Vikan - 15.12.1938, Blaðsíða 6

6
VIKAN
Nr. 5, 1938
PÍCCÍSSO fyrirlítur
aðdáendur sína.
Þrjár grímur. Mynd þessa málaði Picasso 1921, ,en þá aðhylltist hann mjög Surreal-stefnuna.
Stutt grein um höfund kubismans,
spænska snillingin Pablo Picasso.
O PÁNSKI málarinn, Pablo Picasso, fað-
^ ir kubismans og hinn gamli „meitari
tízkunnar“, eins og hann er oft nefndur,
hefir enn einu sinni orðið umtalsefni með-
al listamanna.
Það er út af málverkasýningu hans, sem
hann hélt í New York.
Það, sem mesta athygli vakti, voru
ekki kubistisku málverkin hans, þótt
undarlegt megi virðast, heldur málverk
frá „tilfinningasjúka tímabilinu", eins og
hann kallar það, í kringum árið 1905, þeg-
ar hann málaði hluti, sem almenningur
skildi.
Picasso hefir lifað mörg tímabil og
iðkað margvíslegri listastefnur en nokkur
Ljósmynd af Pablo Picasso.
annar þekktur málari, síðan hann fór frá
Spáni til París, 18 ára að aldri. Paðir hans
var teiknikennari og hafði kennt syni sín-
um það, sem aðdáendur Picasso kalla nú
úrelta, skaðvæna stefnu. Þegar Picasso
var stúdent hélt hann sýningu á málverk-
um sínum í Barcelona og gaf jafnframt
út tímarit um list, sem ljómaði af hugviti.
Hann vakti enga sérstaka eftirtekt á sér
á Spáni eða í Frakklandi fyrr en árið 1908,
þegar hann ásamt málaranum Baque fann
upp kubismann, en markmið hans er að
sýna hlutina með eins einföldum línum og
litum og unt er. í mörg ár var Picasso önn-
um kafinn við kubismann. Margir reyndu
að feta í fótspor hans, og menn voru ýmist
með honum eða móti.
Árið 1917 fór Picasso með rússneskum
dansflokki til ftalíu til þess að mála leik-
tjöld. Um sömu mundir giftist hann einni
dansmeynni í dansliðinu. — Eftir stríðið
kom tímabil, þar sem hann bjó til hinar
háu, grísk-Parísar myndir sínar, sem virt-
ust vera skýjakljúfunum hærri.
í byrjun ársins 1920 málaði hann marg-
ar venjulegar myndir. Þar á eftir virðist
hann hafa hallast að Surrealistastefnunni,
þangað til hann að lokum hneigðist aftur
að kubismanum.
Nú býr Picasso í höll fyrir utan
París, og ekur um í Hispano-Siuza bíl.
Hann málar að meðaltali eina mynd á
dag í þeim stíl, sem hann er í það og það
skiptið í skapi til að mála. Oft eyðileggur
hann þær, þegar hann hefir lokið
við þær. Þegar hann selur málverk fær
hann gífurlega borgun — 20,000 franka
fyrir málverkið. Sjálfur á hann málverka-
safn eftir franska listamenn, Corot og
fleiri snillinga, en ekki eitt einasta eftir
samtíðarmenn sína. Aftur á móti er bók-
menntasmekkur hans samkvæmt nýjustu
tízku og hann hefir mikinn áhuga á öll-
um framförum leikhúsanna. Hann er skil-
inn við konu sína, dansmeyna, og sonur
þeirra 17 ára gamall, er farinn að heiman.
Það er sagt, að spánska alþýðustjómin
hafi nú kjörið Picasso að forstjóra hins
fræga Prado-safns í Madríd. En Picasso
hefir verið í Frakklandi síðan borgara-
styrjöldin braust út. Hann skiptir sér
yfirleitt ekkert af stjórnmálum, en fylg-
Framh. á. bls. 21.
Picasso er að vísu höfundur kubismans, en þó
málar hann jöfnun höndum samkvæmt hvaða
stefnu sem vera skal. Þannig málaði hann t. d.
andlitsmynd um 1912.