Vikan - 18.05.1939, Blaðsíða 8

8
VIKAN
Nr. 20, 1939
* *
Islenzkur fiðlusmiður.
Verk hans eru á heimssýningunni í New York
vaxa og verða svo þykkir og ógagnsæir,
að þeir loka fyrir allt útsýni og koma í
veg fyrir, að kossarnir heyrist. Og svo hélt
gamli maðurinn áfram með hina undur-
samlegu frásögn sína, á meðan Lois hélt
áfram að kyssa Odette.
Guð minn góður, hvað þetta voru dá-
samlegir vængir! Ungar stúlkur, er mér
sagt, finna þá sjálfar, og fleiri en einni
hefir heppnazt að fela sig fyrir afa og
ömmu. Er það það ekki, Nanon?
Jæja, þegar greifinn hafði að lokum lok-
ið við þessa löngu frásögn sína, hvarf álf-
urinn aftur í eldinn. Lois fór eftir að hafa
þakkað húsbóndanum og kastað kveðju-
kossi til Odette. Hún var svo hamingju-
söm, að hana dreymdi næstu nótt um f jöll,
skreytt blómum, upplýstum milljónum
stjarna, sem hver var þúsund sinnum skær-
ari en sólin.
Næsta morgun fór hún niður í garðinn
og gekk fram og aftur á milli trjánna.
Hjá einu þeirra mætti hún hermanni, hún
hneigði sig fyrir honum og ætlaði að fara
fram hjá, þegar hún kom auga á eyrar-
rós í hendi hans, ennþá vota af tárum,
og þekkti aftur Lois. Hann hafði komið
aftur í nýju dulargerfi. Hann lét hana setj-
ast á grasbala, nálægt gosbrunni, og þau
horfðust í augu, ánægð yfir að geta séð
hvort annað við dagsljós. Fuglarnir sungu,
og elskendurnir fundu, að álfur elskend-
anna hlyti að vera á sveimi í kringum þau.
Ég ætla ekki að segja þér allt það, sem
gömlu eikartrén heyrðu þann morgun. Það
var ánægjulegt að sjá þau sitja þarna og
hjala saman klukkutíma eftir klukkutíma,
meira að segja svo lengi, að einn söngfugl-
anna hafði tíma til þess að byggja sér
hreiður í nálægum runni á meðan.
Allt í einu heyrðist þungt fótatak Eng-
uerrand greifa í garðinum. Elskendurnir
skulfu, en vatnið í gosbrunninum söng
yndislegar en nokkru sinni fyrr, og álfur-
inn sveif brosandi út úr silfurglitrandi
vatnsúðanum. Hann huldi þau með vængj-
um sínum, og greifinn varð undrandi yfir
að heyra raddir, án þess að sjá nokkurn.
Með vini sína undir vængjunum hvíslaði
álfurinn með undurþýðri röddu:
— Ég er verndari ástarinnar, — ég er
sá, sem lokar augum og eyrum þeirra, sem
ekki elska lengur. Óttist ekki, kæru vinir:
Elskið hvort annað í þessu dásamlega sól-
skini, í þessum garði, hjá þessum gos-
brunni, hvar sem þið eruð. Ég er með ykk-
ur og gæti ykkar. Guð hefir sent mig á
meðal mannanna, og þeir, sem hæðast að
því heilaga, skulu aldrei trufla ykkur. Guð
gaf mér þessa fallegu vængi og sagði við
mig: — Farðu og sameinaðu hjörtu þeirra
ungu. Elskið hvort annað á meðan ég gæti
ykkar.
Því næst sveif hann af stað og safnaði
dögg af laufblöðunum (eina næring hans)
og sveif áfram með Odette og Lois í faðm-
lögum. —
Þú vilt fá að vita, hvað elskendurnir
gerðu næst. En elskan mín, ég þori varla
Framh. á bls. 17.
Skáldskapur manna kemur á ýmsan
og ólíkan hátt fram. Sumir yrkja
kvæði, aðrir mála á léreft og enn
aðrir semja tónverk. Og svo eru margir,
sem bara yrkja jörðina eða veiða fisk úr
sjónum, en eru þó mikil skáld — kannske
meiri en sumir, sem yrkja löng kvæði.
