Vikan - 31.08.1944, Page 11
'VTKAN, nr. 35, 1944
11
Framhaldssaga:
Gamla konan á Jalna
Eftir MAZO DE LA ROCHE.
22
Malaheide kom upp, sýnilega í betra skapi
vegna kvaðningarinnar. Til voru þeir tímar, þá
honum fannst lifið á Jalna ósegjanlega leiðinlegt.
„Héma," sagði Aðalheiður og stakk ávísuninni
í lófa hans, ,,hér er smágjöf handa þér.“ Hún
horfði ástúðlega á hið gulgráa andlit hans. Hann
kreppti fingurna utan um ávísunina.
„Ó, ó, elsku bezta!“ hrópaði hann. „Þú ert
alltof gjöful!“
„Þú ættir heldur að líta á hann fyrst, áður
en þú segir það,“ svaraði hún byrst.
„Eins og peningaupphæðin hafi nokkuð að
segja!" hrópaði hann. „Það er andi þinn, sem
er svo gjöfull. Hvað get ég sagt? Ekkert, sem
getur tjáð, sem ég skynja! Hér er ég kominn á
blindsker, ráðþrota og háður gestrisni þinni. En
þú ert ekki einungis gestrisin, en einnig svo
drenglynd og frjálslynd!“
Hann tók hönd hennar og kyssti á hana; hún
horfði brosandi á hann, meðan hann laut höfði.
„Líttu á ávisunina," endurtók hún stuttlega.
„Hún hljóðar ekki upp á háa upphæð, en ég
héít, að hún myndi koma þér að notum."
Hann rétti úr sér og tók eftir tölunni.
Hurðin opnaðist og Emest rak höfuðið inn
um dyragættina. Hann leit illilega á Malaheide
og ávísunina. Hann vissi ekki, hvort hann ætti
að fara inn eða draga sig í hlé, en móðir hans
leit á hann og sagði skipandi raustu:
„Komdu inn, komdu inn, það næðir."
Srnest kom inn fyrir og sagði í uppgerðar-
tón:
„Ég er kominn til þess að segja, að nú verður
farangurinn okkar borinn niður; tíminn er naum-
ur, og ég hélt, að þú vildir gjarnan vera með
okkur. Við sitjum á grasflötinni og drekkum te."
Malaheide hafði i flýti stungið ávísuninni i vas-
ann. Hann leit brosandi frá hinu skuggalega and-
liti Ernests framan í hið óskammfeilna andlit
Aðalheiðar og sagði:
„Já, já, við verðum að vera saman siðustu
minútumar! Það er svo ömurlegt að hugsa til
þess, að þið farið núna frá okkur. Ekki satt,
Aðalheiður?"
„Ó, jæja, við björgum þessu við" sagði hún
fjörlega.
„Ég skal hafa gætur á Malaheide, og hann
gætir min!" Hún stakk hönd sinni undir handlegg
hans.
Emest mælti: „Heldur þú ekki, samt sem
áður, að það væri bezt að þú færir með okkur,
Malaheide ? Ég er hræddur um, að ég verði alltof
mikið með Ágústu og Edwin. Þau eru mjög
hænd hvert að öðru!“
„Of seint, of seint!" sagði móðir hans og
horfði glettnislega til hans.
„Ég held, að hægt væri að koma því í lag.
Ég er hrædd um, að þér muni finnast miklu
kyrrlátara, hérna á Jalna, þegar kvöldin fara
nú brátt að lengjast."
„Ég hefi aldrei í lífi mínu skemmt mér jafn-
vel,“ svaraði Malaheide. „Nei, svo lengi sem Aðal-
heiður frænka vill hafa mig héma, hreyfi ég mig
ekki fet.“
Emest gekk til hliðar til þess að hleypa þeim
fram hjá. Þvi næst gekk hann inn i borðstofuna,
þar sem Nikulás var í þann veginn að blanda
sér glas af whisky saman við vatn.
„Nikulás, sagði hann dimmri raustu, „við höf-
um gert okkur seka um hræðilegt glappaskot.
Filippus og Renny hafa alveg rétt fyrir sér.
Malaheide er mjög hættuleg persóna. Við ættum
Fnr«'Hr;i • Sagan gerist á Jalna 1906.
a u i » u, o, . Þar býr whiteokf jölskyld-
an. Gamla frú Whiteok er orðin fjörgömul,
en er þó hin emasta. Filippus sonur hennar
tók við jörðinni. Hann er tvíkvæntur. Átti
Margréti og Renny með fyrri konunni.
