Vikan - 06.04.1944, Blaðsíða 13

VIKAN, nr. 14, 1944
13
^•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••MIMMMMMMMMMMJMMMMMIMM(MMMMM«MM*##
Dægrastytting
Orðaþraut.
R ATI
• Ó M U R
FRIÐ
N Á Ð I
ALLI
LlM A
MÆLI
ASK A
S N A R
Fyrir framan hvert þessara orða skal setja
einn staf þannig, að séu þeir stafir lesnir ofan
frá og niður eftir myndast nýtt orð, og er það
algeng dægrastytting.
Lausn á bls. 14.
Kaupamennirnir.
Tveir menn voru einhverju sinni á Suðumesj-
um; þeir voru vanir að fara i kaupavinnu norður
í sveitir. Eitt sumar fóru þeir sem oftar, en
þegar þeir voru komnir norður á heiðar, kom á
þá, þoka mikil, villtust þeir nú brátt, en héldu
þó áfram lengi, þar til þeir komu i dal nokkum,
er þeir þekktu ekki; 2 bæi sáu þeir i dalnum,
sinn hvoru megin við á, sem rann eftir dalnum,
fóru þeir nú heim að öðrum bænum og börðu
þar að dyrum. Karl kom til dyrá; þeir heilsa

Kvikmyndadisin Oene Tierney.
*««««««««««««««««««««««««««««««««««
honum. Hann tekur því vel. Hann spyr þá frétta
og hvert þeir væru að fara. Þeir sögðu honum.
það ljósasta af því. Hann sagði, að þeir mundu
koma seint í kaupavinnuna, af því að þeir væru
komnir langt afvega, og bauð þeim að vera þar í
dalnum, og sagðist skyldi taka annan þeirra, en
ráðlagði hinum að fara yfir á hinn bæinn. Þeir
þáðu þetta, og valdi karlinn annan þeirra til
sín, en hinn fór nú yfir á hinn bæinn; voru þeir
þar um sumarið og sáu hvor til annars. Ekki er
þess getið hvað margt fólk hafi verið þar, eða
hvort þeir hafi fundizt um sumarið.
Seinasta heyskapardaginn snemma morguns
kom karlinn til kaupamanns síns, og segir, að
mál muni komið að gjalda honum kaupið og
biður hann að ganga með sér út; segir karlinn,
að nú sé verið að gjalda félaga hans kaupið í
hlaðbrekkunni á hinum bænum. Sýnist honum
vera verið að skera hann á háls; fer karlinn í
skemmu eina og kaupamaðurinn á eftir; var
þar trog og hnifur i. Tekur karlinn kaupamann-
inn og leggur hann niður við trogið. En hann
gat ekki neitt. Síðan bar karlinn hnifinn að
barka hans, en hikaði þó og leit i augu hans og
sagði: ,,Þú hræðist ekki dauða þinn.“ Kaupa-
maðurinn mælti; „Ég á einu sinni að deyja, og er
mér sama, hvort það kemur að nú, eða síðar.“
Þá sleppti karlinn honum, og fór kaupamaður-
inn að búa sig af stað. Karlinn sagði: „Ég mun
nú mega enda það, er ég hét, að gjalda þér kaup-
ið, en ekki lízt mér svo á hryssur þinar, að þær
muni mikið bera, en ég á brúnan klár, er ég
skal ljá þér.“ Síðan batt hann bagga af smjöri
allmikla og lætur upp á hest sinn og segir kaupa-
Einn af fjórum.
Framhald af 4. síðu.
hann samt til einskonar meðaumkunar
með raanninum og vorkunnsemi í garð
lýðsins, því að þar var uppruni rabbíans,
sem vonandi gæfi syni hans sjónina. Ef
til vill væri hann að blessa drenginn þessa
stundina.
Skipun kvað við. Rúfus hlýddi umhugs-
unarlaust, hóf upp svipuna og tók að hýða
háifnakinn manninn af mikilli grimmd.
Blóðugar rákir komu undan höggunum.
Æðisgengnum lýðnum var nautn í slíkri
villimennsku. En maðurinn við staurinn
þagði. Hann drap höfði, andvarpaði hvorki
né stundi, umbar allt með fórnarlund písl-
arvottsins.
Rúfus trylltist af þessu jafnaðargeði
hans. Hann hýddi af öllu afli og leit ekki
á djúp sárin eftir hvassa gaddana. Hann
vildi knýja fram að minnsta kosti eitt and-
varp úr þessum þrjózkufulla glæpamanni.
