Vikan - 06.09.1962, Side 40

inu í 5 ár.
Nsest fór Gísli að vinna allskonar
störf. Hann vann að simalagningu,
skurðgrefti, málaði olíutanka, fór á
reknet — og undi þessu vel. Hann
hefur alltaf verið gefinn fyrir
hkamleg störf, en ekki vel fœr til
þess, seigur, en ekki sterkur. ósér-
hlífinn en ekki kraftakarl.
Árið 1951 gerðist hann ritstjóri
Vikunnar og setti á hana nýtt snið.
tín hann undi ekki við það starf,
enda megnaði liann ekki að halda
i horfinu með hlaðið livað þá að
bæta það. Hann var miklu fremur
maður hinna hráu, frumstæðu og
lifandi daglegu frétta, en efnis
vikuniaðs. Hann eignaðist helming
hlaðsins, en seldi svo núverandi eig-
endum, sem hafa eins og sjá má,
gjörnreytt blaðinu undir stjórn nú-
verandi ritstjóra.
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS.
Áki Jakobsson hafði verið kosinn
formaður blaðstjórnar Aiþýðublaðs-
ins. Áki Jakobsson er fundvís á
menn — og naskur í leit að þeim.
Hann var búinn að miða á Gisla
Johnsen Ástþórsson um skeið þar
tii hann sendi honum skotið. Og
Gísli féll fyrir sjarma Áka. Hann
réðst að Alþýðublaðinu 1958 — og
hefur gjörbreytt því síðan. Að
nokkru hefur hann miðað blaðið við
Ðaily Mirror I London, en að öðru
leyti við sitt eigið snið. Frægar eru
myndir hans í blaðinu af Siggu
Viggu, fiskvinnslustúlkunni í
gúmmístígvélunum með hettuklút-
inn, kommakarlinum með harða
hattinn og hinni bústnu maddömu
Framsókn. Nokkrar myndir Gísla
hafa orðið heimsfrægar, en frægust
hefur mynd hans úr landhelgisdeil-
unni orðið: „Hann var að hrekkja
mig“. Hún birtist í Times — og fleiri
erlendum blöðum. Gísli er hárfinn
húmoristi. Broddur kaldhæðninnar I
húmornum er mjög sérstæður eins
og áður segir. Þetta sést og i bók-
um hans: Uglur og páfagaukar
(1947) og Hlýjar hjartarætur (1959).
Stillinn í þessum bókum er hnit-
miðaður — og engum líkur. Nú er
ný bók konnn lrá hendi Gísla:
Brauðið og ástin. Það er fyrsta stóra
skáldsagan hans.
Gísli J. Ástþórsson er fyrst og
fremsl listamaður. En list hans á
svo skylt við kúnst blaðamennskunn-
ar, að hún gerir hann að afburða-
góðum ritstjóra. Gallinn á honum
sem ritstjóra er hins vegar sá, að
harin skortir hörkuna, er ekki nógu
skeleggur húsbóndi. Þegar dottandi
blaðamaður horfir á hann tómlátum
skjáunum o'g skilur hvorki upp né
niður í því, sem ritstjórinn er að
segja, steinþegir Gisli. Hrukkur
myndast við augun, geyfla um var-
irnar. — Hann fer og vinnur verkið
sjálfur.
Ef hann fær ekki það fyrir blað
sitt, sem liann vill fá, og lofað hef-
ur verið, þá fer hann heim — og
bíður. Ef ekki er kallað til hans og
tilkynnt að allt sé komið í tag, þá
kemur hann aldrei aftur. Hann seg-
ir ekkert. Hefur bara þessa aðferð.
LÍFSSTEFNA OG STARF.
Glsli J. Ástþórsson er ekki alinn
upp við skort né þrældóm foreldra
sinna eða annarra aðstandenda.
Þess vegna kemur það nokkuð á ó-
vart, hvað hann álítur allt lítils
virði annað en baráttu alþýðustétt-
anna fyrir brauði sínu, iieimili sínu,
lífi sínu.
