. Hæsta
gjaldið varð 1 dollar 88 cent, og
stúlkan, sem þessi aðgangseyrir var
greiddur fyrir, var ljóshærð. Hefir
lnin því vegið 173 pund. — Það cr
talið, að taxtinn hafi verið miðaður
við, hve mikið pláss stúlkurnar þurftu
að nota á dansgólfinu.
U.S.A. er ekki Canada
livað smekkinn fyrir útvarpsdagskrá
snertir. Eitt sinn þegar blaðið „Varie-
ty“ efndi til atkvæðagreiðslu um vin-
sælustu dagskrárliðina og ljet greiða
atkvæði um þetta í 150 borgum í
Bandaríkjunum og Canada urðu úr-
slitin þau,. að Bandaríkjunum þótti
flestum mest gaman að heyra Eddie
Cantor (sem flestir kvikmyndagestir
þekkja hjer á landi), Ed Wynn og
Jack Pearl. Svörin frá Canada voru
á aðra leið. Þar voru það þrjár fræg-
ar hljómsveitir, sem fengu langflest
atkvæðin, nefnilega New York Phil-
harmonic, Pliiladelphia Orcestra og
hljómsveit Metropolitan Opera Com-
pany.