Vikan - 06.04.1944, Blaðsíða 5

VIKAN, nr. 14, 1944
5
3?7i/ frcnnZ/alcfsBaga
Gamla konan á Jalna
Eftir MAZO DE LA ROCHE.
Magga greip fram í fyrir henni og þær fóru
báðar að skellihlæja. Aðalheiður gamla lifnaði
öll við af þessu æskufjöri, fékk sér meira sultu-
tau og bað um meira te.
„Þið hefðuð átt að sjá öll fötin mín, þegar
ég gifti mig,“ sagði gamla frú Whiteoak. „Það
voru engar druslur. Ég tók það allt saman með
mér alla leið frá Irlandi til Indlands, í ellefu
stórum ferðakistum. Sagt var, að faðir minn
hefði ekki verið búinn að borga það allt, þegar
hann dó.“
Þessar skemmtilegu samræður voru á hámarki
sínu, þegar flauelsdyratjöldunum, sem hengu fyr-
ir rennihurðinni inn í bókaherbergið, var ýtt til
hliðar, og elzti sonur Filippusar, Renny leit á
hópinn, sem sat við tedrykkjuborðið. Hann var
tveim árum yngri en Margrét og alveg eins full-
orðinslegúr.
„Komdu inn,“ hreytti Emest út úr sér. „Það
er kaldur gustur beint í hnakkann á mér. Mér
hitnaði svo við að leika tennisið."
„Hvers vegna kemur hann alltaf of seint í te?“
muldraði Nikulás.
„Taktu ekki þennan óhreina hund inn með þér!“
kallaði systir hans, og ungu stúlkumar æptu,
þegar hundur Rennys labbaði í kringum borðið og
dinglaði loðnri rófunni.
Renny gretti sig afsakandi og hvarf með hund
sinn bak við dyratjöldin og setti hann út, síðan
kom Renny aftur inn um dymar, sem vom fram
í forstofuna.
Hann var hár og grannur, en þó sterklegur,
og andlitsdrættirnir voru þegar mjög likir ömmu
hans. Hörund hans, sem hafði verið mjallhvitt og
mjúkt, þegar hann var drengur var nú að verða
veðurbarið af vindi og sól allan ársins hring.
Fjörleg, brún augu hans leiftruðu undir dökkum
augnabrúnunum. Hár hans, sem var brúnt í
skugga, varð skínandi rautt, þegar ljósið féll á
það. Þetta fremur óvenjulega hár þakti vel skap-
að höfuð. Magga hafði einu sinni sagt um það,
að ef því yrði slegið við steinvegg, myndi fara
ver fyrir veggnum. Þar sem hann átti að erfa
Jalna, hafði hann á uppvaxtarárunum orðið fyrir
miklum aðfinnslum af hendi ömmu sinnar, for-
eldra, frænkna og frænda, og öll framkoma hans
og hegðun hafði alltaf verið svo mikið umræðu-
efni, að hann var nú orðinn varkár og aðgætinn,
eins og hann væri alltaf viðbúinn einhverri árás.
Þegar hann kom inn, hvíldi eftirtekt ungu
stúlknanna á honum, svo að Nikulás neyddist til
þess að hefja raust sina og segja Möggu frá
þvi einu sinni enn, að hann hefði fengið bréf frá
systur sinni, þar sem hún skrifaði, að hún og
maður hennar myndu sigla til Kanada í næstu
viku.
„Það verður yndislegt," sagði Magga kæru-
leysislega, en svo bætti hún við með meiri hlýju:
„Gaman væri að vita, hvað þau færa mér í brúð-
argjöf!“
„Einhverja gamla uppgjafa hálsfesti, eða eitt-
hvað af draslinu, sem frænka þín á," sagði gamla
frú Whiteoak, um leið og hún skóf ávaxtamauks-
skálina.
Magga setti stút á fallega munninn sinn. „Þau
ættu að gefa mér eitthvað verulega fallegt."
