Fálkinn - 07.08.1959, Síða 7

FÁLKINN
7
að' Plunket lávarður færi í stað
hans.
Þessi breyting olli prinsessunni
miklum vonbrigðum, en hún hafði
hlakkað mikið til ferðarinnar. En
það var látið eftir henni, að Towns-
end yrði ekki sendur í nýju stöðuna
erlendis fyrr en hún væri komin
aftur frá Suður-Rhodesiu.
SÁR VIÐSKILNAÐUR.
Það var forsætisráðherrann
sem tók að sér að velja stöðu handa
Townsend erlendis. Hann lagði fyr-
ir loftvarnaráðherrann að láta það
ekki dragast á langinn. Townsend
fékk að velja um þrjár stöður: eina
í herstöðvunum á Singapore, aðra
í Johannesburg og þá þriðju sem
ílugmálafulltrúi 1 Bruxelles.
Það er staðreynd að hvorki
drottningin eða ekkjudrottningin
ömuðust við því að prinsessan og
Townsend héldu sambandinu við.
Og þegar ár væri liðið mátti Towns-
end koma og heimsækja Margaret
við og við. Það gerði hann líka.
Þegar hann var í London heimsótti
hann prinsessuna í Clarence House
oftar ep einu sinni. Og þau gátu
talað saman í síma þegar þau vildu.
Undirbúningurinn undir burtför
Townsend frá London gekk miklu
fljótar en hann og prinsessan höfðu
búizt við.
Prinsessan og móðir hennar fóru
flugleiðis í Afríkuferðina 29. júní.
Peter var ekki á flugvellinum til
að kveðja. Þau kvöddust í kyrrþei
í Clarence House og hugguðu sig
við að þau gætu orðið nokkra daga
saman þegar hún kæmi aftur frá
Afríku, áður en Peter tæki við
nýju stöðunni.
Daginn eftir flaug Peter til Norð-
ur-írlands með drottningunni og
Philip prins. Og daginn eftir, er
hann sat að borðum með drottning-
unni og prinsinum í Belfast, kom
skeyti um að hann hefði fengið
flugfulltrúastöðu í Bruxelles og
ætti að taka við henni sem fyrst.
Það var drottningin sjálf sem
hafði ákveðið að Townsend ætti
líka að fara með henni til Edin-
burgh, þó ýmsir við hirðina væri á
móti þyí. En drottningin vildi sýna
hlýhug sinn til systur sinnar og
biðils hennar með þessu. Enda hafði
Townsend starfað við hirðina í níu
ár.
Þegar þau komu til London úr
írlandsferðinni var Townsend sá
síðasta sem kom úr úr flugvélinni.
Drottningin stóð við Rolls Royce-
bílinn sinn þegar hann kom niður
landganginn. Hún gekk tilbaka og
móti honum og brosti hlýlega er
hún kvaddi hann.
Þannig lauk ævi Townsends við
hirðina.
LOFORÐ SVIKIÐ.
Það var ekkjudrottningin sem
færði Margaret fregnina. Steik|j-
andi sólskin var fyrir utan gisti-
hsúið þeirra í Umtali í Suður-
Rhodesiu. Inni í konunglegu íbúð-
inni sat kjökrandi prinsessa.
Townsend kapteinn var farinn til
Bruxelles.
Það hlýtur að hafa verið erfitt
fyrir ekkjudrottninguna að segja
Margaret að Townsend yrði ekki í
London þegar þær kæmi heim aft-
ur. Það var livernig hann fór, sem
særði Margaret mest — ekki að
hann fór. Margaret hafði vitað áð-
ur en hún fór frá London, að skiln-
aðarstundin nálgaðist. En nú hafði
loforð verið svikið — loforðið um
að hann færi ekki frá London fyrr
en hún væri komin heim.
Townsend hafði ekki brugðist
henni. Hann hafði mótmælt því að
vera 5gndur frá London áður en
prinsessan kæmi heim. Þegar Marg-
aret frétti hvernig komið var fór
hún ein í stjórnarráðið í Salisbury.
Hún símaði strax til systur sinnar
— og til Peter Townsend.