Gísli átti í einhverju stríði
40 VIKAN
við Almenna bókafélagið um útstrik-
anir úr hinni nýju bók sinni. En
bókin kom út. Það er ekki trúlegt að
hann hafi látið undan.
Gisli Ástþórsson er kvæntur sjó-
mannsdóttur: Guðnýju Sigurgísla-
dóttur, en faðir hennar fórst með
Jóni forseta meðan hún var enn
barn að aldri. Þau eiga þrjú börn.
Þau hafa sjálf byggt sér myndarlegt
ibúðarhús I Ivópavogi: Fífuhvamms-
vegur 19. — Hann á ekki bíl. Hann
fer alltaf á milli í strætisvagni. Iiann
reykir pípu og hann er alltaf snoð-
klipptur. Hann puðar skelfileg ó-
sköp í húsinu og ióðinni. Er yfirleitt
öllum stundum uppi á þaki að dytta
að skorsteininum eða að setja upp
girðingu umhverfis lóðina. IJonum
hefur tekizt að gera umhverfi liúss-
ins þannig, að það er eins og grösug
bivKkan sé gjörð af náttúrunnar
liendi, cins og þar hafi mannshönd-
in hvergi komið nærri. —
Og þannig vill Gísli Ástþórsson
hafa það.
Hann er styrkari en hann lítur
út fyrir að vera, skapgerðin heilli
en maður skyldi ætla um ástamann.
★
Gagnkvæm vinátta.
Framhald af bls. 18.
Vigdis er frá Elliða á Snæfells-
nesi. Foreldrar hennar voru Elias
Kristjánsson og Sigriður Jóhannes-
dóttir. Vigdís ólst upp á Snæfells-
nesinu, fór sextán ára á húsmæðra-
skólann á Staðarfelii og næsta vetur
var hún orðin farkennari í Staðar-
sveit.
— Það hefur verið mjög óvenju-
legt í þá daga, að farkennarar væru
svo ungir.
— Já, enda var ekki örgrannt um,
að eldra fólkinu þætti þelta dálítið
óvarlegt, að setja ungling til þess að
kenna börnum og það meira að segja
stálpuðum börnum. En þetta varð
mér ógleymanlegur vetur, því að
mér þótti svo gaman að kenna'.
krökkunum. Þar með var ég ákveðin
í því að fara í Kennaraskólann, ef'
mitt bezta og í öðru lagi að láta í
ljós ánægju mina, þegar nemendur
minir rækja nám sitt af trúmennsku
og vandvirkni, svo að þeir viti, að
ég kann að meta störf þeirra.
— Hefur þú stundað kennslu
lengi
— Ég lagði kennslustörf aldrei al-
gjörlega á hilluna, en við fasta
kennslu hef ég verið 9 ár. Ég kenndi
2 ár við barna- og unglingaskólann
á Drangsnesi, þar sem maðurinn
minn var þá skólastjóri, svo 6 ár við
Laugarnesskólann og nú hér við
Laugalækjarskóla siðastliðið ár.
— Hvað segir þú um uppeldishlut-
verk skólanna?
— Sú aðstoð, sem skólarnir geta
látið i té á þeim vettvangi, álit ég
vera, að börnin séu áminnt um kurt-
eisi í allri umgengni, hreinlæti og
snyrtimennsku við öll störf, og
skyldurækni við allt heimanám. Ég:
tel það hafa mikið uppeldislegt gildi,
að börnin séu trú í því starfi, sem
þeim er l'alið að vinna. Sú ábyrgð
hvílir að sjálfsögðu á kennurunum,
að þeir fylgist daglega með hvernig
þetta er af hendi leyst.
— Hvað álitur þú að þurfi til þess
að hafa góðan aga í bekk?
— Sennilega kemur persónuleiki
kennarans mjög mikið þar við sögu.
