Fálkinn - 03.03.1944, Qupperneq 10
10
F Á L K 1 N N
Æfintýri
Árásir Indíánananna
1876.
Árið 1876 cr einstætt í sögu Vest-
ursléttanna, því að þá var það, sem
hinir viltu Sioux-Indíánar hófu
ægiiegt stríð gegn livítu mönnun-
unum og frömdíi slik ódæði á öli-
um vígstöðvunum að illfærandi er í
letur.
Leiðtogi rauðu mannanna var
höfðinginn Sitjandi-Boli, keppinaul-
ur hins fræga Rauða-Skýs, sem
hafði fleiri en eitt fjöldamorð sak-
lausra hvítra manna, kvenna og
barna á samviskunni.
En áður en við höldum áfram
með söguna af því, hvernig Sitj-
andi-Boli ætlaði sér að útmá livítu
inennina, er nauðsynlegt að við fá-
um að vita, hvaða atburðir höfðu
áður átt sér stað meðal liinna ýmsu
rauðskinnaþjóðflokka. Með þetta
fyrir augum skulum við því snúa
okkur aftur að þeim tímum, þegar
Bauða-Ský var á hátindi veldis sins,
sem foringi Tetan Sioux-Indíán-
anna, Regn-Andlit, sem varð siðar
frægur foringi, var enn ungur, og
'Sitjandi-Boli var enn matreiðslu-
maður i lierbúðum Rauða-Skýs.
Þessir tímar voru tryltir í sögu
Siouxanna. En Siouxarnir voru þá,
eins og þið vitið vafalaust, skiftir
í marga smærri flokka eins og t. d..
Tetanana.
Nýbyggjar, sem komu úr suðri,
bjuggu sig til að reka þá norður á
bóginn. t norðri voru Kráku-Indi-
ánarnir að mála á sig stríðsmerkin
og í austri voru hermenn stjórnar-
innar tilbúnir til bardaga, hvenær
sem með þurfti. Og fyrir vestan
Rauðafljót áttu Mandan- Ricliaree-
og Gras Ventres-Indiánarnir stór
veiðilönd, sem enginn Sioux-Indíáni
var velkominn til.
Vatnið og skógarnir loguðu af ó-
friði og Tetanarnir, sem kusu
heldur að berjast við óvin, sem
þeir þektu, en stöðugan fjandmann,
sem notaði bardagaaðferðir, sem
þeim gekk illa að skilja, flýðu frá
„löngu hnífunum" eins og hvitu
hermennirnir voru kallaðir, til að
reyna kraftanna við óvin sem hægt
Buffalo Bill
væri að taka á móti með kænsku,
ef ekki bardögum.
Minnecongerilndíánarnir höfðu
. engar byssur. Sans Arch-Indíánarnir
(sans arch = án boga) höfðu enga
boga eða örvar. Uncappa-Indíán-
arnir höfðu að vísu rifla, en þá vant-
aði tilfinnanlega skotfæri.
Tetanarnir flýðu undir forustu
Rauða-Skys undan Fölu Andlitun-
um yfir Rauðafljót.
Á vestri bakka fljótsins hittu þeir
Winnebagsaindíánanna fyrir. Þeir
voru vel vopnaðir og ánægðir eft-
ir ágætlega hepnaða veiðiför.
Nú var annaðhvort að sigra þessa
jajóð eða verða sjálfir gersigraðir
og máðir út. Og Tetanunum tókst
að brjótast gegnum fylkingar óvina
sinna fyrir snjalla forustu Rauða-
Skýs og Langa-Hunds.
Fram að þesum bardaga höfðu
jjeir verið jjjóðflokkur i niðurlæg-
ingu, þar eð þeir höfðu altaf verið
á flótta undan sameiginlegum óvini:
hvíta liermanninum. Jafnvel hinir
friðsömu Mandan-Indíánar litu á
þá með fyrirlitningu. En ósigur
Winnebagóanna varð til þess, að
hinir herskáu Kráku Indiánar fóru
jafnvel að gæta að sjer, og Rickaree
og Gras Ventrees-dndíánarnir drógu
sig í hlje og veittu innrásarmönn-
unum frjálsan aðgang að veiðilönd-
um sínum.
Langi Hundur, hinn hraustasti
Siouxanna varð ölvaður af sigrinum
og vildi strax ráðast á hina óvinina.
Þégar Rauða-Ský neitaði því al-
gerlega, reyndi hann að skipta
flokkunum í tvennt og hefði án
efa tekist það ef Bjarnarfeldur
hefði ekki eytt ráðagerðunum og
komið aftur á reglu.
Sitjandi-Boli var tilbúin að hlaup-
ast á brott. Hann hafði ekki nema
tvö höfuðleður við belti sitt, Winn-
bogo-Indíána og nýbyggja. Hann
hafði ekkert sjerstakt hreystiverk
til að sýna á mælistöng sinni, og
hann sá enginn tækifæri til að verða
mikill foringi meðan RauðariSký
stjórnaði þjóðflokknum.
(Merkistöng er spýta með skorum
sem liermennirnir merktu öll sin
hreystiverk á).
Litli-Hnífur var, samkvæmt fað-
erni sínu og ættgöfgi, foringi, en
hann var enginn hermaður. Fall-
egi Björn var ekki vaxinn úr grasi
enn og Regn-iandlit, stór, duglegur
og höfuðsterkur kappi, var að leit-
ast við að verða höfðingi yfir
„stríðandi höfðingjum“.
