Fálkinn - 28.03.1947, Blaðsíða 14

14
PÁLKINN
ÞEGAR ÖLL SUND LOKUÐUST FYRIR HITLER
5. Dauði Hitlers og bálför
Til l?,ess síðasta liélt Hitler að
hann mundi bjargast fyrir eitthvert
kraftaverk. En það gerðist ekki. Á
síðustu stundu voru ■þau Eva Braun
gefin saman, en síðan sviftu þau sig
lífi, og samkvæmt skipun Hitlers
voru þau brennd, að heiðnum sið.
En skósveinar hans reyndu hver
sem betur gat að spilla hverir fyrir
öðrum.
Hanna Reitsch flugkona segir frá
þvi, að í skothríð Rússa á stjórnar-
ráðsliöllina nóttina 27.- 28. apríl
hafi Hitler kvatt hirð sina til fund-
ar. Á þeim fundi fór fram eins-
konar lokaæfing undir sjálfsmorðin.
Og rætt var um það út í æsar á
hvern hátt líkunum skyldi eytt.
Síðan héldu þátttakendur ræður,
hver eftir annan, og sóru foringjan-
um eilífa hollustu. í raun réttri
urðu það aðeins fáir af þeim, sem
höfðu óskað að deyja með honum,
sem framkvæmdu þetta þegar á átti
að herða. Það er atliyglisvert að
hugsa til þess að margir þeirra sem
sem höfðu ákveðið að deyja en
fundust síðar við góða heilsu, höfðu
sig alla við að útskýra að þeir liefðu
aldrei átt Nasi-Þýskalandi neitt að
þakka.
Hitler hafði að minnsta kosti
þann fasta ásetning að fyrirfara
sér ef Rerlin félli, og þó trúði hann
því ennþá, að borgin gæti bjargast.
Þó að hann væri viðbúinn dauða
sínum fannst honum óhugsandi að
borgin félli meðan hann sjálfur, for-
inginn, væri þar. í Rastenburg hafði
hann sagt við Keitel, að „ef ég yfir-
gef Austur-Prússland þá er það
giatað; ef ég verð hér þá höldum
við Austur-Prússlandi.“ Keitel hafði
talið honum liughvarf svo að hann
fór frá Austur-Prússlandi, og það
féll i hendur Rússa skömmu siðar.
En hann ætlaði sér ekki frá Berlin
og þessvegna gat Berlin ekki fallið.
Hann imyndaði sér að hann gæti
átt von á hjálp. Herinn, sem hjálpa
skyldi, var að visu sigraður, en
Hitler hafði svo lengi stjórnað herj-
urp, sem hvergi voru til nema í
heilabúi hans, og síðar skellt skuld-
inni á hershöfðingjana, þegar á-
rangurinn varð ekki samkvæmt því,
sem hann hafði gert ráð fyrir.
Þegar Albert Speer, eftirmaður
Todts sem hergagnaráðherra í Ham-
borg heyrði um þá ákvörðun Hitlers
að verða kyrr i höfuðborginni, af-
réð liann að bregða sér til Berlin til
að kveðja hann.
Speer hafði talsvcrt óvenjulegan
stjórnmálaferil að baki sér. Lengi
vel hélt hann sig utan við lxina eig-
inlegu stjórnmálastarfsemi, þó að
hann að visu yrði persónulegum á-
hrifum Hitlers að bráð. „Allir urðu
að beygja sig fyrir mætti hans,“
hefir hann sagt siðar, „hvernig svo
sem hægt er aö skýra þetta fyrir-
bæri. Meðan ég starfaði sem húsa-
meistari, tók ég eftir að ég varð
þreyttur, lémagna, innantómur af því
að vera lengi i návist hans. Hæfnin
til sjálfstæðra starfa lamaðist." í
ellefu ár hafði Speer baðað sig í
náðarsól Hitlers, en hélst þó óspillt-
ur að skapferli. En í febrúar 1945
var hann kominn i sjálflieldu, á-
standið var vonlaust, en örvænting-
in gerði ekki annað en auka ger-
eyðinguna í flokknum. Guderian
hershöfðingi sagði við Ribbentrop
að striðinu væri lokið. Hann endur-
tók þessi orð fyrir Hitler, sem sam-
stundis lét kalla til sín Guderian og
Speer og sagði þeim að þessi orð
þýddu landráð. Framvegis mundi
hvorki metorð né staða bjarga nokkr
um landráðamanni frá lífláti. 1
sama skipti krafðist Göbbels þess
að 40.000 flugmenn bandamanna
skyldu líflátnir og að notaðar yrðu
tvær nýjar tegundir af eiturgasi,
sem hétu tabun og sarin. Speer af-
réð að skerast í leikinn.
Áform hans gekk út á að myrða
ítlla helstu stjórnendur ríkisins. -
Hann ætlaði sér að afmá alla klik-
una kringum Hitler með eiturgasi
á fundi, sem lialdinn yði i jarðhús-
inu. Sagði hann nokkrum trúnaðar-
mönnum sínum frá þessu áformi.
Þegar hann liafði lokið undirbún-
ingnum undir þetta uppgötvaði hann
að Hitler hafði skipað að láta gera
fjögra metra háan reykháf til varn-
ar kringum loftræsirörið, sem Speer
hafði ætlað að leiða eiturgas inn um
svo að áformið var ónýtt. í annað
skipti á sjö mánuðum komst Hitler
hjá morði.
