Vikan - 22.02.1973, Síða 44

m
■fsX-
r
TOYOTA
m

-alltaff

■h> '- ’ -h>,>' i vjpss*
«... ni'-' in
hugur
. v>
•&
,r-®
.»
>*V*^T<** ,.,.
”*■ 15-* ,c» aV
>, W .*-í'^-' .k(D''C
&* o v V>9 •<- vv
.v:\Ö^',J *'C ^VJ>7sC
c-.O^
1TO Y OT A-umboðlð
Höfðatúnl 2
Slml 25111
Stabiu og ibúarnir flýja. Plúsius
eldri, náttúrufræöingurinn frægi,
er ritað hafði 37 bindi náttúru-
fræðisögu sinnar, var staddur við
Misenohöfða, með flotadeild sina.
Hann hafði fylgzt með Vesúviusi
lengi og haft áhyggjur af reyk
þeim er lagði úr fjallinu. Hann
hratt fram skipi sinu til að bjarga
vini sinum Pompejusi er bjó i
Stabiu.en lét lifið i þeim leiðangri.
1 Pompeii voru menn rólegir i
fyrstu og treystu á fjarlægð
borgarinnar frá eldfjallinu, en
skyndilega lagði ský yfir borgina,
er gifurlegt vatnsgos varð i
fjaliinu og blandaðist vikri og
ösku. Borgarbúar þustu út á götur
og torg, öskur dýra blandaðist
formælingum og bænum manna,
kvenna og barna, en brátt grúfði
þögnin ylir borginni, hinn
fljótandi blanda vatns, ösku og^
vikurs lagðist yfir hina ógæfu-**
sömu borg, fyllti götur og torg,
rann inn I húsin, og brátt var
Pompeii horfin af yfirborðinu.
Aöeins hæstu byggingar stóðu enn
uppúr, en aska og mold grófu
leifarnar. Borgin sofnaöi
þyrnirósusvefni sinum.
Herculanum og Stabia grófust
undir hraunflóði, en manntjón
varð litið.
Er harmafregnin barst til
Rómar, voru björgunar-
leiöangrar sendir til borganna
undir stjórn Titusar. Var grafið á
nokkrum stööúm I Pompeii,
aðallega þar sem fjár var að
vænta og nokkuð hirt, en brátt
gleymdust þessir atburðir utan
þess, að Plinius yngri skrifaði
nákvæma lýsingu atburðanna i
sendibréfsformi.
Uppgröfturinn
Nú liða aldir. Borgin Resina er
byggð, þar sem Herculanum
hvilir undir 20 metra háu
hraunlagi og Casjellamar ris á
rústum Stabiu, en Castellamare
kannast margir landar við. Auðn
rikir hins vegar í eyðimörk þeirri
er huldi Pompeii.
Árið 1783 giftast Maria Amalia
Kristin, dóttir Agústar 3.
kjörfursta I Saxlandi, Karli af
Borboun konungi Sikileyjar og
flyzt með honum til Napoli.
Drottningin unga var fjörug
listræn og forvitin og rak brátt •
augun I fjölda af styttum, vösum
og öörum munum sem herforingi
nokkur, D’ Elbæuf, háfði fundið
skammt frá hliðum Vesúviusar.
Fékk drottning mann sinn til að
láta rannsaka hvaða byggðir
hraunið hyldi, og fann Marcello
Venuti, markgreifi, sem var
konunglegur bókavörður,
heimildir um gosið og aö þarna
undir lægju þrjár borgir. Hófst
uppgröftur á öllu svæðinu, og
gekk á ýmsú, en uppgröfturinn
stendur yfir enn þann dag i dag og
ekkert lát á þeim minjum sem I
ljós koma.
Hinn frægi fornleifafræðingur
ltala, Amadeo Mauri, tók eftir
sérkennilegum holum er viöa
komu fram við uppgröftinn. Hann
lét hella Parisargifsi i holurnar
og gaf þá á að lita hina fornu ibúa
Pompeii, hlekkjaðan skylm-
ihgamann, stúlku er hylur
andlit sitt, ungan menn er litur I
angist til himins og hund
hlekkjaðan i dauðateygjum.
Þessar gifsafsteypur má sjá i
hinu litla safni I Pompeii og hinu
stórmerka safni i Napoli.
ógæfan er dundi yfir ibúa
Pompeii á þvi herrans áTi 79 e.kr
gerir það að verkum, að borgin er
ein merkasta heimild sem til er
um lif manna á timum hinna
fyrstu kristnu safnaða og ekki
siður viðvörun til okkar um að
gæta allrar varúðar, er eldgos
ógnar byggð og fljóta ekki sofandi
að feigðarósi eins og ibúar
Pompeii gerðu.
EILÍF ÆSKA_____________________
