Vikan - 04.07.1940, Blaðsíða 6

6
VIKAN, nr. 27, 1940
þá mynd, sem hann hafði gert sér af henni.
Hún var trygglynd, ástúðleg, gáfuð og fús
til að hjálpa honum og taka þátt í áhyggj-
um hans. Hann var hamingjusamur yfir
því, að vera orðinn faðir, og honum fannst
hann standa í mikilli þakklætisskuld við
hana. En þegar hann var þreyttur, gat þó
stundum komið fyrir, að þessir eiginleikar
Bessiear, sem hann að öðru leyti mat svo
mikils, ergðu hann fram úr öllu hófi. Hann
var fjörmikill að eðlisfari, það brann eld-
ur í æðum hans, hann varð að sökkva sér
algerlega niður í málefni augnabliksins,
fóma sér fyrir það, hann varð að lifa
ákaft og villt, hefja sig fagnandi upp á
hæstu tinda gleðinnar og steypa sér harm-
þrunginn niður í yztu djúp örvæntingar-
innar. En Bessie gat ekki fylgt honum á
þessum flugferðum tilfinninganna. Til-
finningalíf hennar var stöðugt, kyrrt og
óbifanlegt. Þessi eðlismunur varð oft orsök
til óþægilegra árekstra.
Á slíkum stundum skrifaði hann Önnu
Strunsky, sem hann hafði haldið sambandi
við og var mjög hrifinn af. — Hér sitjum
við og söfnum fróðleik, flokkum, röðum
niður, skrifum drengjasögur, lævíslega
blandaðar siðaprédikunum, hömrum þús-
und orð á ritvélina á dag, komumst úr
jafnvægi út af liffræðilegum vafaatriðum,
glettumst og hlægjum dálítið, þegar við
ættum að gráta. En þetta getur þó ómögu-
lega verið allur tilgangur lífsins? Skyldu
nokkurntíma hafa verið til tvær sálir, sem
eiga jafn illa saman og við?
Jack og Anna Strunsky ákváðu að færa
hugsanir sínar og tilfinningar í letur og
gefa út sem bréf. Þau áttu að heita
„Kempton-Wace bréfin“, og var Jack
Wace, en Anna Strunsky, Kempton. Hún
átti að verja ástina sem andlega upp-
sprettu, skáldlegs eðlis, en hann átti að
skoða hana frá líffræðilegu og vísindalegu
sjónarmiði.
Á þennan hátt gætu þau svalað hinni
gagnkvæmu ástarþrá sinni, án þess að
særa nokkurn eða fótumtroða nokkrar
hefðbundnar siðvenjur. Og Jack mundi
geta varið hjónaband sitt, jafnframt því,
sem hann flýði frá því.--------
Þegar að því kom að útnefna borgar-
stjóraefni jafnaðarmanna við kosningarn-
ar í Oakland, varð Jack fyrir valinu. Hann
var þekktasti maður flokksins og því lík-
legastur til að sigra.
Hann háði kosningabaráttuna með þeim
rökum, að jafnaðarstefnan væri hnúta-
svipa á auðvaldsskipulagið, sem gæti knúð
fram hærri laun, styttri vinnutíma og betri
vinnuskilyrði. Hann hvatti verkamennina
til að kjósa jafnaðarstefnuna, til þess að
sýna samtakamátt sinn og fá þannig sterk-
ari aðstöðu gagnvart atvinnurekendunum.
En verkamennirnir skelltu skolleyrun-
um við. Hann fékk aðeins 245 atkvæði.
Miðvikudagskvöldin voru stöðugt
ánægjulegustu stundir vikunnar. Vinirnir
voru nú famir að koma strax upp úr há-
deginu. Þeir höfðu með sér allskonar spil,
taflborð og aðrar þrautir til dægradvalar,
sem Jack þótti mjög gaman að. Klara
Charmian Kittredge, frænka frú Ninette
Eames, sem nú var komin heim frá
Evrópu, kom líka oft í heimsókn. Hún
spilaði laglega á píanó, og Jack hafði yndi
af að sitja við hliðina á henni á píanóstóln-
um og hlusta á hana spila og syngja.
Snemma á árinu hafði McClure gefið í
skyn, að Jack væri nú búinn að skrifa nógu
margar smásögur, til að hægt væri að gefa
út nýtt safn af Alaskasögum. I maí kom
út „Guð forfeðra hans“, og þó að ekki
væri nein ein saga í henni, sem jafnaðist á
við „Heimskautaóð“, var bókin samt jafn-
betri og sýndi því greinilega framför.
Jack var enn í stöðugum fjárkröggum,
og til þess að hjálpa honum fékk vinur
hans Felix Piano honum því hús sitt til
umráða endurgjaldslaust, gegn því að
hann léti sig hafa fæði í staðinn. Fehx
Piano var sérvitur málari, sem hafði
skreytt hús sitt með allskonar gibsskrauti,
vösum, myndastyttum, goðalíkneskjum,
englum, djöflum, skógardísum, kerbúum,
mannhestum og holdugum, nöktum kven-
líkömum, sem hvíldu undir þrúguklösum.
Þetta var einmitt allt það íburðarmikla
skraut, sem Jack barðist gegn í bókmennt-
um sínum, en húsið var rúmgott og þægi-
legt hið innra, þó að það væri hreinasta
viðundur að sjá að utan.
