Fálkinn - 22.04.1960, Blaðsíða 9

FÁLKINN
9
RÓ OG FRIÐUR! — Myndin er af einu mesta umferðastrætinu í Brusells tekin á miklum
umferðatíma, kl. 11 f.h. — Samt sést harna ekki nema einn maður á hjóli og tveir lögreglu-
þjónar á mótorhjólum. Ástæðan er þessi: Skömmu fyrir jól ákvað stjórnin að hækka benzín-
verðið um 70%, og til þess að mótmæla ríkisokrinu gerðu allir atvinnubílstjórar og aðrir
bílaeigendur mótmælaverkfall — í einn dag.
á kvöldskóla jafnframt, og þannig
gæti ég búið mig undir góða stöðu
í skrifstofu.
En nú varð það í staðinn vinna
hálfan daginn í bæjarskrifstofunni
þarna í bænum, í leiðinlegu húsi
innan um ryk og gömul skjöl. Og
þetta starf mun ég bafa fengið fyr-
ir náð. Jæja, svona varð framtíðin
mín —og svo að hugsa um pabba.
Árin sem fóru í hönd voru svo
viðburðalaus að ég kann ekkert af
þeim að segja. Hvorki sorg né gleði.
Ójú, áhyggjur hafði ég nógar. Ég
hitti stundum fólk, og sumir skiftu
sér af mér, þar á meðal Þór. —
Kannske hefði hann gifst mér ef
ég hefði farið frá pabba. Hann ætl-
aði að flytjast til Osló og skapa sér
framtíð þar. Hann hafði unnið að
bílaviðgerðum i mörg ár og ætlaði
að fá starf í þeirri grein þegar hann
kæmi í höfuðstaðinn.
— Kannske þú gætir komið
þangað á eftir mér, Anna, sagði
hann einhverntíma. — Þegar ég hef
komið mér fyrir. Þú gætir vafa-
laust fengið skrifstofustarf þar.
— En hann pabbi þá? sagði ég
og horfði vonlaus á hann. —• Hvern-
ig getur pabbi komist af án mín?
Þá yppti Þór öxlum. Og ég þorði
ekki að stinga upp á því sem mér
fannst vera eina úrræðið: að Þór
héldi áfram að vinna í bílastöðinni
þarna í bænum og ég í bæjarskrif-
stofunni. Þá gætum við gifst og Þór
flutt sig heim til okkar pabba. Nei,
ég þorði ekki fyrir nokkurn mun að
stinga upp á því, vegna þess að ég
þóttist viss um að honum mundi
ekki líka það. Hann áleit að þegar
fólk giftist ætti það að vera alveg
út af fyrir sig. Og kannske hafði
hann rétt fyrir sér í því. Það mundi
aldrei hafa farið vel, ef pabbi og
Þór hefðu átt að vera saman, það
er ég viss um.
En það var jafnt sárt að kveðja
hann og forðum hafði verið að
kveðja Árna. Mér fannst lífið ein-
tómur viðskilnaður.
Og svo liðu árin. Og áður en ég
vissi af var ég orðin 27 ára. Jafn-
öldrur mínar voru giftar fyrir
löngu og höfðu eignast börn. Ég var
ein sér í flokki. Æskuárin mín voru
liðin, án þess að nokkuð hefði gerst.
Og hver var ástæðan?
„Hún Anna verður að hugsa um
föður sinn, greyið,“ var alltaf við-
kvæðið um mig. Ég fann það svo
vel, þó fólkið segði það ekki svo ég
heyrði. Og ég vissi líka að ég var
orðin innhverf og fálát. Það sem
einhverntíma hafði verið í mér af
lífsfjöri og kæti, var visnað. Þegar
ég var barn hafði faðir minn bælt
mig með ströngum aga, en nú gerði
hann það með vanmætti sínum. Og
ég get ekki gert grein fyrir til-
finningum mínum í hans garð. Nú
var það ég sem var ráðandi á heim-
ilinu, sem tók allar ákvarðanir og
sá um allt. En ég var jafn klafa-
bundin fyrir því. Jafn fjötruð og
jafn beisk, ekki gagnvart föður
mínum heldur allri tilverunni. Ég
gerði mitt ítrasta til þess að vera
Ijúf og góð við hann, því að hann
átti þó bágara en ég, fannst mér.
Hann náði sér aldrei eftir áfallið,
sem hann hafði orðið fyi'ir á besta
skeiði æfinnar.
Ég hafði í raun réttri misst alla
von, þegar það gerðist, sem ég
hafði aldrei þorað að vona. Ég, sem
hafði þráð að komast á bui't og
mæta sjálfu lífinu, mætti því samt
þarna í einverunni og fálætinu
heima.
Kristófer kom heim með skipi,
alveg eins og Árni hafði farið með
skipi — fyrir tíu árum. En Kristó-
fer og Árni voru jafn ólíkir og
tveir menn geta verið.
Hann var fáskiftinn og þurrleg-
ur maður yfir þrítugt, sjómennskan
hafði sett svipmót á hann. Við
kynntumst á sjómannabazar, sem ég
var að selja happdrættismiða fyrir.
Ég tók oft þesskonar að mér, til að
fá ofurlitla tilbreytingu.