Einn af þessum listamönnum er Sigur-
hnni Pétursson. Þið sjáið hann hérna á
myndinni með tvö af verkum sínum. Það
eru tvær fiðlur — önnur er smíðuð úr
tönn úr stórum hval, sem rak dauður á
land út á Reykjanesi fyrir mörgum ár-
um, og Sigurlinni keypti fyrir 100 krónur,
þ. e. a. s. tönnina, en ekki hvalinn. Hin er
úr tré — viðarbút, sem er líklega yfir 100
ára gamall. Sigurlinni fékk þessa spýtu
eitt sinn, er hann var að breyta húsakynn-
um Menntaskólans í Reykjavík, en skól-
inn var, eins og ýmsir vita, reistur á ár-
unum 1843—46.
Úr þessum gamla og þurra viðarbút,
sem flestir myndu ekki hafa virt viðhts,
fannst Sigurlinna tilvalið að smíða góða
fiðlu — kannske heimsfræga. — Svona
yrkir þetta skáld.
En enginn verður óbarinn biskup. Fyrir-
hafnarlaust var það ekki fyrir tvítugan
ungling, að vinna fyrir sér við húsasmíði
suður í Hafnarfirði, en hann langaði að
læra, langaði að fullnuma sig í tréskurði
og teikningu hjá lærðum listamanni..
Sá mesti af því tagi var Ríkarður Jóns-
son í Reykjavík. Eini tíminn, sem hægt
var að eyða til námsins voru skammdegis-
mánuðirnir, þegar ekki varð unnið að
húsasmíðinni. Og einmitt þá hafði Ríkarð-
ur kvöldnámskeið hjá sér. Þá voru ekki
strætisvagnarnir komnir og farkostur eng-
inn, eina ráðið var því að ganga. Tímarnir
hjá Ríkarði voru frá 8—10 og með því að
leggja af stað úr Firðinum um kl. 6 var
hægt að vera kominn í tæka tíð til Reykja-
víkur og heim aftur kl. 12 að kvöldi, gegn-
um skammdegismyrkrið milli Hafnarf jarð-
ar og Reykjavíkur. Þó að sumum fyndist
þetta nokkuð harðsótt skólaganga, þá var
það einmitt þetta, sem Sigurlinni Péturs-
son gerði. Til þess þurfti álíka þrautseigju
og þolinmæði eins og til að láta sér detta
í hug að búa til með handverkfærum ein-
um þá fegurstu fiðlu, sem hægt er að
hugsa sér, úr svo harðri hvaltönn, sem að
útliti og viðkomu minnir fremur á illúð-
legan stein en efni, mannshönd mótanlegt.
Seinna dvaldi Sigurlinni við nám í þess-
arri listgrein sinni í Kaupmannahöfn.
Hann fór þaðan með þeim vitnisburði, sem
beztan er hægt að gefa.
En flestir íslenzku listamennirnir verða
að vinna fyrir brauði sínu með þáttöku í
hinum daglegu störfum, sem liggja utan
við þann heim, sem þeir lifa í, og margir
hverjir koma þeir hversdagsmanninum
einkennilega fyrir sjónir, því að hann sér
þá aðeins á þeim sviðum, sem þrá þeirra
hefir leitt þá burtu frá. — Sigurlinni er
einn þessarra raunhæfu listamanna hins
daglega lífs — hann sér fyrir sér íslenzka
móinn framleiddan á nýjan hátt, notaðan
til eldsneytis í stað kola, sem hráefni í
þráð í veiðarfæri og jafnvel föt. Hann sér
íslenzka reiðinginn eða torfið notað í nýtt
byggingarefni, sem svarar kröfum nýs
tíma og svo, að nýtízku torfbæir geta í
orðsins fyllsta skilningi risið upp á ný í
íslenzkum sveitum.
*
Nú eru fiðlur þessa merka listamanns
vestur á heimssýningunni í New York og
eru þar einhvers staðar í nánd við hinn
risavaxna prylon og dásamlega Perisphere
— framtíðarborgina. —
Vafalaust skoða þær þar hundruð —
kannske þúsundir manna daglega.