Fálkinn - 13.07.1951, Page 9

FÁLKINN
9
VANSKAPAÐUR.
Hansie heitir aust-
urrískur kálfur, er
fæddist fyrir 10
mánuðum með sex
fætur. Hann hefir
nú verið á sýning-
arferð og er kom-
inn heim i fjósið
sitt aftur, skammt
frá Vínarborg, og
dafnar ágætlega. -
bæinn án þess að hleypa þyrfti
af skoti. Bæjarbúar voru gripn-
ir skelfingu og gáfust upp skil-
yrðislaust. Með þeirri sjálfsfórn-
fýsn, sem annars er ekki sjald-
gæf á Byernskaga, vildu morð-
ingjar Frakklands sjálfir gefa sig
fram við hershöfðingjann, því að
þeir þekktu hann og voru hrædd-
ir um, að annars mundi hann
láta strádrepa alla bæjarbúa. —
Hershöfðinginn tók því boði, en
setti það skilyrði að allt heima-
fólk í höllinni frá markgreifan-
um og til lægstsetta þjóns skyldi
framselt sér. Þegar uppgjafar-
samningurinn var fullgerður lof-
aði hann að náða það fólk, sem
ekkert hafði aðhafst og sjá um
að bærinn yrði ekki brenndur til
ösku. Þung fégjöld voru lögð á
bæinn og bestu menn bæjarins
voru teknir sem gíslar til trygg-
ingar því að féð yrði greitt innan
sólarhrings.
Hershöfðinginn gerði allar
varúðarráðstafanir til að tryggja
öryggi hermanna sinna og verja
héraðið, og hann vildi ekki láta
hermennina setjast að á heim-
ilum fólksins. Þegar hann hafði
tjaldað herbúðir fór hann upp í
höllina og bjó um sig þar. Lega-
nesfjölskyldan og annað heimil-
isfólk var í strangri gæslu,
hlekkjað og læst inni í • stóra
danssalnum. Úr gluggum þessa
sals mátti hafa útsýni yfir all-
an bæinn. Herforingjaráðið kom
sér fyrir í stofu, sem var áföst
við salinn og þar hélt hershöfð-
inginn herráðsfund um hvað gera
skyldi til að verjast landgöngu-
tilraun frá Englendingum. Eftir
að hafa sent fulltrúa til Ney mar-
skálks tók svo herráðið að ráð-
stafa föngunum. — Tvö hundruð
Spánverjar, sem bæjarbúar
höfðu afhent, voru þegar skotnir
á pallinum fyrir framan höllina.
Síðan skipaði hershöfðinginn að
reisa jafn marga gálga og fang-
arnir voru í danssalnum og láta
sækja böðul bæjarins. Victor
MarChand hafði fyrir miðdegis-
verð farið inn til fanganna og
talað við þá. Þegar hann kom
aftur var honum mikið niðri fyr-
ir og hann sagði við hershöfð-
ingjann:
— Ég þarf að biðja yður bón-
ar.
— Þér? sagði hershöfðinginn
og glotti kuldalega.
— Já, svaraði Marohand, en
það er ofur lítilsvert, sem ég ætla
að biðja yður um. Markgreifinn
hefir séð að búið er að reisa
gálgana, en hann segist vona að
þér breytið refsingunni þannig
að fjölskylda hans verði háls-
höggvin, því að það sæmi betur
aðalsmönnum.
— Það skal leyft, sagði hers-
höfðinginn.
— Þau biðja líka um að fá að
tala við skriftaföður og fá að
losna úr hlekkjunum og lofa að
þau reyni ekki að flýja.
— Það skal líka leyft, sagði
hershöfðinginn, — en þér berið
þá ábyrgð á þeim.
— Gamli maðurinn býður líka
allar eignir sínar, ef þér viljið
náða yngsta son hans.
— Virkilega? sagði hershöfð-
inginn. — Eignir hans eru þeg-
ar orðnar eign Jósefs konungs.
Hann þagnaði, hleypti brúnum
við að fyrirlitleg hugsun fór um
hann, og svo bætti hann við:
— Ég skal gera meira en upp-
fylla þessa ósk. Ég finn hve mik-
ilsvert þetta er fyrir þau. Þau
skulu fá þá ánægju að nafnið
varðveitist, en Spánn skal alltaf
muna drottinssvik þeirra og hegn-
inguna fyrir þau. Eg gef líf og
eignina þeim syni, markgreifans,
sem fremur böðulsverkið....
Farðu nú og talaðu ekki meira
við mig um þetta.
Miðdegisverðurinn var tilbúinn.
Foringjarnir settust kringum
borðið og átu með bestu lyst eft-
ir erfiðan vinnudag. Aðeins einn
þeirra vantaði við borðið. Victor
Marchand. Eftir langa umhugsun
fór hann inn í salinn, þar sem
hin göfuga Leganes-fjölskylda
beið örlaga sinna. Þessi salur, þar
sem hann kvöldið áður hafði séð
dæturnar tvær og synina þrjá
svífa í dansinn, var nú ömurlegur,
og það var eins og kalt vatn rynni
honum milli skinns og hörunds er
hann hugsaði til höfðanna, sem
bráðum áttu að fjúka fyrir sverði
böðulsins. Foreldrarnir og börn-
in voru fjötruð niður í gullinleð-
urstólanna og hreyfðu hvorki
legg né lið. Átta þjónar stóðu
kringum þau, með hendurnar
bundnar á bak aftur. Þessar
fimmtán manneskjur horfðu
alvarlega hverjar á aðra, en aug-
un sýndu ekki hvað þeim var inn-
anbrjósts. Á sumum andlitunum
mátti lesa raunasvip og sorg yfir
því, að tilraunin hefði mistekist.
