Fálkinn - 29.03.1961, Qupperneq 13

svo sem ekki beint til Suðurnesja, held-
ur til ísafjarðar og komum svo við á
hverri höfn á Vestfjörðum á suðurleið.
Ég man að Nielsen, sem síðar varð fram-
kvæmdastjóri Eimskipafélags íslands,
var skipstjóri á Sterling.
— Hvað var svo næsta skrefið á sjó-
mennskubrautinni?
— Sextán ára réðst ég á skútu frá
Edinborgarverzlun í Hafnarfirði, sem
hét „Jón“ og var venjulega kölluð Jón
á hliðinni. Skútan var góður siglari en
handónýt og þetta var síðasta vertíðin,
sem henni var haldið úti. Þegar við
sigldum lá hún og sjórinn fossaði, því
hún var svo fúin.
Seinna var ég á öðrum skútum, Ac-
cord og Sigríði með Guðmundi Guð-
mundssyni skipstjóra.
— Hvernig líkaði þér skútulífið?
— O, blessaður vertu, þetta var
hundalíf. Það eina sem var skemmtilegt
var að sigla inn. Kannski hefur maður
haldið þessu áfram til þess að njóta
þeirrar ánægju.
Haustið 1914 var ég nítján ára. Stríð-
ið var þá nýbyrjað og manni fannst æv-
intýrin liggja við hvert fótmál. Við vor-
um eitthvað um tuttugu strákar, sem
ákváðum að fara til Noregs og freista
gæfunnar þar.
— Var þetta með samþykki foreldra
og vandamanna?
— Ekki aldeilis. Þegar við vorum
komnir um borð í Flóru hérna í Reykja-
vík komu foreldrar margra strákanna
og sóttu þá. Við vorum þrír, sem fórum.
Þetta var nokkuð söguleg ferð. Ferð-
inni var heitið til Bergen, en þegar við
komum inn í Norðursjóinn kom enskt
herskip og skipaði okkur að sigla til
Kirkwall á Orkneyjum. Við lágum svo
þarna í hálfan mánuð og það var ekkert
annað að gera en spila upp á peninga
daginn út og daginn inn. Þegar við
komum svo loksins til Bergen átti ég
ekki eyri til. Veðsetti úrið mitt til að
komast til Haugasunds, því þar átti að
freista gæfunnar.
— Það hefur stundum verið sagt, að
Hjálpræðisherinn stjórnaði Haugasundi.
— Já, það veður alls konar trúhræðsla
uppi þar, en við urðum nú lítið fyrir
barðinu á þessu. Bjuggum á sjómanna-
heimili og ég komst strax á skip. Það
var nú ljóti dallurinn. Við sigldum aðal-
lega til Bretlands og milli hafna við
Norðursjóinn nema auðvitað þýzkra.
Einu sinni vorum við á siglingu fyrir
sunnan Jótland. Þarna voru nokkur skip
saman og einn brezkur tundurduflaslæð-
ari með okkur. Þá sáum við flokk her-
skipa, heila flotadeild, nálgast. Við héld-
um að þetta væru Bretar, því þeir réðu
öllu á höfunum þá. — En þegar þeir
komu nær, sáum við, að þetta voru
þýzk herskip og þegar þau voru komin
nær hófu Þau skothríð á kaupskipin.
Ég sá skip sökkva og kvikna í öðrum.
Tundurduflaslæðarinn hefur sennilega
flúið fyrstur því hann sást ekki eftir
þetta, Ekki hafði skothríðin staðið lengi
þegar dimmdi með svörtu éli. Okkar
skip breytti um stefnu og það var keyrt
eins og dallurinn komst. Þegar élinu
létti sást ekkert herskipanna og við
sluppum með skrekkinn.
TEKINN í FRANSKA HERINN.
— Þú sagðir að þetta skip hafi verið
versti kláfur. Varstu lengi á því?
— Ég var á dallinum í tæpa tvo mán-
uði. Þá sigldum við til Frakklands og
komum til hafnar í Le Havre. Þar
strukum við af skipinu allir hásetarnir.
Við laumuðumst frá borði með pok-
ana okkar um nótt og ætluðum fótgang-
andi til hafnarbæjar skammt frá. Við
lentum i kolsvartri andskotans þoku
og villtumst. Félagar mínir voru Norð-
menn og menn voru ekki ásáttir í hvaða
átt ætti að fara. Þegar við vorum að
fara yfir einhverja brú kom allt í einu
herflokkur og tók okkur til fanga. Við
vorum víst komnir á eitthvert bann-
svæði og hermennirnir fóru með okkur
í herbúðir ekki langt í burtu. Okkur
var skipað þarna inn og fórum að sofa.
Snemma um morguninn kom officeri
og skipaði okkur út á æfingavöll, þar
sem þeir byrjuðu að kenna okkur her-
mennsku. Það leizt okkur ekkert á. Um
hádegið kom konsúll frá Le Havre og
leysti okkur úr „herþjónustu“ hjá
Frökkum. Við fórum svo með konsúln-
FALKINN 13