Þegar Rúfusi var sk'pað að hætta, hóf
bandinginn höfuðið og leit á hann. Himin-
blá augu full af tárum. Rúfus fékk
óvenju’egan st'ng í hjartað.
„Sagði ég ekki, bróðir, að hún mundi
særa minn líkama?“
Rúfus gerði sér upp kæruleysi og yppti
öxium til þess að leyna geðshræringu sinni.
,,Ég sagði lika, að það gæti verið.“
Um langan aldur hafði ekkert þvílíkt
borið við í Jerúsalem. Það var því cngin
furða, þótt ö'.l borgin kæmi t'l þess að
horfa á fulinæg ngu hins rómverska rétt-
lætis. Beggja megin vegarins út á Golgata
var múgur manna, einkum kvenfólk. Marg-
ir höfðu klæðst sorgarbúningi, margir
grétu hástöfum og mjög margir hæddu og
hræktu á hina dómfelldu.
Rúfus gekk á eftir bandingjanum. Nagl-
arnir og hamarinn í leðurtöskunni hans
glömruðu við hvert skref. Hann hlustaði
hugsunarlaust á þetta feigðarhljóð. Það
var honum til afþreyingar á langri leiðinni.
E'.nn af krossberunum féll til jarðar í
þriðja sinn. Lögum samkvæmt varð sér-
hver sakamaður sjálfur að bera krossinn
til aftökustaðarins. Lög eru lög. Rúfus hóf
upp svipuna til þess að hleypa f jöri í magn-
lausa limi mannaumingjans. En höndin
stöðvaðlst á miðri leið. Grátin kvenmanns-
rödd stöðvaði hana.
„Meistari, blessaðu drenginn minn.blind-
an sakleysingjann!“
Rúfusi fannst kökkur koma í hálsinn
á sér. Fremst í mannþyrpingunni kraup
kona og drengur. Það voru eiginkona hans
og sonur. Hann sá, að örmagna krossber-
inn lyfti særðum handleggnum og strauk
blíð’ega hrokkið höfuð drengsins skjá’f-
andi hendi, og heyrði hann mæla veikum,
lágum rómi:
„Blessuð sé trú þín, kona.“
Reidd svipan féll úr hendi Rúfusar. Hon-
um vöknaði um augu og hann sá allt cins
og í þoku. Hann gat sér þess til, að lcon-
an, sem féll fram á rykugan veginn, og
kyssti grátandi hnútasvipuna, væri konan
sín. Fætur hans urðu blýþungir. Honum
fannst sem allur þungi krossins lægi á nínu
eigin hjarta. Allt til þessa hafði hann gilt
einu, hvort það var Barrabas eða annar
glæpamaður. En nú . . . nú . . . Hræði-
legt!
Höfuðsmaðurinn kvaddi mann úr þröng-
inni til þess að bera krossinn. Og hersing-
in hélt aftur af stað. Rúfus gekk rænu-
laust á eftir þeim, sem hann átti að kross-
festa. Naglamir og hamarinn glömruðu í
töskunni — glömruðu við hvert skref. En
nú stakk þetta feigðarhljóð Rúfus í
hjartað.
Krossinn var settur á jörðina og hinn
dauðadæmdi lagðist þegjandi ofan á hann.
Rúfus kraup á kné með nagla og hamar
í hendinni, og einblíndi á hægri hönd band-
ingjans, sem hann rétti fram sjálfkrafa.
Eftir andartak átti hann að negla hana á
krossinn. Einmitt þessa hönd, sem blessað
hafði drenginn hans — hönd mannsins,
sem hann hafði heitið að gera allt fyrir.
Hvað átti hann að gera? Hvað gat hann
gert? Hvað var skylda hans að gera?
Þessar spurningar þjáðu hann. Aginn
barðist í brjósti hans við nýja kennd, cem
hann hafði aldrei fundið til áður. Hann
reyndi að verjast gráti, en tárin féllu á
framréttan lófann, tár böðulsins.
Maðurinn á krossinum leit á Rúfus
augnaráði, sem fyrirgaf allt.
Skipun kvað við. Tveir þungir hamrar
féllu næstum samtímis á naglana, en í
fyrsta skipti á ævinni gegndi Rúfus ekki.
Hann starði agndofa á lófann, sem cngd-
ist af kvölunum. En blíð bænarrödd písl-
arvotts:ns kom honum til sjálfs sln.
„Gerðu skyldu þína!“
. . . og Rúfus lyfti þreknum handleggn-
um og reiddi hamarinn til höggs . . .