Ljósberinn - 01.12.1941, Blaðsíða 26
'214
L J 0 S B E R I N N
MARTAáfrLITLA
—o-----o-----o—
ARTA iitla vac 10 ára og «lzt af
dætrunum. Hún var, að aldri
til, mitt á milli [jess elzta og
yugsta af barnahópuum, en þau
voru sex. Faðir hennar átti smá-kot, er
dálitill landsskiki fylgdi. jók hann land-
rýmið smám saman með því að kaupa
óræktað land í viðbót, og til þess tók
hann veðlán. Kotið stóð rétt við ána,
sem rann i gegnum þorpið og í nágreuni
við það bjuggu níu kotbændur aðrir, sem
allir bjuggu við svipaðan efnahag og
álika barnmargir og faðir Mörtu. Þorpið
liafði myndast á seytjándu öld og var
einnar mílu vegalengd til skógar frá
næstu járnbrautarstöð við það. Þorpið
hafði stækkað smátt og smátt; avo var
hinum frjósama jarðvegi og sterkum
starfsönium höndum lyrir að þakka. Og
akrarnir stækkuðu ár frá ári. Það sem
sérkenndi þorpið ef til vill mest var það,
að sameiginlegur húslestur tíðkaðist þar
á sunnudögum fyrir alla þorpsbúa, enn
þann dag í dag. Fóru þeir fram á einu
heimilanna, til skiptis, og Andrés gamli
las sunnudag8prédikunina úr húspostill-
unni. í þessu þorpi er starfsemin til
stuðnings kristniboðinu talin jafn eðlileg
og nauðsynleg og baráttan fyrir daglegu
brauði.
Móðir Mörtu litlu hafði verið eiu af
duglegustu konum þorpsins og auk þess
einhver sú laglegasta þeirra. En nú var
hún orðin heilsutæp og lá oft í rúminu.
Hún hafði ofgert heilsu sinni á því, að
verða ein að annast allan búreksturinn
heima, bæði á akri, í fjósi, hlöðu og eld-
húsi, ásamt umönnun sex smábarna, á
meðan Lundgren maður hennar stundaði
skógarhögg fjarri heimilinu. Hún var
fyrst á fótum og síðust í rúmið og þræl-
aði baki brotnu liðlangan daginn. Sízt af
öllu hafði hún tóm til að hugsa um
sjálfa sig.
En svo óx Marta litia upp og varð
duglegasta stúlka, sem hjálpaði mömmu
sinni við þau störf, sem voru við bennar
hæfi og þá rneðal annars við að gæta
yngri systkina sinna. Hún gerði þetta af
svo miklum fúsleik og samvizkusemi,
að pabbi hennar ákvað, í samráði við
mömmu, að umbuna henni það sérstak-
lega um jólin. Hann ætlaði að gefa henni
einhverja auka-jólagjöf. Ekki eins og
venjulega, t. d. sokka, vettiinga eða tref-
il, sem þurfti nauðsynlega með hvort sem
var, og sem þau voru vön að gefa börn-
unum á jólunum til þess að þeim þætti
enn meira til þess koma.
Kaupmaðurinn í stöðvarbænum hafði
ávalt sérstakt borð inni á skrifstofu sinni,
nokkru fyrir jólin, þar sem hann raðaði
upp hentugum jólagjafa-vörum. Komu
margir langar leiðir að til verzlunarinn-
ar, einmitt fyrir það. Það væri ómögu-
legt og auk þess of langt mál, að telja
upp allar þær dásemdir, sem þar voru
saman settar. Þegar faðir Mörtu fór í
kaupstaðinn, keypti hann fyrst allar nauð-
synjarnar til helgidaganna, svo sem fisk,
hrísgrjón, krydd, hveiti og rúsínur. Alls
staðar kváðu við sömu orðin við búðar-
borðið: »Jólin eru nú ekki nema einu
sinni á ári«, og menn urðu þar að láta