Hann keypti marga miða af mér,
og eftir dálitla stund kom hann
aftur til að kaupa fleiri. Ég sat
þarna innan um tertur og gljáandi
eldhúsgögn og fann hitann sem
kom í kinnarnar á mér hvenær sem
hann kom að borðinu mínu. Var
það mín vegna sem hann kom? Var
það hugsanlegt að þessum manni
litist á mig?
Það varð ekki betur séð, því að
þegar bai'zarnum var lokið stóð
hann fyrir utan dyi'nar og beið eftir
mér. Þetta hafði ekki komið fyrir
mig langalengi, og sannast að segja
veit ég ekki hvort okkur var
feimnara.
Hann átti heima á sjómanna-
heimilinu, sagði hann, skipið hans
var nýkomið og hann hafði afskráð
sig. Hann var í vafa um hvort hann
byrjaði að sigla aftur.
— En þá ferðu líklega heim til
fjölskyldunnar þinnar?
— Heim? sagði hann og glotti.
— Ég á bróður, sem er giftur í
Osló. En ég á ekki heima þar. Við
höfum ekki vei’ið mikið saman síð-
an við urðum uppkomnir, svo að
við þekkjumst varla.
Og það er líklega þröngt hjá hon-
um — þau eiga þrjú börn. Nei, ég
yrði varla neinn aufúsugestur þar.
Að minnsta kosti ekki til lengdar.
— En foreldrar þínir þá?
Þau voru bæði dáin, sagði Kristó-
fer. Hann missti þau þegar hann
var barn, og hafði alist upp á
barnahæli.
Og þar var ekkert gaman að
vera, sagði hann og brosti. — Svo
að ég strauk þaðan og fór til sjós
fimmtán ára gamall. Það er oftast
þrautalendingin, þegar svo stendur
á — að fara til sjós. Og síðan hef
ég vei'ið á sjónum.
— Þú ferð þá líklega bráðum í
siglingar aftur, sagði ég og ég get
ekki neitað því að hjartað í mér
herti á sér. Hann var svo einstæð-
ingslegur og rótlaus, þessi maður
sem allt í einu hafði orðið á leið
minni.
— Ojá, ætli það verði ekki úr,
sagði hann. — Þegar ég hef eytt
kaupinu mínu og gengið úr skugga
um, að enginn á þuri'u landi þarf
á mér að halda.
Ég gat ekki svarað honum neinu.
En mig langaði til að fleygja mér
um hálsinnyá honum og segja hon-
um, að ég þurfti að minnsta kosti
á honum að halda. En eg kom ekki
upp nokkru orði.
— En mér finnst eg vera orðinn
þreyttur á lífinu á sjónum, hélt
hann áfram þegar ég þagði. — Ég
er þrjátíu og tveggja ára, og mér
finnst lífið hafa hlaupið fram hjá
mér. Þetta er svo tómlegt, að eiga
hvorki heimili né fjölskyldu. Sér-
staklega þegar félagarnir um borð
ei’u að tala um hvað þeir hlakki
til að koma heim.
Ég man að ég lá vakandi lengst
af nóttinni og var að hugsa um
Kristófer. Það sem hafði verið minn
mikli lífsdraumur að sigla um höf-
in, fi’jáls og óhindruð — það var
þá alls ekki neitt gaman!
Kristófer hafði horft biðjandi á
mig þegar hann bauð góða nótt, og
hann hafði spurt hvort hann mætti
hitta mig aftur. Ég hafði lesið þrána
í augum hans, þrá eftir einhverju,
sem ég gat kannske gefið honum.
Átti tilveran eitthvað óvænt
handa mér?
Ég þorði varla að ti’úa því, þó
hann vildi vera með mér sem oft-
ast, og daginn sem ég spurði hann
hvort hann vildi koma með mér
heim til pabba, sá ég að gleðin
Ijómaði í augum hans.
Hvort ég reyndi að búa allt sem
best undir gestakomuna? Ég gerði
hreint í öllu húsinu, fægði rúðurn-
ar, setti blóm í vatn og bakaði góða
köku. Ég raulaði meðan ég var að
þessu, en það hafði ég líklega
ekki gert í rnörg ár.
— Hverjum áttu von á í dag?
spurði pabbi forviða.
— Manni, sem aldrei hefur átt
neitt heimili, sagði ég. — Mig lang-
ar til að hann fái að sjá hvernig'
heimilið okkar er.
— Hvei’skonar maður er það?
spurði hann og horfði efins á mig.
Ég þóttist skilja að það væri eitt-
hvað enn eftir af þessu gamla —
„að flækjast á götunni með strák-
um.“ Pabbi áttaði sig líklega ekk-
ert á því, að ég var orðin uttugu
og sjö ára.
— Þú fæi'ð að sjá það þegar hann
kemur, sagði ég. — Og ef hann
kann vel við sig hérna heima hjá
okkur, skal hann fá að koma aftur,
hvað svo sem þú segir, bætti ég við
og líklega hef sagt það óþarflega
hvatskeytislega. En það var ein-
göngu vegna þess að ég vissi að ég
mátti ekki láta þetta tækifæri
ganga mér úr greipum, jafnvel ekki
vegna pabba. Ef Kristófer kynni
vel við sig hjá okkur, skyldi ég
ryðja öllum hindrunum úr vegi.
Og þetta gekk í alla staði vonum