Svo þarf kennari að vera röggsamur
og ákveðinn, en réttlátur og velvilj-
aður gagnvart nemendum sinum, en
forðast allt nöldur og smámunasemi.
Ég held, að við verðum að reyna
að vekja áhuga barnsins fyrir nám-
inu, og þá verðum við auðvitað að
sýna áhuga sjálf, þvi það hefur mjög
mikil áhrif á barnið, þegar það finn-
ur, að kennarinn vill gera allt til
þess að hjálpa og leiðbeina, og fylg-
ist með þeirra starfi. En það sem ég
tel þó mikilvægast af öllu er, að það
ríki gagnkvæm vinátta milli kenn-
ara og barna, — að það sé góður
andi í bekknum. Þá liður ölluin vel
vvið starf, og allii gera sitt bezta.
(i — Hvað er hægt að gera til þess
|að gera námið skemmtilegt?
Það er nú ýmislegt, t.d. má nota
þess yrði nokkur kostur. œkvikmyndir við kennslu, þar sem
— Og þess hefur orðið einhver^jm verður komið við. Svo er hægt
kostur. ,® að láta bornin hafa raðakeppni, eða
Jú, eftir eitt ár. Það þurfti und- ^keppni milli telpna og drengja um
.:i '-----* ’’ 'að leysa viðfangsefnin. Heilbrigður
irbúningsnám til þess að komast I
fyrsta bekk. Ég-fór i Reykholtsskóla
tii þess að reyna að stytta skólatím-
ann um eitt ár. Ég var þar hluta úr
vetri og fékk aukatilsögn hjá kenn-
urunum í Reykholti í reikningi og
tungumálum. Og mér tókst að komast
í annan bekk Kennaraskólans. Dvöl-
in þar var mjög ánægjuleg og þar
kynntist ég manni, sem síðar varð
eiginmaður minn. Hann heitir Þór-
arinn Hallgrímsson og við vorum
bekkjarsystkin. Þú verður að af-
saka þótt ég minnist fyrst og fremst
á þetta, eins og það hafi verið að-
alatriðið við námið, en kannske hef-
ur það líka verið það. Mér dettur
þetta alltaf í hug, þegar ég hugsa til
Kennaraskólans; það er vist kven-
eðlið, sem segir til sín þar.
—• Manstu kannske eftir einhverju
fleira en kærastanum frá Iíennara-
skóladvölinni?
— Já, auðvitað, til dæmis fyrstu
kennslustundinni í æfingakennslu.
Það var hjá Ásmundi Guðmundssyni,
sem síðar varð biskup. Auðvitað hef-
ur minni kennslu verið ábótavant,
en ég gerði mitt bezta og ég hugsa,
að hann hafi séð það. Að minnsta
kosti sagði hann: ,yÞetta var myndar-
lega af stað farið“. Það varð mér
hvatning til þesis að gera alltaf
metnaður vekur alltaf áhuga. Og svo
síðast en ekki sízt: nota sem mest
starfræn vinnubrögð. Við eigum að
nota okkur hina miklu starfslöngun
barnanna. Þau verða sjálf að taka
virkan þátt í því, sem fram fer í
kennslustundunum.
— Það er líklega óþarft að spyrja:
Veitir starfið þér ánægju?
— Já, mjög mikla. Það er ánægju-
legt að vinna í hópi hinna glaðværu
og ágætu starfsfélaga minna.
Kennslustarfið sjálft er mjög erfitt,
en það er ekki dautt starf. Það er
fullt af lífi og tilbreytni. Þegar ég
hætti að hafa gaman af að vinna með
krökkum, ætla ég umsvifalaust að
hætta kennslu.
— Hvaða annmarka telur þú vera
á kennslutilhögun i barnaskólum yf-
irleitt?
— Það veldur miklum öruðug-
leikum, að það skuli vera gerðar1
sömu kröfur um námsefni hjá börn-
um í sama aldursflokki, þó að allir
viti, að námshæfni barna er mjög
misjöfn. Þetta skapar þá hættu, að
sumum börnum verður þetta ofraun.