Rauða-Ský flýtti sjer áfram með
hermenn sína gegnum veiðilönd
Winnebagoanna, Rickareeanna, —
Mandananna og Gros-Ventrees-Jnd-
iánanna, því að hann sá, að sjer
var ekki til setu boðið með svo nið-
urníddan og illa vopnaðan flokk,
sem hjelt aðeins saman vegna góðra
gáfna Bjarnarfelds.
En hann fór aðeins úr öskunni
i eldinn, því að hinir áköfu Kráku-
Indíánar fundu slóð hans og fylgdu
fast eftir honum þar til hann kom til
Missouri.
En þar varð Rauða-<Ský fyrir
miklum vonbrigðum. Fljótið var of
vatnsmikið og úfið til að þeir kæm-
ust yfir. Þeir áttu því ekki annars
úrkosta en að reyna að berjast
við Krákurnar.
— Jeg hefi ákveðið, sagði þing-
maðurinn að þjálfa minnið.
—- Hvaða aðferð ætlið þjer að
nota til þess?
— Jeg veit ekki. Jeg vildi helst
læra einhverja aðferð, sem æfir
mig i því hverju jég á að gleyma,
þegar blöðin hafa viðtal við mig.
—x—
Læknir, liúsameistari og stjórnmála
maður sátu og voru að þrefa um
það hvers staða væri elst í veröld-
inni. Læknirinn sagði:
„Eva var gerð úr rifi Adams. Það
var læknisverk.“
„Getur verið,“ sagði liúsameist-
arinn. „En áður en það slceði hafði
jörðin verið sköpuð úr glundroða..
Það var skipulag.
„En einhver hefir þá orðið til
þess að valda glundroðanum,“ sagð-
stjórnmálamaðurinn.
—x—
— Sumir af kjósendum yðar eru
ósammála yður, sagði kosningasmal-
inn.
— Þú skalt hafa tölu á þeim, svai--
aði þingmaðurinn. Þegar þeir eru
kominn í meiri hluta þá sný jeg við
blaðinu og verð sammála þeim.
—x—
Svolátandi auglýsing stóð í blað'
i Nizza:
Miljónamæringur, ungur og friður,
óskar að kynnast ungri stúlku, sem
er lik söguhetjunni i skáldsögunni
nýju, eftir M.....“
Eftir sólahring var skáldsagau
uppseld.
—x—
í leikhúsinu.
Hún: — Eru þeir að reka aumingja
manninn út fyrir það hvað hann
hló hátt?
Hann: — Nei, Leikhússtjórinn
sendi eftir honum til þess að spyrja
hann að hverju hann hefði verið
að hlæja.
Hann rjeðist á móti óvinunum
þreyttur og uppgefinn, og hugrekki
hans uppskar ríkulega ávexti. —
Nokkrir Winnebogoar, sem höfðu
gengið í lið með Krákunum urðu
fyrir fyrsta áhlaupinu, þegar or-
ustan hófst.
Þeir mundu eftir átökunum við
Rauðafljót í norðri, og eftir að jieir
höfðu varist með hálfum liuga
nokkra stund snerust ]ieir á liæli
og flýðu eins og fætur toguðu und-
an skothríð Tetananna. Þetta liræddi
jafnvel mestu bardagalietjur Krák-
anna. Flokkur þeirra dreifðist og
brátt voru allar krákurnar komnar
á æðisgenginn flótta.
Þessi bardagi varð til þess að
allir í herhúðunum nema nokkrir
svikarar, en Sitjandi Bóli var nú
orðinn foringi þeirra, litu til Rauða
Skýs sem guðs.
Stúlka (er að sækja um að kom-
ast í söngflokk leikhússins): — -—
Mamma segir að jeg syngi ágæt-
lega.
Leikhússtjórinn: Komið þjer
með meðmæli frá nágrönnunum.
þá skal jeg reyna yður.
—x—
Jolin Barrymore leikari var í San
Francisco þegar jarðskjálftin mikli
var þar. Hann lá í rúrni sínu, en
þeyttist fram úr því, valt nokkra ■
veltur á gólfinu út í liorn. Loks
komst hann á fætur, Staulaðist að
baðkerinu og lá þar i skorðum allan
daginn. Daginn eftir fór hann út.
Hermaður með sting á byssunni
þreif til hans og skipaði lionum að
bera burt liruninn múrstein í tvo
daga. Þegar Barrymore var að segja
frá þessu æfintýri sínu í Lambs
Club i New York, varð leikritaskáld-
inu Augustus Thomas þetta að orði:
„Þetta er stórmerkilegt. Jörðin
varð að hrista sig til þess að John
fengist til þess að fá sjer bað, og
Bandaríkjaherinn varð að skerast í
leikinn til þess að li:.inn fengist tii
þess að vinna ærlegt handtak.“
Frægur leikari, Otis Skinner, seg
ir frá því er hann Ijek eitt sinn i
litlum bæ, og voru þar meðal gesta
margar stúlkur frá kunnum kvenna
skóla í nágrenninu. Meðan á leiknum
stóð voru þær símasandi og fliss-
andi, svo að Skinner og samleikarar
hans átlu erfitt með að tala.
Eftir leiksýninguna var stúlkun-
um boðið að tjaldabaki til þess að
kynnast Skinner. Þær gönuðu að
honum og ein þeirra sagði:
„Ó, herra Skinner, mikil unún
var að sjá leilcinn! En jeg skal segja
yður nokkuð. Það hlýtur að vera
slæmur hljóðburður í húsinu. Við
gátum varla heyrt í yður stundum.“
„Það var skrítið,“ sagði leikarinn.
„Jeg heyrði alveg ágætlega til ykk-
ar.“