Hermennirnir, sem héldu vörð
sýndu þeim samúð í raununum.
Það var eins og vonarneisti kvikn-
aði í andlitunum þegar Victor kom
inn. Hann skipaði að leysa fjötr-
ana af hinum dauðadæmdu og
fór sjálfur að leysa böndin af
Clöru. Hún brosti raunalega. For-
inginn gat ekki varist að snerta
handlegg hennar, hann dáði líka
svarta hárið og hin fagra vöxt.
Hún var ekta Spánarmær með
löng augnahár og augasteinarn-
ir svartari en hrafn.
— Varstu heppinn? spurði hún
og brosti raunalega.
Hann gat ekki varist að and-
varpa. Hann leit af Clöru til
bræðranna þriggja. Sá elsti var
þrítugur, lítill vexti, fremur lítill
fyrir mann að sjá og stoltur og
drembinn. Það var eitthvað tign-
arlegt við framkomu hans. Hann
hét Juanito. Næstur var Felipe,
um tvítugt. Hann var líkur Clöru.
Manuel, sá yngsti, var átta ára.
Gamli markgreifinn með silfur-
hvítt hárið, var alveg eins og hann
hefði stigið bráðlifandi út úr mál-
verki eftir Murillo.
Þegar Marchand horfði á bræð-
urna á víxl hristi hann höfuðið:
Enginn þeirra mundi vilja sinna
tilboði hershöfðingjans og gerast
böðull foreldra sinna og systkina.
Samt sagði hann Clöru frá þessu.
Það var eins og hrollur færi um
hana fyrst í stað, en svo kom
sama róin yfir andlitið aftur, og
hún gekk til föður síns og lagðist
á hné fyrir framan hann.
— Láttu Juanito svara að hann
muni trúlega hlýða þeirri skipun,
sem þú gefur honum, og þá erum
við öll ánægð.
Greifafrúin titraði. Það var
neisti af von í henni, en þegar
hún laut að manni sínum, og fékk
að 'heyra beiskan sannleikann hné
hún út af meðvitundarlaus. Juan-
ito skyldi allt og brann af heift
eins og ljón í búri.
Victor lét, upp á eigin ábyrgð,
senda hermennina á burt, eftir
að markgreifinn hafði heitið að
'hlýða honum í öllu. Þjónarnir
voru leiddir út og afhentir böðlin-
um, sem hengdi þá. Nú var það
Victor einn, sem hélt vörð inni í
salnum og greifinn stóð upp.
— Juanito! sagði hann.
Sonurinn svaraði með því einu
að 'hreyfa höfuðið, en það þýddi
neitun, og hneig svo niður í stól-
inn og horfði á foreldra sína
brennandi angistaraugum. Clara
fór til hans og settist á hnén á
honum.
— Kæri Juanito, sagði hún og
tók hendinni um hálsinn á honum
og kyssti augnalok hans. — Ef
þú vissir hve léttbær dauðinn
verður, ef það ert þú, sem gefur
mér hann. Eg slepp við þetta öm-
urlega: að láta böðulshönd snerta
mig. Þú átt að bjarga mér frá ó-
gæfunni, sem bíður mín, og —
kæri Juanito, ekki langar þig víst
til þess að ég eigi eftir að tilheyra
nokkrum öðrum manni.
Með flauelssvörtum augunum
leit hún á Victor, eins og hún vildi
auka þann viðbjóð, sem hún hafði
á Frökkunum.
— Vertu nú hugrakkur, sagði
Felipe bróðir hans. — Annars er
okkar nær konunglega ætt al-
dauða að eilífu.
Svo stóð Clara upp og hópurinn
kringum Juanito dreifðist og Ju-
anito sá að faðir hans stóð fyrir
framan hann.
— Juanito, ég skipa þér, hróp-
aði markgreifinn hátíðlega.
En þegar ungi greifinn sat á-
fram hreyfingarlaus féll faðir
hans á hné fyrir framan hann.
Og Clara, Felipe og Manuel gerðu
eins. öll réttu þau fram hendurn-
ar til hans um að hann yrði að
varðveita ættina frá því að verða
aldauða, og það var eins og þau
tækju öll undir orð föður hans:
— Sonur minn, skortir þig hinn
sanna anda og kraft Spánverjans?
Er þér alvara að láta mig liggja á
'hnjánum frammi fyrir þér. Hugs-
ar þú aðeins um sjálfan þig, og
þínar eigin þjáningar?
— Er þetta sonur minn? sagði
markgreifinn og sneri sér að konu
sinni.
— Hann gerir það, hrópaði
greifafrúin í angist, er hún sá
Juanito hleypa brúnum.
Framhald á bls. 11.