Þau gefast hreinlega upp, þegar þau
finna að þau ná engum tökum á við-
fangsefninu. Þrengsli í þeim bekkj-
um, sem meiri hjáipar þurfa, tor-
velda mjög, að góður árangur náist.
Þar verður að koma einstaklings-
kennsla i stað hópkennslu, og þá
mega helzt ekki vera fleiri en 10—14
börn i bekk. Duglegu börnin geta
aftur á móti fengið leiða á námsefn-
inu, ef þau þuría að eyða miklum
tíma i upprifjun á námsefni vegna
prófa, meðan þau eru að bíða eftir
hinum, sem lakari eru. Ég held þvi,
aö það hafi verið spor i rétta átt,
sem skólastjórinn okkar hér tók,
þegar hann ieyfði okkur kennurun-
um að iáta börnin ljúka prófi i les-
greinum, þegar þau, að dómi kenn-
ara hvers bekkjar, voru búin að gera
námseíninu viðhiítandi skil. Eftir
það fengu þau að vinna að náms-
efninu á frjalsan hátt, i vinnubókar-
formi. ★
Tækniþ átturinn.
Framhald af bls. 3.
ingi þessa mannvirkis; sérfræðingar
hafa unmö aö víðtækum rannsókn-
um á botninum milli landanna og
heimskunnir verkfræðingar unniö
að teikningum af fyrirhuguðum
göngum, kostnaðarreikningum og
óðru i þvi sambandi. Virðist nú rek-
spölur kominn á málið, enda tími til
kominn, þar sem það hefur verið á
•ctöiinni i tvær aidir og vel það.
Meðfylgjandi mynd sýnir hvern-
ig verkfræðingarnir hugsa sér nú
að göngin verði. Þau verða um 40
km á lengd, og ekki grafin i berg-
að, heldur verða þau lögð á botn-
inn, sem gífurlega stórar, stein-
steyptar pipur. Tvö þeirra veröa
til umferðar, þau þriðju — i miðið
--j— sjá fyrir loftræstingu og verða
notuð sem „neyðargöng“. Umferðin
verður einungis með rafknúnum
lestum, þar sem önnur farartæki
mundu spilla andrúmsloftinu, og
jneð þessum lestum verða svo bilar
fluttir miili strandanna — á tiu til
fimmtán minútum. Efri myndin sýn-
ir legu ganganna yfir sundið.
Ósýnilegur veggur.
Framhald af bls. 15.
Hún ætlaði að ljúka þvi af, sem hún
átti eftir að gera, svo hún gæti hlust-
að á fyrirlesturinn.
Tveim dögum síðar mættust þau
á götunni. Hann kom á móti henni,
tók um handlegg hennar.
— Við eigum samleið, sagði hann
.rólega. Alice leit á hann. Hvað átti
hún að segja? Hvað átti hún að
gera? Henni var skapi næst að
hlaupast á brott, en hún gat það
■ekki.
— Við skulum koma i stutta
gönguferð. Þetta er yndislegt vor-
veður, sagði hann. Síðan fór hann
að tala um allt milli himins og jarð-
ar, og hún svaraði honum. Þau hlógu
og gerðu að gamni sinu, svo tíminn
var fljótur að líða. — Við skulum
koma hingað inn og la okkur eitt-
hvað að borða, sagði hann, og opn-
aði dyrnar að litlu, fínu veitinga-
húsi. Alice varð hverft við þegar
hún sá mjúk gólfteppin, hvíta borð-
dúkana, og svartklædda þjóna. Hún
sá að fólkið, sem sat við litil borð,
leit upp og einblíndi á hana. Bráð-
um færu allir að hlæja.
Hún var ekki nógu vel klædd til
að fara inn á svona fínan veitinga-
stað- Hún stamaði nokkur óskiljan-
leg afsökunarorð og tók til fótanna.
Seinna, þegar hún var háttuð, gerði
hún sér ljóst hvað hún hefði átt