Vikan - 20.06.1974, Síða 15

URiDAGBOK
LÆKNIS
„Þaö eru draumarnir þinir,
sem eru skuggar”.
„Draumar eru meira en skugg-
ar”, sagöi hún. „Mér finnst viö
búa i sannkallaöri skuggaveröld.
Þetta, sem viö köllum daglegt lif,
er ekki annaö en blekking, og
stritiö og annrikiö er aöalvörn
okkar gegn skuggunum Ég reyndi
lengi vel aö vinna og púla til þess
aö reyna aö verða óhamingjunni
ekki aö bráð. En svo fór mig að
dreyma þessa furðulegu dauma. í
fyrstu var ég heilluð af þeim, en
nú er komið á daginn, aö þeir hafa
kennt mér dö þekkja sjálfa mig,
sýnt mér allt hiö illa, sem i mér
býr. Annars vegar hryllir mig viö
þeim, hins vegar nýt ég þess aö
teyga nautnabikarinn, sem þeir
færa mér”.
Hún sagði þetta með tryllings-
legri rödd og færðist öll i aukana.
Þá var mér nóg boðið og ég hróp-
aði:
„Hættu þessu rugli! t guðanna
bænum hættu! Þaö er skylda þin,
manneskja, að fara undir eins til
læknis. Littu á sjálfa þig. Þú ert
oröin ömurlegur skuggi af þvi,
sem þú varst áður. Þú ert sjúk.
Þú verður að leita læknis tafar-
laust!”
Fingradofi.
— Hver getur veriö orsökin til
þess, aö fingur minir dofna og
veröa hvitir, læknir? Ég er alltaf
verri, þegar kalt er i veöri. Ég tók
eftir þessu fyrst i fyrra, eftir aö
ég eignaðist barn. Þá varð ég að
hætta viö að skola bleyjur úr
köldu vatni, vegna þess aö fing-
urnir urðu hvitir og dofnir. í vetur
uröu hendurnar lika svo bláar i
kulda. Þetta er alltaf verst á
morgnana og stundum mjög
slæmt, ef mér verðum mikiö um
eitthvað eöa ef ég verð reiö.
— Þessi lýsing á við sjúkdóm,
sem læknar nefna oft eftir
Raynaud lækni, sem fyrir rúmum
hundraö árum fyrstur kom meö
lýsingu af dofa i fingrum og tám
og kom aðallega i ljós i kulda og
samfara taugaspennu. Þessi ein-
kenni eru mjög misjöfn, allt frá
dofa i tveim til þrem fingurgóm-
um upp i þaö að hendurnar blána,
sérstaklega ef þeim er haldiö
kyrrum fyrir neöan hjartastaö.
Ef svo höndunum er haldið upp
i loft, hverfur blóöiö frá fingrun-
um og þeir veröa hvítir. Dofi og
titringur fylgir þessari litarbreyt-
ingu og lagast ekki fyrr en hend-
urnar faraaöhitna og likamshiti
er orðinn eðlilegur.
— Hvað veldur þessu?
— Aöal orsökin eru þrengsli i
háræöunum, einskonar krampi.
Þetta getur orsakast af ýmsu, til
dæmis kuldabólgu og þetta kemur
oft fyrir hjá verkamönnum sem
vinna meö rafmagnsborum, þá er
það titringurinn sem veldur trufl-
un á háræöakerfinu. En algengast
er, aö þetta gangi i erfðir, þannig
aö sumir meölimir fjölskyldunn-
ar, bæöi piltar og stúlkur, fái
þessi einkenni i æsku, ai lt frá
fæöingu. Þaö getur veriö nóg, aö
þvo þeim upp úr köldu vatni, eöa
aö aka meö þau i opnum bil, til
þess aö einkennin komi i ljós, Það
er nú reyndar ekki hægt aö segja
hvort þetta sé sá sjúkdómur, sem
viö kennum viö Reynaud. Viö
rannsökum oft konur á yöar aldri,
um þritugt, án þess aö nokkuö af
þvi, sem ég hefi talið, hafi komiö I
ljós.
— Hvaö er hægt aö gera viö
þessum óþægindum?
— Fyrst og fremst aö foröast
ofþreytu, bæði andlega og likam-
lega. Þér þurfiö góöan svefn og
bezt er aö hita rúmið vel, áöur en
háttaö er. Þaö er um aö gpra aö
verja sig sem bezt gegn kulda.
Þaö er bezt aö byrja daginn meö
heitu baði og heitum morgun-
veröi, vera svo i hlýjum fötum til
aö verjast kulda og nota hlýja
vettlinga og rúmgóöa skó. Svo er
aö sjálfsögöu bezt að hætta að
reykja: nikotin hefur mikil áhrif
á æöakerfiö.
Það eru til ágætar töflur viö
þessu, en þá gildir þaö, aö þreifa
sig áfram með magniö og þaö
veröur aöeins hægt I samráði viö
lækni.
GIJSUR
GULLRASS
EFTIR'
BILL KAVANAGH &
FRANK FLETCHER
En ég hef svo mikið aö
gera i dag, aö ég verö aö
finna einhvern staö
fyrir þá héma heima.
25. TBL. VIKAN 15