Vikan - 12.02.1976, Qupperneq 25
The fear of the Lord is the beginning of
wisdom, sem ég vil útleggja: Lotning fyrir guði
er upphaf viskunnar. í anda þessarar setningar
var ég alinn upp — og hún var ekki blandin
neinni orþódoxiu eða boðum um hræðslu og
ótta viðguð, heldurlotningu. Hið sama einkenn-
ir Ijóðið, sem fóstra mín kenndi okkur að syngja
og söng með okkurá innsta rúminu í baðstofunni
hvert aðfangadagskvöld. Siðustu hendingar
þessa Ijóðs eru svona: Ég skal alltaf reyna að
lifa líkt og hann (þ. e. Jesús), lýsa hverri sálu
og hryggja ei nokkurn mann. Þetta er mín
trúarjátning, en engar kennisetningar,enda
felst meiri kristindómur í þessu auðmjúka heiti
en stóryrtum játningum. Ég hef hvergi rekist á
þetta Ijóð á prenti og ekki heldur lagið, svo ég
veit ekki, hverjir eru höfundarnir — kannski
hún hafi gert hvort tveggja.
— Svo ferðu í kennaraskólann?
— Já, þegar ég var tvítugur. Það var í
töluvert ráðist að setjast á skólabekk þá fyrir
fátækan sveitapilt, en einhvern veginn bjarg
aðist þetta, og ég fór skuldlaus úr borginni
vorið, sem ég lauk prófi. Veturinn eftir gerðist
ég kennari í Barðastrandarsýslu, en svo var ég í
þrjá vetur kennari í Stykkishólmi, og jafnframt
las ég til stúdentsprófs utan skóla. Því lauk ég
1937, og þá fýsti mig til framhaldsnáms í
kennaraháskólanum í Kaupmannahöfn, því að
ég var staðráðinn í að verða það, sem þá var
kallað uppeldisfræðingur. En auðvitað skorti
mig farareyri, og þótt ég hefði haft peningana,
hefði ég aldrei fengið gjaldeyrinn, því á þessum
erfiðu árum í- og eftir kreppuna, fengu ekki
aðrir gjaldeyri en innflytjendur — mennirnir,
sem áttu að halda versluninni gangandi í land-
inu. Þá var það sem ég ráðfærði mig við
Freystein Gunnarsson þáverandi skólastjóra
kennaraskólans og Ásmund Guðmundsson
kennara þar og síðar biskup, og þeir sögðu mér
báðir ég skyldi fara i guðfræðideild háskólans
Kristur er eini trúarbragðahöfundurinn, sem
aidrei gerði neinn greinarmun á körlum og
konum, segir séra Árelíus.
Þetta er eina veggmyndin, sem til var á
bernskuheimili mínu, segir séra Árelíus og
bendir á mynd með ensku áletruninni: The fear
gf the Lord is the beginning of wisdom.
meðan ég biði þess, að úr rættist í mínum
málum og landsins. Og það varð úr ég fór að
ráðum þeirra, en prestur ætlaði ég aldrei að
varða. Við kotakrakkarnir heima litum þessi
skelfing upp til prestsins, að mér hefði aldrei
dottið í hug, að það ætti fyrir mér að liggja að
gegna prestsstarfi. Samtfórþað svo, að þegar
ég hafði lokið guðfræðideildinni, var stríðið
skollið á, svo að ekki varð af utanför, og ég
vígðist prestur til Hálsprestakalls í Fnjóskadal í
júní 1940. Þar var ég aðeins eitt sumar, en
gengdi síðan Staðarkalli á reykjanesi í rúmt ár.
Þá var ég kominn aftur í mitt heimahérað, en
þaðan fór ég til Stokkseyrar og var þar prestur í
nærfellttíu ár. Stokkseyringar og söfnuðurnir á
Suðurströndinni eiga alltaf sérstakt rúm í huga
míném, og sóknarbörn mín þar lít ég einatt á
sem uppistöðuna í mínum eiginlega söfnuði.
Þegar við hjónin fluttumst hingað suður, leystu
söfnuðurnir okkur út með höfðinglegum
gjöfum. Frá Stokkseyri lá síðan leið mín hingað
suður — ég tók við embætti í nýju prestakalli,
sem var víðlent og nokkuð fjölmennt. Starfs-
aðstaða í Langholtsprestakalli fyrstu árin var
ákaflega erfið, samkomur fóru fram í íþrótta-
húsinu á Hálogalandi, en guðsþjónustur í Laug-
arneskirkju. Svo réðist söfnuðurinn í byggingu
safnaðarheimilis með svolitlum styrk ríkis og
borgar. Ég á einkar ánægjulegar minningar frá
því, þegar unnið var við smíði grunnsins undir
safnaðarheimilið. Þá kom hingað hópur fólks
frá alkirkjuráðinu og vann við smíðina, og í
þeim hópi voru menn frá sjö þjóðlöndum og
sjö kirkjudeildum. í því samstarfi þótti mér
kom fram gagnkvæm virðing fyrir skoðunum
annarra og eindrægni í anda Krists. Þegar
teikningar að safnaðarheimilinu og kirkjunni,
sem nú er verið að reisa, voru gerðar, var gert
ráð fyrir því, að sóknarbörn í Langholtspresta-
kalli yrðu tuttugu þúsund talsins, en síðan hefur
sókninni verið skipt milli þriggja annarra
prestakalla, svo að nú eru aðeins milli sex og
sjö þúsund manns í söfnuðinum, og sá hópur
stendur undir kirkjubyggingu, sem upphaflega
var ætluð tuttugu þúsund manns. Eigi að síður
er það metnaðarmál safnaðarins að koma
kirkjunni upp, og byggingin er á góðri leið.
— Nú þjónið þið tveir prestar Langholts-
prestakalli. Telurðu tvímenningsprestaköll
æskileg?
— Samstarf okkar séra Sigurðar Hauks
Guðjónssonar hefur verið ágætt á flestan hátt,
en eigi að síður tel ég tvímenningsprestaköll
vafasamt fyrirkomulag, að minnsta kosti meö
því skipulagi, sem hér hefur tíðkast. Þar kemur
margt til, sem óþarfi er að tíunda, en mín
reynsla er sú, að einskonar verkaskipting verði
milli prestanna, svo að þeir annast sinn hvor
verkin.
— Undanfarin ár hefur nokkuð verið rætt
um það, Árelíus, að hækka ætti fermingarald-
ur. Hver er þin skoðun á því?
— Ég álít það væri illa farið, ef fermingarald-
ur yrði hækkaður — og hann er tæpast hægt
að lækka heldur. Væri hann lækkaöur, yrði
kirkjan ásökuð um að ræna börnunum, áður en
þau væru fær um að gera upp hug sinn, og
yrði hann hækkaður, er ég hræddur um, að
7. TBL. VIKAN 25