Vikan - 25.04.1940, Blaðsíða 7

VIKAN, nr. 17, 1940
7
Æskan.
SMÁSAGA EFTIR
J. D. SALINGER.
vinstri hafði hann haldið á vettlingunum
og var búinn að útklína þingbókina og gera
hana að mestu ólæsilega. Og náðist engin
frekari sönnun af Rafni.
Síðar hitti hann kaupmann og mælti:
„Nú er mál ykkar á enda, sem betur fór,
—r- fallega knúsaði ég það.“
„Svei þér, Rafn,“ segir Jón kaupmaður.
Þá segir Rafn: „Þarna er veröldin kom-
in, og svona gerast menn vanþakklátir,
þegar eitthvað er fyrir þá gert.“
Bogi Benediktsson, er faktor var í
Stykkishólmi, var um eitt skeið hreppstjóri
í Helgafellssveit. Vildi hann þá rýma það-
an ódugnaðarmönnum til að létta á sveit-
inni, og var Rafn talinn þar í hópi. Átti
hann þá að segja við Boga: „Alexander
mikli rak út allan Persaher á 12 árum, en
þú ert það meiri, að þú rakst út þrjá
barnamenn út Helgafellssveit á þrem dög-
um.“
Rafn var einurðargóður og hikaði ekki
við að mæla við hvern sem var það, sem
honum bjó í brjósti, og má telja honum
það til kosta, þó að hann hefði oft getað
komizt kurteislegar að orði. Við annað
tækifæri sagði hann við Boga, er hann bað
að lána sér korntunnu, en Bogi neitaði:
„Mikill var herrann, sem allir eiga af að
læra. Hann gekk í kring, gerði gott og
græddi alla, en Bogi vill af öðru frægur
vera, því að hann gerði 12 ekkjur á einum
degi.“ Bogi lét þá Rafn hafa hið umbeðna
og var ekki meira um það talað. Átti Rafn
við, að skip fórst, er Bogi átti, og voru
þar. 12 menn giftir, er drukknuðu, og var
það hæpið að ásaka Boga fyrir það slys.
Eitt sinn var það, að Rafn var á Ball-
ará á Skarðsströnd hjá Eggert presti Jóns-
syni, að hann byggði þar skemmu og reisti
hana frá grunni. Af sérvizku og einþykkni
fékkst hann ekki til að haka saman sperr-
urnar hið efra, heldur lagði hann hvorn
sperrulegg á annan og rak þar járnsaum
í gegnum. Eggert prestur bað hann að
hætta þessu, en þá segir Rafn: „Ef það
stendur mína tíð og þína til og þinna barna
til, hvað hefir þú þá upp á mig að klaga,
og láttu mig ráða.“
Viku síðar gerði veður mikið af suðri
um nótt. Morguninn eftir gekk stúlka ein
út á Ballará og sá, að skemman var fall-
in og þil lágu fram á hlaði. Þar var þá
Rafn kominn frá næsta bæ. Sat hann á
tóftarveggnum, hengdi fætur inn fyrir og
raulaði lag. Þorði Rafn ekki að ganga fyrir
prest, fyrr en búið var að njóta við milli-
göngu húsfreyju. Þá er hann kom að hús-
dyrum, þar sem prestur var inni, stóð hann
fyrir dyrum, rétti höfuðið innfyrir og
mælti: „Má sonurinn koma til föðursins."
Varð af þessu hlátur mikill og komst Rafn
í góða sætt. Hætti hann nú ekki fyrr en
hann var búinn að reisa skemmuna að
nýju, og hakaði hann þá saman sperrurnar.
Stóð s'kemma þessi lengi síðan og var
nefnd ,,Hrafnista“.
Oft var það, að Rafn sat allan daginn
Klukkan var ellefu. Lucille Henderson
hafði fullvissað sig um, að veizlu-
gleðin væri á hæfilegu stigi, með-
tekið bros frá Jack Delroy, og neytt sig
nú til að líta yfir til Ednu Philips, sem
hafði setið í stóra, rauða stólnum síðan
klukkan átta, reykt sígarettur, jóðlað halló
á báða bóga og brosað með björtum aug-
um til stráka, sem þó ekki virtust gefa því
gaum. Lucille stundi eins þungt og kjóllinn
leyfði, svo hniklaði hún það, sem eftir var
af augabrúnunum og horfði í kringum sig
á þennan háværa æskulýð, sem hún hafði
boðið til þess að drekka skozka wiskyið
hans föður síns. Svo tók hún viðbragð og
fór þangað, sem William Jameson yngri
sat, nagaði á sér neglurnar, og starði á
litla, ljóshærða stúlku, sem sat á gólfinu
ásamt þrem mönnum frá Rutgers.
„Halló,“ sagði Lucille Henderson og
greip í handlegginn á William Jameson
yngri. „Komdu, það er hérna stúlka, sem
mig langar til að kynna fyrir þér.“ „Hver?“
„Þessi. Hún er bráðsniðug." Jameson
fylgdi henni eftir yfir herbergið, önnum
kafinn við að naga burtu annnögl á þumal-
fingri hægri handar.
frá morgni til kvölds á milli bæja á steini,
þá gott var veður, reri í heim fram og
deplaði augunum og leit sjaldnast til hægri
eða vinstri, þegar svo stóð á. Eitt sinn,
er hann sat þannig í hlíð einni, bar þar
að dreng frá Ballará, er mælti til Rafns:
„Nú er Krummi víst eitthvað svo fjaðra-
sár, að hann getur ekki flogið til bráða.
