Vikan - 18.05.1939, Blaðsíða 18

18
VIKAN
Nr. 20, 1939
Jakob frakki
Apasaga fyrir börn.
I—lann var skírður Jakob frakki, þegar
*■ * hann fór í fyrstu ferðina með skút-
unni, og nafnið átti vel við hann. Þó að
hann væri yngstur af áhöfninni, var hann
lang frakkastur. Hann kippti sér ekki upp
við að þrífa húfuna af höfði skipstjórans
og klifra með hana upp í reiðann eða rífa
í skeggið á honum. Hann var heldur ekk-
ert hræddur við að taka tannbursta stýri-
mannsins og nota hann til að bursta tenn-
ur sínar upp úr þvottabalanum hjá
kokkinum, þó að hann þyrfti alls ekki að
bursta tennurnar. Hann leyfði sér yfirleitt
alla skapaða hluti, en þrátt fyrir það höfðu
allir dálæti á honum, bæði Jóhann létta-
drengur og skipstjórinn, sem sagði, að
hann væri duglegasti háseti, sem hægt
væri að hugsa sér.
Jakob frakki var apaköttur. Skipstjór-
inn hafði sjálfur keypt hann, agnar-
lítinn, af negra í Höfðaborg. Hann
sagði oft, að hann hefði aldrei gert betri
kaup. Það var líka áreiðanlega rétt, því
að á hinum löngu ferðum skútunnar, sem
voru hálftilbreytingarlausar, var reglulega
gaman að hafa svona fjörugan prakkara,
sem setti líf í tuskurnar.
Skútan sigldi mest um Miðjarðarhafið
og til Afríku. Einn góðan veðurdag lagði
hún af stað frá Alexandríu og ætlaði til
Hamborgar. 1 þetta skipti var flutningur-
inn lifandi dýr. Þar voru líka villidýr og
nokkur ljón, sem voru auðvitað lokuð inni
1 sterklegum búrum. Þar að auki voru
nokkrir apar með. Þetta átti allt að fara
í hinn stóra dýragarð Hagenbecks, í nánd
við Hamborg.
— Þetta er einmitt flutningur, sem
Jobba frakka líkar, sagði skipstjórinn
brosandi, þegar þeir lögðu úr höfn. — Nú
líkar honum líklega lífið.
— Hann er líka önnum kafinn, svaraði
stýrimaðurinn. — Hann er að tala við þá
á milli rimlana og gæða þeim á sælgæti.
Ég held, að hann sé að hugga þá og segja
þeim, að þeim muni líða vel, þar sem þeir
eigi að vera.
— Getur meira en verið, sagði skip-
stjórinn. — Jakob hefir vit á við hvern
meðalmann.
— Já, það hefir hann, sagði stýrimað-
urinn. — Og kannske meira en það.
— Hvað eigið þér við?
— Ég á við það, hvað hann hefir gam-
an af sterkum drykk.
Skipstjórinn fór að hlæja.
— Þér hafið á réttu að standa, stýri-
maður, sagði hann. — Jakob mundi áreið-
anlega drekka sig blindfullan, ef við hefð-
um ekki gætur á honum. Munið þér, þegar
hann stal toddýinu mínu um daginn og
drakk það?
— Já, þá var hann nærri dottinn út-
byrðis, sagði stýrimaðurinn. — Hann
slangraði svo eftir þilfarinu. Og ég skal
veðja, að hann hefir verið með höfuðverk
daginn eftir.
— Það er undarlegt, að öpum skuli
þykja áfengi gott, sagði skipstjórinn.
Hann kippti sér ekki upp við að þrífa húfuna
af höfði skipstjórans og klifra með hana upp í
reiðann.
— Það er sagt, að fílar séu líka vit-
lausir í það, sagði stýrimaðurinn. — Halló,
Jóhann, á hvað ertu að glápa? Haltu
áfram, drengur.
Léttadrengurinn, sem var að þvo þil-
farið, byrjaði á nýjan leik. Hann hafði
fallið í stafi út af samræðum yfirmann-
anna. Hann var einn af beztu vinum Jakobs
frakka um borð. Annars var hann dugleg-
ur strákur.