En það var ekki aðeins tæknileg
ástæða, sem bjargaði Hitler. Um
líkt leyti var Speer á herstöðvunum
við Rín. Þar sat hann eitt kvöldið
með námumönnum, sem ekki vissu
hver hann var. Hann hlustaði á
samræður þeirra og dró nýja stjórn-
málalega ályktun af þeim. Þessir
verkamenn, sem að áliti lians voru
cins og þýskir alþýðumenn flestir
trúðu enn á Hitler og engan ann-
an. Þeir trúðu að hann gæti gert
kraftaverk. Ef Speer kæmi Hitler
fyrir kattarnef þá svifti hann þjóð-
ina um leið því einingartákni, sem
hún trúði á. Og hann hætti við
morðáform sitt.
í apríl hafði Speer á laun talað
útvarpsræðu á plötu, og þar gaf
hann þýsku þjóðinni skiptin um að
afhenda bandamönnum verksmiðj-
ur og efni óskemmt þegar til kæmi,
en þessi ræða hafði ekki enn verið
notuð. Þegar hann kom til Berlin
23. apríl sagði hann Hitler hrein-
skilnislega frá þvi, sem liann hefði
haft fyrir stafni síðustu vikurnar.
Það er enn óráðin gáta hversvegna
Hitler, sem öskraði á blóð, gisla og
fanga og sina eigin skósveina, lilust-
aði á játningu Speers með mestu
hógværð. Ef til vill er skýringin
sú, að einmitt 23. apríl var einhver
óvenjuleg ró yfir Hitler, ládeyða
eftir ofviðrið daginn áður. Allir,
sem sáu Hitler þennan dag ber sam-
an um að hann hafi verið eins og
slytti. Speer slapp sem frjáls maður
úr ljónagröfinni, en það var meira
en hann hafði búist við. Síðar fjarg-
viðraðist Hitler yfir þvi að hann
væri lika fallinn frá.
Sama dag siðdegis hafði komið
símskeyti frá Göring, sem hafði
kvatt Hitler þermur dögum áður
og var nú kominn til Ober-Salz-
berg. Fulltrúi Görings í Berlin, Koll-
er hershöfðingi, hafði þá tilkynnt
honum þá ákvörðun Hitlers að verða
í Berlin og deyja þar. Göring spurði
alla sem hann hitti ráða um, livort
þetta þýddi ekki það, að hann ætti
að taka arfinn eftir foringjann.
Hann var staðráðinn í þvi, undir
eins og hann fengi völdin, að hefja
samninga við vesturveldin og lýsti
jafnvel yfir því að liann væri fús
til að fljúga á fund Eisenhowers.
Og nú símaði hann Hitler:
„Samþykkið þér, með tilliti til
þeirrar álcvörðunar yðar að verða
kyrr í virki Berlinar, að ég taki
þegar í stað við allri stjórn rikisins,
með fullu athafnafrelsi heima fyrir
og út á við, sem staðgengill yðar
samkvæmt úrskurði dags. 29. júni
1941? Ef ekkert svar er komið fyr-
ir klukkan 22 geng ég út frá þvi,
að þér hafið verið sviftur athafna-
frelsi.... Yðar liollustusamur
Herman Göring.
Bormann, sem alveg eins og
Himmler og Göring liélt að við
völdum og athöfnum væri að taka
eftir dauða Hitlers, benti honum á,
að skeyti Görings væri nánast úr-
slitakostir. Hann minnti Hitler líka
á að fyrir sex mánuðum heíði háhn
grunað Göring um, að hann væri að
reyna að semja við bandamenn. Svo
var Göring sent skeyti um, að Hitler
hefði ennþá fullt athafnafrelsi.
Síðan var næsta skrefið athugað,
að Speer viðstöddum: hvað ætti að
gera við Göring? Hitler var í upp-
námi. Þó vildi liann ekki fallast á
að hann væri skotinn. En liann var
sviftur öllum trúnaðarstörfum og
vitanleg'a sviftur erfðaréttinum. Með
símskeyti var lionum tilkynnt að
hann liefði gert sig sekan í land-
ráðum og að dauðarefsing lægi við
afbroti hans. En lífi hans mundi
verða þyrmt vegna þess, sem liann
hefði áður unnið fyrir flokkinn,
með því skilyrði að hann legði nið-
ur öll embættisstörf þegar í stað.
Jafnfamt simaði Bormann S. S.
í Ober-Salzberg að handtaka Göring
þegar í stað fyrir landráð. Hinn
26. april eftir að Hitler liafði skrifað
arfleiðsluskrá sína, símaði Bormann
til Ober-Salzberg, að „ef Berlin
skyldi falla skulu landráðamenn-
irnir frá 23. apríl teknir af lífi.“
Fangelsisstjórinn tók við skeytinu
cn neitaði að viðurkenna að Bor-
mann hefði vald til slikra fyrirskip-
ana.
Vélaverkstæði Sigurðar Sveinbjörnssonar
Skúlatúni 6. Sími 5753.
FRAMKVÆMIR:
Hverskonar viðgerðir á Dieselmótorum
og Benzínmótorum.
SMlÐUM:
Bobbinga úr járni fyrir mótorbáta.
Ennfremur gróðurhús úr járni, mjög
hentug við samsetningu.
Rafkatla til upphitunar á íbúðarhúsum.
Rafgufukatla.
Sfldarflökunarvélar o. m. fl.
Vjelaverkstæði
Sig. Sveinbjörnssonar
Sími 5753.