Jack skuldaði stórfé kaupmönnum þeim,
sem hann verzlaði við, veðlánaranum og
ýmsum vinum sínum. Tekjurnar af „Guð
feðra hans“, gengu upp í skuld hans til
McClure, svo að hann hafði ekkert reiðu-
fé handa á milli. Hver einasta ávísun var
notuð mánuði áður en hún kom, og þó
hann seldi öðrum tímaritum sitt af hverju,
bæði smásögur og greinar, hafði hann
aldrei neina peninga. Það var erfitt að
lifa af ritstörfum. Flestir ritstjórar voru
marga mánuði að ákveða, hvort þeir gætu
notað handritin, og enn fleiri mánuði að
koma þeim á prent og því næst hðu svo
nokkrir mánuðir, áður en þeim þóknaðist
að borga fyrir handritið. Jack barðist
heiftúðlega gegn þessu fyrirkomulagi og
sagði, að þegar menn keyptu skó eða græn-
meti, yrðu menn að borga út í hönd, og
hví skyldu ritstjórarnir ekki eiga að gera
slíkt hið sama?
I ágúst varð hann fyrir þungu áfalli.
McClure hafði lesið nokkrar smásögur,
sem Jack hafði skrifað síðustu mánuðina,
og reyndust þær allar ónothæfar. Þá missti
hann trúna á Jack, og skrifaði honum:
— Verk yðar virðast hafa tekið þeirri
stefnubreytingu, sem gerir þau ónothæf
fyrir tímarit okkar. Ég skil auðvitað
mætavel, að hæfileikar yðar verða að fá
að marka stefnuna . .. en þar eð líkurnar
til, að þér getið látið okkur fá sögur við
okkar hæfi, verða sífellt minni, getum við
sjálfsagt orðið ásáttir um það, að við hætt-
um að senda yður mánaðarpeningana frá
byrjun október að telja.
Þarna stóð nú Jack uppi með fimm
manns á framfæri, og án þess að hafa
nokkrar fastar tekjur.
— Hjá mér byrjar nýja árið (1902)
með nýjum áhyggjum og vonbrigðum,
skrifar hann. Hann skuldaði 3000 dollara,
því að ein af ógæfum hans var sú, að
mönnum geðjaðist vel að honum og báru
traust til hans og veittu honum því gjarn-
ar gjaldfrest. En það sem mest þjáði hann,
voru hin sívaxandi vonleysisköst, sem
gripu hann æ þyngra og þyngra.
1 örvæntingu sinni skrifaði hann Önnu
Strunsky: — Hvað er eiginlega þessi efna-
fræðilega þróun, sem menn kalla líf ? Það
er ekkert undarlegt, þó að veslings mann-
kindin hafi á öllum öldum orðið að búa
sér til guð, sem svar við þessari spurn-
ingu. Það er svo þægilegt að grípa til guðs,
þegar þarf að skýra þetta allt. En hvað
þá um okkur, sem engan guð eigum? Það
er lítil ánægja í því að vera efnis- og ein-
hyggjumaður nú á tímum.
Frá sjónarmiði rithöfundarins hafði
hann þó ekki mikla ástæðu til að kvarta,
því að í desember hafði „The Macmillan
Company“, sem var eitt af stærstu útgáfu-
félögum Ameríku, farið fram áaðfáaðgefa
út bækur hans í Ameríku og Englandi. Sem
svar við því, hafði Jack sent þeim sögu-
flokk frá Alaska, sem hann kallaði: „í
hinum norðlægu skógum“, og aðeins fimm
dögum eftir að hann hafði skrifað Önnu
Strunsky þessar þunglyndislegu línur, til-
kynnti ,,Macmillan“, að þeir ætluðu að gefa
út bókina, og þeir gengu inn á kröfu hans
um 200 dollara fyrirframgreiðslu. Þreytan
var nú horfin, og hann skrifar: — Ég veit
ekki, hvort „I hinum norðlægu skógum“
getur talist framför frá fyrri bókum mín-
um, en ég veit, að í mér búa vísar að
mörgum góðum bókum, og að þær skulu
koma fram, þegar ég hefi fundið sjálfan
mig!
1 febrúar flutti hann aftur. Hann leigði
sér hús í Piedmont með 7 dagslátta jarð-
skika, er lá mitt í stórum furuskógarrjóðri,
og annað lítið hús rétt hjá handa Flóru
og Johnny Miller. — Það eru yndælar
svalir á húsinu, þaðan sem sjá má út yfir
San Francisco-flóann fimmtíu km. í burtu
og alla ströndina handan við hann ... og
allt þetta kostar ekki nema þrjátíu og
fimm dollara á mánuði!
Það kom sjaldan fyrir, að gestarúmin
stæðu auð í húsi Jacks. Allir voru vel-
komnir og vinahópur hans óx ört — en
það gerðu reikningar hans líka.
Þegar kaupmaður einn í Oakland skrif-
aði honum og krafði hann um 135 dollara,
sem Jack skuldaði honum, sendi hann
kaupmanninum skammarbréf, þar sem
hann ásakaði hann fyrir að hafa móðgað
sig og valdið sér óþæginda, og skipaði hon-
um að bíða kurteislega, þangað til röðin
kæmi að honum, þá skyldi hann fá pening-
ana, en ef hann færi að gera einhverjar
kröfur og neitaði sér um frekara láns-
traust, fengi hann ekki einn eyri. Kaup-
maðurinn lét blöðin fá bréfið, og þau gerðu
mikið veður út af því. Málið var tekið upp
í öllum blöðum landsins og það hefði átt
Framh. á bls. 15.