Drottningin bar ekki ábyi'gð á
því sem gerst hafði. Það voru ráða-
mennirnir í höllinni sem höfðu ver-
ið svona fljótir í snúningunum þeg-
ar tækifærið gafst. Þetta gerðist svo
fljótt að sir Christopher Warner,
brezki sendiherrann í Bruxelles, var
ekki látinn vita af ráðagerðinni fyrr
en eftirá. Þessi reyndi stjórnarer-
indreki mótmælti ókurteisi þeiirri,
sem utanríkisráðuneytið hefði sýnt
sér. Utanríkisráðuneytið bar fram
afsökun og bar fyrir sig ýmsar á-
stæður.
í Salisbury var gefin út opinber
tilkynning um að Margaret prins-
essa hefði kvefast. Hjartasjúkdóma-
sérfræðingur var sóttur til hennar
og gaf henni róandi lyf.
Á því sama ári sem þeir Dönsku
tóku Viðey, sem var árinu fyr en
biskup Ögmundur var tekinn (rétt:
tveim árum, þvi Viðey var tekin og
Diðrik drepinn 1539, en Ögm. bisk-
up var tekinn 1541), sat Diðrik um
kyrrt á Bessastöðum fram á sum-
ar, en á liðnu sumri gjörði hann
sér ferð austur, og vildi ferðast á
klaustrin; sendi hann ij menn frá
sér til Odda: Pétur Spons og Juren
Finh, en hann reið i Skálaholt og
kom þar kveldið fyrir Laurentius-
messu (10. ág.). Setti hann tjald
sitt í portin í biskupsgarðinum,
vildi biskup að hann væri ekki, en
hann sagðist skyldi vera, ,,hvað sem
sá dyvels blindi biskup“ segði; slíkt
talaði hann bæði kveld og myrgin;
lét biskup þó veita honum öllu heið-
arlega. í timburstofunni var síra
Jón Björnsson, faðir Ólafs sem nú
er á Felli, sem þá hélt Torfustaði,
settur til að skenkja, en ráðsmaður-
inn, síra Jón Héðinsson í Hruna,
sendi eptir fólki á báðar síður út
í Grímsnes og austur í Hreppa, svo
biskup vissi þar lítið eða ekki af,
þó grunaði hann það og lét segja
Diðrik að hann vildi hann færi, því
von væri manna, hann skyldi fá
með sér hvað hann vildi; en Diðrik
sat þess heldur. Þá kemur fólkið,
á sjálfa Laurentiusmessu, og þusti
strax inn í portið, varð Diðrik þess
var í timburstofunni, að ys var í
garðinum, og leit út í glugginn og
Þegar hún fór aftur til Salisbury
gerðist einkennilegt atvik. Leiðin
út að flugvellinum í Kentucky var
lokuð almenningi, allri umferð
seinkað. Lögregla kvödd til að loka
leiðinni.
Sir John Kennedy landstjóri
sendi aðjútant sin á flugvöllinn til
að bíða eftir prinsessunni. En —
þetta var allt skrípaleikur. Flugvél
prinsessunnar lenti á Belvedereflug-
vellinum, hinum megin við borg-
ina.
Ekkjudrotningin hélt áfram ferð-
inni ein. Margaret lá í rúminu tvo
sólarhringa. Daginn sem hún átti
að hitta móður sína aftur, fór hún
fyrst til altaris. Hún var þögul þeg-
ar hún hitti móður sína og faðm-
aði hana. Æáðar voru með tár í
augunum.
Það sem eftir var ferðarinnar fór
fram eftir áætlun, en fólkið sem
kom á mannamótin horfði mikið á
prinsessuna.
