Vikan - 16.01.1986, Qupperneq 35

Nemesis og upprlse
„Við höldum skrá yfir nýjar klifur- og gönguleiöir og reynum aö gefa út
leiðarvísa, meöal annars I blaðinu okkar, því það er mjög þægilegt fyrir þá
sem ekki eru alveg tilbúnir að vera i fararbroddi að geta flett upp á þeim
möguleikum sem er að finna á hverjum stað. Þegar þú stendur fyrir framan
háa og óþekkta fjallshliö getur verið mjög vandasamt að finna leið þar um,
en ef einhver er búinn að fara þar um áður og lýsa því hvar leiö liggur upp
þá verður allt mun auöveldara og óvissan og hræðslan hverfa. Til dæmis er
í nýjasta blaðinu okkar aö finna leiðarvísi meö fjölda klifurleiða á Esjuna sem
flestar hafa verið farnar I fyrsta sinn á slðustu fjórum fimm árum. Það eru til
staölar sem segja til um hve erfiö hver klifurleiö er, allt frá léttu brölti til
mjög erfiðs klifurs. Það er nú ekki mikiö að byggja á þessum gráðum nema
þær má nota sem visbendingar til samanburöar, það er að segja ef menn
þekkja gráðu á leið sem þeir hafa farið geta þeir valið sér nýja af sömu gráðu
og gert ráð fyrir að hún sé þeim svipaö erfið.
Klifurleiðum eru oft gefin nöfn, nafnið gefur sá sem fyrstur fer leiðina.
Sumir tengja nöfnin einhverri tilfinningu sem þeir fengu þegar þeir fóru
leiðina í fyrsta skipti, hvernig hún virkaði á þá, eða finna bara eitthvaö flott
eða skáldlegt. Einfalt nafn er til dæmis „Handan við hornið", það er nafn á
Isfossi sem er einmitt handan við klettahorn. Af tilkomumeiri nöfnum má
nefna Nemesis, það er I klettaklifurleiö I Vestrahorni. Upprisa er nafn á
klettaklifurleið I Stardalshnjúk i Mosfellssveit og hún heitir það einfaldlega
af því að leiöin liggur um sprungu sem liggur lóðrétt upp bergiö."
— Farið þið illa meö þau svæöi sem þiö farið um?
„Nei, það gildir alveg það sama um okkur og aðra ferðamenn varðandi
sorp og akstur utan vega, við reynum að ganga vel um. Þaö sem varöar
okkur sérstaklega er fleyganotkun í klettum en hún er eiginlega alveg úr
sögunni og bara gert grín að þeim sem nota fleygana enn. Fleygur, sem
hefur verið rekinn i blágrýti, skilur eftir sig holu og smám saman getur
sprungið út úr berginu út frá henni og það er slæmt."
— Hvaða Iþróttir eða áhugamál tengjast helst fjallamennskunni?
„Ljósmyndun tengist þessu töluvert, menn vilja halda upp á minningar
úr góöum ferðum. Menn eiga gjarnan jeppa en þeir sem fara út I mótor-
sportið gleypast af þvl og hverfa þá margir úr okkar röðum. Rjúpnaskyttur
þekki ég ekki í þessum hópi. Þeir sem eru á kafi í fjallamennskunni hafa ekki
tima fyrir neitt annað, fara helst um hverja helgi og jafnvel til útlanda í
sumarfríunum til að stunda þetta þar.”
Allt fró léttu brölti yfir f. . .
„Það er alltaf að aukast að fólk fari til útlanda I fjallaferðir, fyrst voru þaö
Alparnir enda var klúbburinn I og með stofnaður til þess aö auðvelda fólki
aö fara í feröir erlendis, með því að menn miðluöu hver öðrum af reynslu
sinni og upplýsingum um skemmtileg svæði erlendis. Það var nokkur
bölsýni í mönnum vegna þess að það er erfitt að stunda klifur á Islandi þvl
bergið er lélegt og laust I sér og þar af leiðandi hættulegt á köflum. Hætta á
grjóthruni og snjóflóöahætta eru hættur sem fólk ræöur ekki við. Þess
vegna langar alla fjallamenn að reyna fyrir sér erlendis þar sem meira er um
djúpberg og granit. Klúbburinn skipuleggur ekki utanlandsferðir en menn
taka sig gjarnan saman innan klúbbsins og veljast þá oftast nær saman þeir
sem eru á svipuöu stigi. Annars hafa veriöfarnar „blandaðar" ferðir, konur
og karlar á öllum aldri, og þá er þess gætt að alltaf séu að minnsta kosti
tveir á sama stigi. Ég fór sllka blandaöa átta manna ferö í Alpana fyrir
nokkrum árum og hún tókst mjög vel, sumir gengu, aðrir klifu og allir fundu
eitthvaðviö sitt hæfi.