„Ég er viss um, að Agústa og Edwin koma
með einhverja dásamlega gjöf handa þér," sagði
Ernest.
„Ekki skil ég, hvemig þér dettur það í hug,“
Forsaga:
Það hefir nýlega verið
gert við gamla húsið á
öndverðu sumri árið 1906. Á Jalna býr
Whiteoakfjölskyldan. Gamla frú Whiteoak,
sem hafði verið gift Whitheoak sáluga
kapteini, sem hafði haft mikil áhrif í opin-
berum málum, þó að hann hefði aldrei
gefið sig að stjómmálum. Sonur þeirra
yngsti, Filippus erfði jörðina. Eldri synirn-
ir, Nikulás og Ernest höfðu fengið sinn
hluta af auðæfum föður sins. Þeir áttu
eiginlega heima í London og höfðu sjaldan
látið sjá sig í Kanada. Og ekki höfðu þeir
komið heim til Jalna, fyrr en ekki var
annað fyrir þá að gera. — Þeir eru báðir
ókvæntir. Filipus er tvíkvæntur. Fyrri
konan hans, sem dó, átti með honum tvö
börn, dótturina Margréti og soninn Renny.
Seinni kona hans heitir Maríá, með henni
á hann tvö börn, Eden og Piers. Þegar hér
er komið í sögunni er fjölskyldan stödd
úti á grasfletinum fyrir framan húsið.
Margrét og vinkona hennar Vera voru að
koma úr bænum, þar sem þær voru að
verzla fyrir brúðkaup Margrétar, en hún er
í þann veginn að gifta sig.
sagði móðir hans. „Það er alltaf fúkkalykt af
þeirra gjöfum .... meira te, Maja! Hefir þú sofn-
að bak við tekönnuna ? Ha — það er rétt — mik-
inn sykur!"
„Þau koma með nokkuð handa þér, Magga,
sem er miklu skemmtilegra en gjöf," sagði
Nikulás. „Þau hafa með sér brúðkaupsgest,
frænda þinn í öðrum eða þriðja lið — herra
Malaheide Court."
Margrét starði á frænda sinn. „Ég hefi aldrei
heyrt hann nefndan. Er það nú nafn!“
Amma hennar leit byrst yfir borðið til hennar.
„Vogaðu þér ekki að skopast að þessu nafni,
ungfrú góð!“
„Ég gerði það ekki! Ég sagði bara, er það nú
nafn!"
„Þú varst að gera gys! Þú veizt það vel sjálf!
Ég vil ekki hafa það! Ég er af Courtættinni, og
betri ætt er ekki til. Og Malaheide er gamalt
og gott nafn úr ættinni. Malaheidarnir giftust
Courtunum og bjuggu í höllum þeirra, þegar
Whiteoakarnir voru ekki nema eins og sauð-
svartur almúginn, get ég sagt þér! Þú hefir ef
til vill gleymt því, að afi minn var jarl, ha?
Hefir þú gleymt því?"
Amma var að æsa sig upp í reiðikast. Hún
sló skeiðinni í borðið til áherzlu hverri setningu,
sem hún sagði.
„Vertu róleg, mamma," huggaði Filippus hana.
„Við þekkum öll hina göfugu ættfeður þina, og
við gerum okkur fyllilega grein fyrir því, að við
erum ekki nema aumir landnemar. Þú þarft ekki
að æsa þig upp af þeirri ástæðu."
„Malaheide Court hlýtur að vera rúmlega fer-
tugur," sagði Emest.
„Ég man, að hann kom í skólann, rétt þegar
ég var að ljúka honum."
„Hvernig var hann?“ spurði Nikulás.
„Mesti skussi."
„Hafði hann nef Courtapna ?“ spurði gamla frú
Whiteoak.
„Hm — ja, það man ég ekki, en hann var ekki
fagur."
„Ég hlakka til að sjá hann. Ég vona að hann
verði hérna í allt sumar."