Framhald af bls. 11. ’ '
— Aktu bara, sagði Hugh. — Við
verðum að komast til Geiif eíns
fljótt og unnt er.
— Biddu aðeins; sagðí Ánn. —
Ég verð að hringja til hallar-
innar! Hugh stundi. — Hringja til
hallarinnar? Ertu alveg frá þér?
— Hugh, ég verð að vita hvað
hefir komið fyrir Martin. Eg get
talað við Sally.
— En verðirnir eru kannske á
leiðinni hingað. Þeir vita aö við
höfum farið hér I land, það er ekki
um annan stað að ræða hérna við
vatnið.
— Verðirnir, hvaöa verðir?
spurði Stahling undrandi.
— Við segjum yður það seinna.
— Akið mér að einhverjum stað,
þar sem ég get komizt I sima. Þaö
tefur aðeins um nokkrar minútur.
— Drottinn minn! sagöi Hugh
og tók um ennið.
• — Hugh, ég hefi svo miklar
áhyggjur af Martin!
— Við getum ekið heim til min,
það er ekki langt héðan. ,
Hann ók í gegnum bæinn að litlu
húsi i útjaðrinum.
Það sat ungur maður I dag-
stofunni. Hann var I mjög
þröngum buxum og hann var að.
afhýða appelsinu.
— Þetta er Kurt Otterlie, vinur
minn, sagði Stahling. — Hann er
bróðir Lisl.
Hann visaði Ann á simann og
Kurt kinkaði kolli til Hughs.
— Hvernig llður þér? — Sæmi-
lega.
— Og Martin Hirsch.
— Vonandi sæmilega lika.
Ann hafði fengiö svar og bað
um að fá að tala við Sally
Mentius. — Það hefir eflaust
verið einn af gestunum sem
svaraði, sagði hún við Hugh. —
Mér heyrðist hann alldrukkinn.
— Undan hverjum eruð þið að
flýja? spurði Stahling. —
Mentiusi?
— Svo að það er þetta sem hann
hefir verið að vinna að, þetta
hvað heitir það nú aftur, —
Mentas?
— Já, og það ér sannarlega
áhrifarikt. Lafði Kitty og þau hin
lita ekki út fyrir að vera eldri en
fertug. Þú myndir alls ekki
þekkja þau. En við erum ekki sátt
við aðferöirnar sem hann notar.
— Þaö er liklega takmarkiö að
framleiða þetta I stórum stil?
sagöi Kurt.
— Já, að sjálfsögðu. Þegar búið
er að leysa vandann við að fram-
leiða það ólifrænt. Mentius segir
aö það sé aöeins spurning um
tlma, hvenær sú framleiðsla
getur hafizt.
— Saliy. sagði Ann i simann. —
ég hringi frá Stahling. Svo
hlustaði- hún, mjög þögul. Hún
lokaði augunum. — ó, nei, sagði
hún lágt. — Hvenær skeði það?
Fyrir hálftima? Ó guð minn . . .
— Hvað hefir skeð? spurði
Hugh, en hún benti honum að
þegja.
— Og hvað eigum við að gera?
spurði hún i slmann. — Fara aftur
til hallarinnar?
— Heldur til helvitis! hrópaði
Hugh.
— Já, ég skil. Segðu lækninum
að ég gefi leyfi til þess. Við
komum eins fljótt og við mögu-
lega getum. Hún lagði á og sneri
sér við.
— Ég fer ekki aftur þangað,
sagöi Hugh. — Eftir allt það erfiði
sem við erum búin að hafa til að
komast burt! Ertu eitthvað
verri?
— Leynilögreglumennirnir eru
farnir, sagði hún iágt. — Sally og
læknirinn ákváðu að senda þá
burt á meöan Arnold Hirsch var
sofandi. Ég verö að fara þangað
aftúr, Hugh. Michael er dáinn. Ég
gaf þeim leyfi til að kryfja hann,
en þau eru hrædd um aö Mentas
sé dánarorsökin.
Hún hné niður á stól viö
simann. Hún gat ekki grátið
Michael, en þótt undarlegt mætti
vitöast, þá fann hún samt fyrir
djúpri sorg.
Þegar þau voru komin á leið
yfir vatniö á bátnum, sáu þau
óveðursblik á lofti og nú var
þrumuveðrið skolliö á, með svo
ausandi úrhelli, að það var ó-
hugsandi að leggja af stað.
Vegurinn kringum vatnið var
langt frá þvi að vera öruggur I
svona veðri. Það sagði Stahling
þeim og hann sagöi að eflaust
myndi stytta fljótlega upp. Hann
fór að búa til kaffi og þau seitust
44 VIKAN 8. TBL.