Skútan stefndi í norð-vestur. Hún fór í
gegnum Gibraltarsundið, fram með strönd
Portúgals og inn í Biscayflóann, sem var,
aldrei þessu vant, lygn. Jakob frakki lét
ekki á sér bæra. Hann vár svo iðinn að
ræða við vini sína, að hann hafði ekki
gefið sér tíma til á allri leiðinni að gera
nokkurt skammarstrik. Hann virtist hafa
sérstaka ánægju af því, þegar varðmaður
Hagenbecks, sem var með skútunni, opn-
aði búrin til að hreinsa þau. Hann tók vel
eftir því, hvernig maðurinn stakk lyklin-
um í lásinn og sneri honum.
En einn góðan veðurdag, þegar skútan
var að koma að frönsku borginni Brest,
var Jakob frakki í alvöru að verki. Það
var á matmálstíma. Öll áhöfnin sat niðri
að snæðingi. Þegar hún kom upp aftur,
hafði Jakob gert skammarstrikið. Hann
hafði stolið lyklunum að búrunum og
hleypt vinum sínum út. Aparnir hentust
eins og vitlausir væru um þilfarið, klifr-
uðu upp reiðann, urruðu og nístu tönnum.
Jakob frakki sat á aftursiglunni og horfði
á ólætin, sem hann hafði orðið valdur að.
Varðmaðurinn og sjómennirnir reyndu
árangurslaust að stilla apana. Allt varð í
uppnámi. Aparnir öskruðu og bitu og réð-
ust bálreiðir á áhöfnina, sem varð að forða
sér.
— Hvað eigum við að gera ? spurði skip-
stjórinn alveg ráðalaus. — Þeir eyðileggja
skútuna.
— Við verðum að skjóta þá, sagði stýri-
maðurinn. Varðmaðurinn mótmælti því, en
stóð þó ráðþrota.
— Dettur engum ráð í hug? kallaði
hann. — Ég borga hundrað krónur fyrir
gott ráð.
— Og ég 50 í viðbót, sagði skipstjórinn,
sem var orðinn hræddur um skipið sitt.
Aparnir gátu auðveldlega sökkt því.
— Mér dettur dálítið í hug, sagði Jó-
hann litli og eldroðnaði. — Sjóðið þið
púnsbollu handa þeim. Það er eftirlætis-
drykkur Jakobs frakka, og hinum öpun-
um þykir hann áreiðanlega • góður. Þeir
drekka sig fulla, og þá getum við ráðið
við þá.
Skipstjórinn faðmaði léttadrenginn af
einskærri gleði. — Þú ert skynsamur
drengur, Jóhann, sagði hann. — Þetta
skulum við reyna.
Kokkurinn fór að brugga púnsið. Hann
bjó til fullan ketil, og ekki sparaði hann
rommið. Síðan var púnsinu hellt í stórt
fat, sem var sett út á mitt þilfarið. Það
leið ekki á löngu, áður en aparnir fóru
að bragða á drykknum.
— Allt í lagi, hvíslaði stýrimaðurinn.
— Þeir eru ekki skynsamari en við menn-
irnir.
Klukkutíma síðar lágu aparnir steinsof-
andi hér og þar á þilfarinu. Áhöfnin flýtti
sér upp til að bera dýrin inn í búrin aftur.
Jakob frakki var settur í varðhald. Lykl-
arnir, sem hann hafði stolið, fundust á
þilfarinu. Það leið ekki á löngu, áður en
allt komst í samt lag aftur.
En Jakob frakki varð að dúsa í varð-
haldinu það, sem eftir var leiðarinnar.
Skipstjórinn sleppti honum ekki út, fyrr
en búið var að setja dýrin á land í Ham-
borg. Hann var dálítið vandræðalegur og
hélt sér í skefjum fyrst um sinn á eftir.
En Jóhann léttadrengur ljómaði allur,
þegar hann, viku síðar, lagði 150 krónur
fyrir utan kaupið sitt á borðið í litla fiski-
mannshúsinu í Marstad. Foreldrar hans
urðu alveg frá sér numin af gleði.
Stuttu síðar fór hann í aðra ferð með
skútunni, en nú sem háseti.
Og hann gaf Jakobi frakka oft góðan
bita. Það var einmitt honum, sem hann
átti að þakka frama sinn.