Því miður er sú ára enn I kringum klúbbinn að I honum séu eingöngu
miklir garpar. Fólk stuöast, sér bara greinar um miklar þrekraunir fjalla-
manna og heldur að það hafi ekkert í okkar hóp að gera. Staðreyndin er
hins vegar sú aö innan klúbbsins rúmast öll áhugasviö, allt frá léttu brölti og
gönguferöum á lægri fjöll og I það að hanga á haus utan I Isfossi."
Fjallamennskan er fikn
- Torfi, hvenær fókkst þú áhugann á fjallasportinu?
„Ég fókk delluna meö því aö fara niöur i jöröinal Það var í hellaferö I Blá-
fjöll með Feröafélaginu. Eftir það fór ég að fara I gönguferöir og mætti svo á
stofnfund Islenska Alpaklúbbsins þó ég væri þá alger græningi I fjalla-
mennsku. Með tilkomu hans þroskaðist þessi áhugi og ég fór að fara I klif-
ur. Fyrst þorði ég varla að láta sjá mig I klúbbsferöum, hélt að allir aðrir
væru svo miklir garpar, en þaö reyndist öðru nær. Fjallamennskan getur
veriö líkamlega erfið en það er fjarri lagi að allir þurfi aö hafa einhvern rosa-
legan styrk og geta hangiö á höndunum I lengri tlma. Það getur enginn
enda ekki nauösynlegt. Jafnvægi skiptir mestu máli og það sést ekki utan á
fólki hvernig þvl gengur til dæmis I klifri, þvl það er ekki til nein uppskrift að
fjallamanni. Fjallamennskan er fíkn sem getur heltekið hvern sem er.
Ég hef fariö fjórum sinnum I Alpana, til Noregs og Skotlands, og slðast
fór ég til Perú. Þangaö fórum við fimm saman og vorum þar I sex vikur. Við
gengum meðal annars á hæsta fjall Perú sem heitir Huascaran og er tæpir
6800 metrar og við komumst öll upp á topp. Þetta var ekki eins dýrt og
maður gæti haldið. Við fórum með svona 50 til 60 þúsund á mann. Þetta
var eins og Ijúft ævintýri og sum okkar eiga öruggleoa eftir að fara aftur til
Suður-Amerlku.”
Garpamórall i Stubbafélaginu?
„Við 1 Islenska Alpaklúbbnum viljum gjarnan eyða þvl orði sem af okkur
fer, að hjá okkur rlki einhver garpamórall. Það er vissulega ákveöin glorla i
kringum svona hetjusport eins og fjallamennsku, en það eru allir velkomnir I
hópinn.
Félagsstarf klúbbsins er blómlegt, við höldum myndasýningar, árshátíð
og jólaglögg og svo námskeiöin öll; áttavitanámskeiö, vetrarnámskeiö,
Isklifurnámskeið, klettaklifurnámskeið, jöklanámskeiö og fleiri. Við eigum
og rekum tvo skála, annan I Botnssúlum og hinn I Tindfjöllum, en hann var
byggður af félagsskap sem hót islenskir fjallamenn. Þaö er nóg aö gera fyrir
alla og engin ástæöa til að láta hetjulmyndina villa sér sýn, enda hefur
klúbburinn I grlni veriö kallaöur Stubbafélagið vegna þess að sumir segja að
þaö só óvenjumikiö af lágvöxnum mönnum I klúbbnum og duldar langanir
þeirra til aö vera stærri brjótist fram I þvi að þeir þurfi alltaf að vera aö klifra
upp á eitthvað/'Torfi brosir og bætir viö: „Hver veit nema þaösé satt?"
Vikan 3. tbl. 35
i