Veðrið - 01.04.1958, Blaðsíða 8

Veðrið - 01.04.1958, Blaðsíða 8
HLYNUR SIGTRYGGSSON deildarstjóri: Ferill veðurskeytisins Skönmiu fyrir miðnætti fer vitavörðurinn á Galtarvita út til að gera veður- athugun. Úti er illviðri. Vestanstormurinn veltir einum brotsjónum af öðr- um upp i Keflavíkina, liaglél er nýgengið yfir, og stormurinn slítur leifar þess úr klettabeltum Galtar og Öskubaks. Til hafs má sjá óveðursklakka, er gefa til kynna, að ekki sé langt að bíða næsta éls. En þótt vitavörðurinn sé skáld og gæti því lýst veðrinu á lirífandi hátt, gerir hann það þó ekki í þetta skipti. Veðurskeytið, sem hann skrifar, er stutt og gagnort, en mjög óskáldlegt, — sex fimm stafa tölur. Hann kveikir síðan á talstöðinni, tekur hljóðnemann og kallar á loftskeytastöðina á Isnfirði. Veður- skeytið frá Galtarvita er að hefja för sína út í heiminn, langa leið en fljót- farna. Fáum mínútum síðar er það komið til veðurstofunnar í Reykjavík. Þar slást veðurskeyti frá átta öðrum athugunarstöðvum í fylgd með því, og tuttugu mínútum eftir miðnætti er þeim útvarpað frá sendistöðinni á Rjúpnahæð, skammt innan við Reykjavík. Samstundis er tekið á móti þeim á Englandi, Norðurlöndum og ef til vill víðar. Frá Bretlandi er þeim endurvarpað frá loftskeytastöðvum í Dunstable og Rugby og dreift um ritsímanet Vestur-Evrópu. Skömmu síðar eru þau á leið yfir Atlantshaf. Nálægt tveimur tímum eftir að veðurskeytið fór frá Galtarvita, er búið að senda það til tuga veðurstofa um mikinn hluta heims, um alla Norður-Ameríku og austur til Rússlands. Ekki mega menn ætla, að dreifing íslenzku veðurskeytanna sé einsdæmi. Samtímis skiptast veðurstofur um allan heim á veðurfregnum frá þúsundum stöðva. Ekki er búið að vinna úr veðurskeytunum frá miðnætti, þegar næstu veðurskeyti eru send, klukkan þrjú, sem að vísu fara ekki nærri eins víða og mið- næturskeytin. • En klukkan sex um inorguninn er sagan frá miðnætti endur- tekin, og siðan alltaf á sex tíma fresti. Ótalin eru háloftaathugunarskeytin og ýmsar aðrar upplýsingar, sem veðurfræðingar senda sín á milli. Fjarskiptakerfið, sem annast allar þessar skeytasendingar, er að sjálfsögðu mikið að vöxtum og varð ekki til á einum degi. Hér á eftir verður því og sögu þess lýst að nokkru, einkum þó því, er íslendinga varðar mestu. Veðurspár hófust í Frakklandi árið 1855 og skömmu síðar í fleiri löndum. Nákvæmni þeirra hefur frá fyrstu tið verið mjög háð fjarskiptatækninni, og er það augljóst, ef menn atliuga, að hverja veðurspá verður að byggja á veður- athugunum, sem gerðar eru skömmu áður en hún er gefin út. Séu veðurathugan- irnar einnar til þriggja stunda gamlar, er þær berast veðurfræðingum, eru þær að jafnaði mikilsverðar, en úr því að þær verða sex tíma gamlar, fer gildi þeirra hraðminnkandi. Veðurbreytingar, sem þær hefðu annars gefið til kynna, geta þá skollið á fyrirvaralaust. Veðurfræðingar hafa þvf alltaf gert strangar kröfur til fjarskiptatækninnar, og þessar kröfur jukust stöðugt, jafnhliða kröfum almennings um bættar veðurspár. Ritsíminn var að sjálfsögðu notaður frá fyrstu tið. En veðurfræðingar f Vestur-Evrópu sáu fljótlega, að þá vantaði sáran 6

x

Veðrið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Veðrið
https://timarit.is/publication/369

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.