Vill hann' ekki flögra heim að bænum?"
Rafn svaraði: „Til þakka tel ég það, en
ég sit svona og er að hugsa um það, sem
hyggindum við kemur.“
Hann sat. oft á tali við ýmsa lærða menn
um alls konar fróðleik, því að maðurinn
var vel skýr og minnugur.
Rafni er svo lýst:
Hann var meðalmaður á hæð og flat-
vaxinn, toginleitur og Ijósleitur í andliti,
rétt nef jaður með slíkings hár svart, dökk-
eygður og deplaði mikið augunum. Mátti
sjá, að hann hafði verið laglegur maður
á æskuskeiði. Ævi sína endaði Rafn í Saur-
bæ í Dalasýslu. Var hann þá 77 ára gamall,
hann deyði 20. marz 1829.
Þá giftist Sigríður kona hans í annað
sinn og átti þá Árna Jónsson, bónda í
Magnúsarskógum, en hann var þá ekkill
og hafði áður átt Helgu, dóttur Sigurðar,
bróður Rafns, og eru ættir komnar frá
Sigríði og Áma, en frá Rafni er fátt fólk
komið, en þó munu nú finnast hér í Reykja-
vík afkomendur hans.
„Edna mín,“ sagði Lucille Henderson,
„mig langar svo mikið til að kynna þig Bill
Jameson. Bill — Edna Philips. Eða kann-
ske, að þið þekkist?"
„Nei,“ sagði Edna og mældi hann með
augunum — stórt nefið, slappan munninn
og grannar axlirnar. „Gleður mig mjög að
kynnast yður,“ sagði hún. „Sömuleiðis,“
sagði Jameson og bar hana í huganum
saman við litlu, ljóshærðu stúlkuna á gólf-
inu. „Bill er góður vinur Jack Delroy,“
sagði Lucille. „Ég þekki hann ekki sérlega
vel,“ sagði Jameson. „Jæja, ég verð að
halda áfram. Sé ykkur seinna!“ „Engan
asa!“ kallaði Edna á eftir henni. — „Viljið
þér ekki fá yður sæti?“ „Ja, ég veit ekki,“
sagði Jameson og settist. „Ég hefi eigin-
lega setið í allt kvöld.“
„Ég vissi ekki, að þér væmð góður vin-
ur Jack Delroy,“ sagði Edna. „Hann er
hátt settur, finnst yður ekki?“ „Jú, hann
er olræt, býst ég við. Annars þekki ég
hann ekki sérlega vel. Við höfum ekki um-
gengizt mikið sama fólk.“
„Jæja? Mér heyrðist Lu segja, að þið
væmð góðir vinir.“
„Jú, hún sagði það. En ég þekki hann
ekki sérlega vel Ég ætti eiginlega að fara
að fara heim. Ég þarf að klára þennan
stíl fyrir mánudaginn. Ég ætlaði eiginlega
alls ekki að koma um þessa helgi.“
„Já, en þetta er allt í byrjun!“ sagði
Edna. „Allt hvað?“ „Ég meina, það er
ekkert orðið framorðið.“ „Ne-ei,“ sagði
Jameson. „En ég ætlaði eiginlega aldrei að
koma í kvöld. Út af þessum stíl. Það er
dagsatt, ég ætlaði eiginlega alls ekki að
koma um þessa helgi.
„Já, en það er ekkert orðið framorðið
enn þá,“ sagði Edna. „Já, ég veit það, en
—.“ „Um hvað er þessi stíll yðar þá?“
Allt í einu æpti sú litla, ljóshærða upp yfir
sig af hlátri, og þremenningamir frá Rut-
gers flýttu sér að taka undir.
„Heyrið þér, um hvað er þessi stíll
yðar?“ spurði Edna aftur.“ „O — ég veit
það ekki,“ sagði Jameson. „Um þessa lýs-
ingu á einhverri dómkirkju.“ „Þessari dóm-
kirkju í Evrópu?“ „Ég veit það ekki.“ „Já,
en, ég meina, hvað eigið þér að gera?“ „Ég
veit það ekki. Ég á víst að krítisera hana.
Ég hefi það skrifað.“ Aftur æpti sú litla,
ljóshærða og þremenningarnir af hlátri.
„Krítísera hana? Þér hafið þá séð hana?“
„Séð hverja?“ spurði Jameson. „Þessa
dómkirkju.“ „Ég, nei.“
„Nú, hvernig getið þér þá krítíserað
hana, ef þér hafið aldrei séð hana?“ ,,0-jú.
Ég hefi ekki séð hana. Það er þessi náungi,
sem skrifaði það. Það er víst ætlazt til, að
ég krítíseri hana eftir því sem hann skrif-
aði.“ „M-hm. Ég skil. Það er hart.“ „Hvað
segið þér?“ „Ég sagði, að það væri hart.