Þegar mæðgurnar komu aftur til
Clarence House sást ekkert sem
minnti á að Peter Townsend hefði
nokkurn tíma verið þar.
spurði: „hvad skal so mangen Mand
mett Hellebor?,“ og stökk upp við
borðið og hafði úti daggard og vildi
slá prestinn, þann sem skenkti, en
prestur brást við út, og sló aptur
stofunni, voru þeir þá inni Diðrik
og einn hans maður, þriðji var pilt-
ur xiiij vetra, en hinir iiij voru úti,
því vij voru alls, með hestamannin-
um lafi Ingimundarsyni, sem heim
riðu til staðarins; voru þeir strax
drepnir sem úti voru í garðinum,
en síðan var veitt aðganga að stof-
unni: gánga að Jón Sigurðsson og
Sveinn Þorsteinsson og Jón Jóns-
son, ráðsmaður frá Hömrum, kall-
aður Hamra-Jón, var Diðrik þar
lagður til bana í stofunni strax, og
maður hans, en drengnum var líf
gefið, en Ólafur hestamaður var
drepinn í göngunum hjá biskups-
stofunni, sögðu þeir hann mætti
fylgja Dönskum nú, hann hefði
fylgt þeim lengi; voru dregnir síð-
an strags út og hafðir austur í
Söðlahól, en vegna þess að vatnið í
brunninum, sem var milli herbergj-
anna og hituhússins, surgaðist af
blóðinu, skipaði biskup að gera
brunninn blindan, og svo lagðist
hann af; fór fólkið strags aptur
hver til sín, en sá danski drengur
var hér um veturinn, og umsat
hann að vita hverir að víginu höfðu
verið, og að því komst hann, en
ekki fengu þeir nein gjöld fyrir
það; þótti mönnum þetta mikil og
ÓÞÆGT BARN. — Ungviðið i
dýragörðunum kostar fóðurmeist-
arana oft mikla fyrirhöfn. Þessi
unga cftirlitsstúlka á til dæmis
fullt í fangi með fimm vikna gamalt
dvergasnafolald, sem er afar óþægt.
góð landhreinsun. Þessu næst var
strags sendur maður að Odda til
Péturs Spons og Jurins, með þeim
boðskap að þeir skyldu finna Dið-
rik í Hruna, en þá þeir komu þar,
og höfðu tjaldað fyrir neðan kirkj-
una, þá komu menn strags og sögðu,
að Diðrik hefði beðið að heilsa þeim,
húsbóndi þeirra, og gáfu strags í
og eltu þá og drápu, hétu þeir Jón
Magnússon og Sigurður Bernharðs-
son, sem fyrirliðar voru að þessu
verki; voru þeir grafnir utangarðs,
sem hundar. Strags sem þau tíð-
indi spurðust suður, tóku þeir sig
saman, sem Danskir höfðu mis-
þyrmt í Viðey, og fóru fram í eyna
og komu þar með sólu í þessari
sömu viku, og drápu þá IV sem þar
voru af Dönskum, og grófu þá aust-
an undan klaustrinu, þar í Gaungu-
skarði, þá gengið er upp að Gufu-
nesi. Höfðu þeir allir Danskir, sem,
tekið höfðu Viðey, verið dæmdir
réttdræpir á alþingi um sumarið,
en þeir duldust við það; voru þeir
alls xiv með piltinum, en nú eru
af XII og pilturinn þrettándi, en
fjórtándi hét Joahim, var hann út
á Strönd veturtaksmaður á Ásláks-
stöðum, og drápu klausturmenn úr
Veiðey hann þar um veturinn, þá
þeir fóru í ver, fóru þeir í Vatns-
leysu á skipi og gengu þaðan um
nóttina á Ásláksstaði og drápu Jóa-
him. Síra Jón Bárðarson sá um í
Viðey, og var þar langa tíma úr því,
og líka sá hann um á Bessastöðum
til vorsins, og stóð svo allt þar til
riddarinn kom út um sumarið eptir,
svo landið var höfuðsmannslaust,
en riddarinn setti Eggert Hannes-
son til hirðstjóra yfir, og sat hann
á Bessastöðum og var þar nokkur
ár, en eptir hann kom síra Pétur
Einarsson, og var nokkur ár, þá
kom Lauranz Múl, þá Otti Stígs-
son, en hann setti eptir Christian
fóveta i sinn stað; liðu IX ár (rétt:
11 ár) frá því Diðrik var drepinn
suður á Kirkjubóli á Miðnesi, tveim
dögum fyrir Kyndilmessu um vet-
urinn eptir líflát biskups Jóns.
★
— Hann er svo heiðarlegur, mað-
urinn sá, að hann mundi ekki stela
títuprjóni.
— Það getur verið. En reynið
þér regnhlíf.
Um slag danskra í Skálholti