Fréttablaðið - 28.10.2009, Page 22

28. OKTÓBER 2009 MIÐVIKUDAGUR6 ● fréttablaðið ● skáldsögur
„Ég var að ljúka við þriðju og síðustu bók Stiegs
Larssonar um Blomkvist og Salander,“ segir Örn
Úlfar Sævarsson, Gettu betur-dómari og starfs-
maður auglýsingastofunnar Fíton.
„Mér finnst hún standa fyrri bókunum tveim-
ur töluvert að baki, fjarri því eins áhugaverð
og spennandi. Kannski hefur það eitthvað með
þá staðreynd að gera að ég las bókina í enskri
þýðingu,“ segir Örn Úlfar. „Hins vegar rak
ég augun í aðra, nýrri og öllu skemmtilegri
bók sem er að koma út þessa dagana, en það
er Svínið Pétur. Hún er vísnabók eftir Guðmund
Steingrímsson alþingismann, með teikningum eftir Hall-
dór Baldursson og fjallar um Svínið Pétur og vini hans,
sem eru mikil partíljón. Bókina má skilja sem
nokkurs konar ádeilu, en fyrst og fremst
er hún bráðfyndin og Halldór er auðvitað
snillingur. Þessi bók á eftir að slá í gegn,
bæði hjá þeim sem lesa og lesið er fyrir,“
segir Örn. - kg
Gettu betur-
dómarinn les
um sænsk
sakamál og
íslenskt svín.
„Samskipti fólks eru í fókus, valdabarátta, ástir og girnd en ef rómantíkin tekur völdin fyrir alvöru fer yfirleitt illa,“ segir Dagný.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Vinsældir vissra kvenrithöf-
unda fóru fyrir brjóstið á bók-
menntaelítunni á tímabili.
Sú var tíðin að skáldsögur eftir
kvenrithöfundana Elínborgu
Lárusdóttur, Ragnheiði Jóns-
dóttur og Guðrúnu frá Lundi
voru kallaðar „kellingabækur“.
Þetta var snemma á sjöunda ár-
tugnum og hófst með því að Sig-
urður A. Magnússon skrifaði í
kjallaragrein að góðborgarar Ís-
lands þyrftu ekki að hafa þungar
áhyggjur af framtíð íslenskra
bókmennta, þær væru að veru-
legu leyti í höndum nokkurra kell-
inga sem fæstar væru sendibréfs-
færar á íslensku.
„Af þessu spratt nokkur deila,“
rifjar Dagný Kristjánsdóttir,
prófessor í bókmenntafræði við
Háskóla Íslands, upp og minnist
þeirrar bókmenntaumræðu sem
hápunkts á vissu kvenhaturstíma-
bili. Á áttunda áratugnum hafi
þjóðin hins vegar hyllt kvenrithöf-
unda eins og Svövu Jakobsdóttur,
Ástu Sigurðardóttur, Jakobínu
Sigurðardóttur og fleiri, meðal
annars fyrir áhrif rauðsokka-
hreyfingarinnar. „Svo kom bak-
slag aftur þannig að þetta gengur
svolítið í bylgjum,“ lýsir hún.
Dagný kann sjálf að meta þær
Elínborgu, Ragnheiði og Guðrúnu
frá Lundi og segir þær miklar
sögukonur. „Nemendur mínir
elska að lesa Dalalíf eftir Guð-
rúnu frá Lundi og þó að lesturinn
taki tíma er það ákaflega mikið
þess virði. Ef einhver vildi fjár-
magna framhaldsþætti fyrir sjón-
varp upp úr Dalalífi eða Föru-
mannasögum Elínborgar Lárus-
dóttur þá væri það magnað efni.
Förumenn eru skemmtilega skrif-
aðir. Þar er stefnt saman miðj-
unni og jöðrunum í samfélaginu
og sagan skiptist milli þessara
tveggja heima.“
Dagný segir hinar svonefndu
kellingabækur stundum flokk-
aðar sem væmnar og vellulegar
ástarsögur. „En hvorki Elínborg
né Guðrún frá Lundi skrifuðu
ástar sögur,“ segir hún. „Samskipti
fólks eru í fókus í þeim, valdabar-
átta og auðvitað ástir og girnd en
þegar rómantíkin tekur völdin
fyrir alvöru fer yfirleitt illa því
önnur gildi voru ofar sett.“ - gun
Dalalíf og Förumanna-
sögur eru magnað efni
● H. C. ANDERSEN „Líf hvers manns er ævintýri skrifað með fingrum Guðs.“
Hans Christian Andersen (1805-1875) var danskt skáld og rithöfundur en hann er
þekktastur fyrir ævintýri sín. Meðal þeirra þekktustu eru: Eldfærin, Prinsessan á bauninni,
Nýju fötin keisarans, Litli ljóti andarunginn, Snædrottningin, Litla stúlkan með eldspýturnar
og Litla hafmeyjan.
BÓKIN Á NÁTTBORÐINU
Örn Úlfar Sævarsson
● DRAKÚLA KOMINN AF ÍSLENSKUM BERSERKJUM
Vampírusagnir virðast alltaf eiga upp á pallborðið hjá almenningi eins og
sannast meðal annars af Twilight-bókaflokki Stephenie Meyer og sjón-
varpsþáttunum True Blood sem eiga miklum vinsældum að fagna um
þessar mundir. Ein saga ber þó höfuð og
herðar yfir aðrar hvað vinsældir varðar
og það er skáldsagan um Drakúla greifa
eftir Bram Stoker, en hún á sérstakt er-
indi við Íslendinga að mati bókmennta-
fræðingsins Maurizio Tani.
„Eitt af því sem kemur á óvart við
lestur skáldsögunnar er að Drakúla
rekur ættir sínar til Íslendinga,“ útskýrir
Maurizio. „Stoker byggir persónuna
á raunverulegum rúmenskum hers-
höfðingja, Vlad Tepes, en fer frjálslega
með staðreyndir og segir hann vera af
berserkjum kominn. Slíkar tengingar eru
fleiri og á einum stað veltir Drakúla meira
að segja fyrir sér að ferðast til Íslands.“
Maurizio bendir á að af einhverri ástæðu rati þessar tengingar ekki í
íslenska þýðingu skáldsögunnar, Makt myrkranna frá árinu 1901. „Ekki veit
ég hvers vegna þýðandinn ákvað að gera það. Reyndar er mörgu sleppt.
Hugsanlega vildi hann ekki bendla jafn ógeðfellda og villimannslega
persónu og Drakúla við íslensku þjóðina sem háði sjálfstæðisbaráttu á
þessu tímabili.“
Maurizio telur tilvalið að rannsaka þennan þátt nánar. „Ég hvet bara Ís-
lendinga til að skoða Drakúla frá þessu sjónarhorni, enda spennandi efni.“
Salander og svínið Pétur
Maurizio með eintak af sögu
Brams Stoker um greifann blóð-
þyrsta. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Enn er morgunn er eftir hinn ástsæla
höfund bókanna Híbýli vindanna og
Lífsins tré.
„. . . mjög áhugaverð skáldsaga og gam-
an að lesa hana. Maður lifir sig sterkt inn
í hana . . . Góð bók – áhrifamikil – mikið
drama.” Kiljan, Kolbrún Bergþórsdóttir
NÝ SÖGULEG SKÁLDSAGA
EFTIR BÖÐVAR GUÐMUNDSSON
Iðandi, tælandi
Indlandssýn fléttuð inn
í snjallan krimma
Ný bók
eftir höfund
Viltu vinna
milljarð?