Fálkinn - 23.11.1960, Blaðsíða 28
HVAÐ GERDIST Á MARIE
Að morgni 4. desember 1872 sáust
segl úti við sjóndeildarhringinn frá kan-
adíska briggskipinu „Dei Gratia“. Veðr-
ið var óvenju hlýtt og fallegt, miðað
við þann tíma árs, lítill sjór og hægur
vindblær. Þegar David Boyce Morehouse
kom út á þilfarið, skömmu síðar, gat
hann hæglega greint seglaútbúnað skips-
ins í kíkinum. Þessi skip stefndu hvort
á annað. Frívaktin á „Dei Gratia“ var
vakin og öllum þótti vænt um að fá
tækifæri til að senda óvænta jólakveðju
heim og fóru að skrifa bréf.
Kanadíska briggin var þegar þetta
gerðist um 300 sjómílur vestur af Portú-
gal, um miðja vegu milli Azoreyja og
meginlandsins, og ferð þess var heitið
til Gibraltar. Ferðin hafði til þessa geng-
ið tíðindalaust, nema hvað skipið —
sem var með olíufarm — hafði í hálf-
an mánuð af hinni 19 daga löngu sjó-
ferð frá New York fengið hvern storm-
inn öðrum verri. En á móts við Azor-
eyjar lægði storminn. Lofthitinn fór
vaxandi og „Dei Gratia“ var komin inn
í góðveðursbelti með hæfilegum byr.
Síðustu dagana hafði verið fast að því
logn, og Morehouse skipstjóri hafði ekki
séð eitt einasta skip. Þótti honum gam-
an að sjá til skips á gagnstæðri leið,
og fá tækifæri til að skiptast á veður-
fréttum og biðja fyrir póst. Enn var
viku sigling til Gibraltar. Þegar Deveau
stýrimaður, fransk-kanadískur sjógarp-
ur, kom til skipstjórans, rétti honum
kíkinn og sagði:
— Þetta verður samt líklega tíðinda-
laust ferðalag!
En það fór á aðra leið. Nokkrum
klukkutímum síðar hafði áhöfnin á „Dei
Gratia“ upplifað eina dularfyllstu gátu
sjómannasögunnar. Gátu, sem er óráð-
in enn.
Smámsaman styttist milli skipanna,
en gekk þó hægt vegna þess, hve byr-
inn var lítill. Eftir tvo tíma voru skip-
in orðin svo nálæg hvort öðru, að
ókunna skipið sást út í æsar. Það var
fyrir fullum seglum og sigldi beina
stefnu. Allt í einu fór það yfir stag,
en það gerðist svo klaufalega, að þeir
á „Dei Gratia“ urðu hissa. Þeim þótti
skrítið, að farmenn frá Nýja Englandi
— því þeir voru ekki í vafa um að
skipið væri þaðan — skyldu ekki vera
betur að sér í sjómennskunni en þetta.
Deveau stýrimaður tók í hökutoppinn
á sér.
— Kannske er stýrið bilað, sagði
hann.
— Þá hefðu þeir lagzt og gert við
bilunina, sagði Morehouse skipstjóri og
tók kíkinn aftur. Horfði lengi á skip-
ið. Nú sigldi það beina stefnu á ný.
— Það er ekkert við skipið að at-
huga, sagði hann svo og ýtti saman
kíkinum.
En ekki leið á löngu þangað til allir
þóttust vita, að þarna væri eitthvað að.
Þetta ameríska skip — þeir sáu nú flagg-
ið greinilega — virtist alls ekki ætla
að víkja til hliðar. Og nú kom logn og
seglin slöptu. Morehouse kíkti hvað eft-
ir annað á skipið, en gat ekki séð nokk-
urn mann á þilfarinu. Þegar þeir voru
komnir svo nærri, að hægt var að kalla,
tók hann trektina og nú glumdi í hon-
um, er hann kallaði. En ekkert svar
kom frá skipinu. Dauðaþögn. Eftir dá-
litla stund sá skipstjóri að þarna var
enginn maður við stýrið. Og stýrið var
heldur ekki bundið. Hann sá stýrið
greinilega.
Morehouse var á báðum áttum, þegar
hann leit á stýrimanninn. Báðum datt
það sama í hug: að þarna hefði drepsótt
gosið upp og áhöfnin væri ósjálfbjarga
eða deyjandi í kojunum eða annarstað-
ar. En bæði Morehouse og Deveau voru
gamlir og reyndir sjómenn. Þeir höfðu
séð pestarskip fyrr og vissu hvað var
í húfi .... Sjálfsagt að fara um borð
og hjálpa veslings mönnunum. Það voru
óskrifuð lög hafsins ....
Áhöfnin, sem áður hafði hlakkað til
að hafa samband við skipið, var nú orð-
in kvíðandi og geigur kominn í hana.
Fátt var sagt meðan verið var að setja út
bátinn og Deveau stýrimaður fór í hann
ásamt tveimur hásetum. Stýrimaðurinn
skoðaði skipið gaumgæfilega meðan þeir
voru að róa að því. Hvergi gat hann
séð að skipið hefði orðið fyrir tjóni
eða skemmdum. Allt virtist vera í bezta
lagi. Skipið var í alla staði vel útbúið
og öll umgengni lýsti hirðusemi.
Þeir komu upp að skipshliðinni og
nú kallaði stýrimaður aftur. En eina
svarið sem hann fékk, var draugalegt
ískrið í rám og reiða. Þeir réru aftur
með skipinu og lásu á skutnum nafnið
„Marie Cel*ste — Bostorí1, sem stóð
þar með gyltu letri á bláum grunni.
Efíir nokkrar mínútur réðu Deveau