Filippus lyfti augabrúnunum. „Við skulum sjá
hann fyrst, áður en við förum að vona, mamma."
Létt fótatak heyrðist frammi i forstofunni;
María ljómaði í framan, og hún leit í áttina að
hurðinni. Hún opnaðist, og elzti sonur hennar,
Eden, kom hlaupandi inn.
„Ég er hestur," sagði hann og valhoppaði I
kringum borðið. María rétti fram hendurnar til
þess að grípa hann, um leið og hann færi fram-
Hjá. Hún hafði misst þrjú börn, áður en hún
eignaðist hann, og henni fannst hún ekki örugg
í hinni ofsalegu ást sinni á honum. Hann skauzt
fram hjá henni, en Magga greip hann og lét
sigri hrósandi kossana dynja yfir hann. Bæði
hún og Renny sýndu litla hálfbróður sínum áka,ft
eftirlæti, og eftir því, sem Maríu skildist, var
þeim það sérstök ánægja, að komast upp á milli
hennar og bámsins.
Nú spurði Magga hann: „Hvað heldur þú, að
ég hafi komið með úr bænum?"
„Það veit ég ekki. Litla járnbrautarlest handa
mér?“
„Litla fífl — nei! En ég er með brúðarsveins-
búninginn þinn. Úr hvítu silki með kniplinga-
kraga."
,,Ó!" hann var stórhrifinn. „Má ég fara i hann'
núna?"
„Nei, Eden, þú verður að bíða þangað til á
morgun," sagði móðir hans ákveðin. „Þú ert
áreiðanlega óhreinn á höndunum, og nú er líka
kominn timi til fyrir þig að hátta."
„Sjáðu, hendur minar eru hreinar!" Hann
glennti út finguma til athugunar.
Magga setti hann í kjöltu sína. Hún beygði
sig að honum og hvíslaði í eyra honum einhverju,
sem augsýnilega gerði hann ánægðan. Hann tók
við kökustykkinu, sem Renny rétti honum og
byrjaði að borða það, um leið og hann leit ögr-
andi til móður sinnar. Fullorðna fólkið talaði enn
um Malaheide Court og veltu fyrir sér, hvers
vegna hann kæmi í heimsókn.
Þegar tedrykkjunni var lokið, tóku stúlkumar
Eden með sér upp í herbergl Margrétar og læstu
hurðinni.
„Er það nú uppátæki hjá mömmu að segja,
að han megi ekki fara í fötin!“ sagði Magga.
„Svona er hún alltaf — hún skal alltaf eyði-
leggja ánægju okkar, ef hún mögulega getur."
„Það hlýtur að vera hræðilegt að eiga stjúp-
móður,“ sagði Vera.
„Það er andstyggilegt, sérstaklega þegar hún
hefir áður verði kennari manns. Þá er hatrið
helmingi meira. En við Renny látum nú ekki
kúga okkur." Hún dýfði horninu á handklæðinu
í vatnskönnuna og þvoði Eden um andlitið og
hendurnar. Hann horfði alvarlegur á hana.
Vera tók búninginn úr pappírnum. „Það er
fallega gert af þér að þykja svona vænt um böm
hennar," sagði hún.
„Viltu vera svo góð, að kalla þau ekki böm
hennar! Hún fæddi þan — það er nú líka það
skársta, sem hún hefir nokkum tíma afrekáð —
en þau eru Whiteokar með húð og hári."
„Hann er nú líkur henni — er það ekki?"
„Hm — hann hefir litarhátt hennar; en annars.
er hann aðeins líkur sjálfum sér.“
Hún hafði klætt hann úr fötunum, og hann
stóð fyrir framan þær í kotinu, hvítur og fín-
gerður, en samt framúrskarandi vel vaxinn.
Magga fór að klæða hann í hvítu silkifötin.
Þegar þær komu niður aftur, var fjölskyldan
búin að flytja sig út á grasflötina, til þess að
njóta eftirmiðdagssólarinnar. Filippus, Nikulás