Eden og Piers heita bömin, sem hann á
með seinni konunni, Maríu. Nikulás og Em-
est em bræður Filippusar, ókvæntir. Vera
er vinkona Margrétar, sem ætlar að gift-
ast Maurice Vaughan á næstunni. Maurice
segir Renny frá því, að hann muni eignast
bam með Elviru Grey, sem býr með frænku
sinni í þorpinu. Systir Filippusar og maður
hennar koma frá Englandl, ásamt Mala-
heide Court. Hann er frændi gömlu frúar-
innar, Aðalheiðar, og vinnur tiltrú hennar,
en er illa þokkaður af öðmm. Robert Vaug-
han finnur bam á tröppunum hjá sér og
það kemst upp, að Maurice á það. Filippus
verður öskureiður og fer heim til hans með
bræðmm sínum. Vaughan-hjónin em ör-
vingluð. Magga er yfirbuguð af sorg. Allt
er gert til þess að lokka hana út, en ekkert
dugar. Renny, sem hefir orðið undarlega
hrifinn af frænku Elviru í eina skiptið, sem
hann hafði séð hana, hefur nú leit að þeim
stúlkum. Hann finnur þær hjá frænda
þeirra, Bob. Renny sefur um nóttina í hlöð-
unni. Hann skilur við stúlkumar næsta
morgun. Renny kemur heim illa útleikinn
með hest sinn. Filippus spyr hann, hvar
hann hafi verið um nóttina, en Renny er
tregur að segja frá því; faðir hans hefir
þó einhvern gmn um það. Að lokum viður-
kennir Renny það fyrir föður stnum, að
hann hafi sofið hjá Lúlú. Malaheide kemst
að því og segir Aðalheiði frá því. Hún segir
það svo uppi yfir allri fjölskyldunni og er
æf af reiði. Filippus verður að banna Renny
að hitta Maurice, sem er álitinn hafa ill
áhrif á hann. Maurice segist vera að fara
í burtu um tíma, því að sér finnist óbæri-
legt að vera heima nálægt foreldrum sín-
um, er hann hafði valdið svo mikillar sorg-
ar. Renny og Magga hafa ort níðvísu, sem
þau svo láta Eden fara með I áheym fjöl-
skyldunnar og nokkurra gesta. Skömmu
siðar er haldið garðboð á Jalna í tilefni af
brottför systur Filippusar og manns henn-
ar, en meðan það stendur sem hæst, fælist
hestur Rennys undir. honum og Eden;
Renny fær strangar ákúmr.
að hafa komið auga á það, hvemig hann smjaðr-
ar fyrir mömmu. Hugsaðu bara um demantsnæl-
una! Hann ætti að fara i dag!“
„Ég hata allar slíkar viðbámr," sagði Nikulás
og dreypti á whiskyglasi sinu, „og ég fyrir mitt
leyti gleðst yfir, að Malaheide verður eftir. Mér
finnst hann vera mjög skemmtilegur. Það sama
finnst mömmu."
„Skemmtilegur! Það er víst! Og hún borgar
honum fyrir skemmtun hans. Það gerið þú líka
— óbeinlinis! Rétt áðan, þegar ég kom inn til
hennar, sá ég að hann var að stinga peninga-
ávisun niður i vasa sinn.“
Nikulás varð agndofa á svip. „Nú já, það er
nú alvarlegt. Ég hafði enga hugmynd um, að
hún gæfi honum peninga. Já, en það er hræði-
legt! Hefir þú hugmynd um, hversu há ávísunin
var ?“
„Nei. Hann reyndi að fela hana. Mamma var
með þennan ertnissvip, sem hún fær, þegar hún
heldur, að hún angri okkur — og einkum mér.
Við höfum verið bannsettir kjánar, Nikulás. Það
sé ég nú!“
„Jæja,“ Nikulás setti glasið frá sér og þurrk-
aði yfirskeggið sitt, „nú er það að minnsta kosti
of seint að koma honum burt, en ég skal sannar-
lega ekki hvetja hann til að lengja heimsókn
sína.“
Þeir gengu niður til þess að drekka te með
hinu fólkinu. Það var miklu betra með teinu en
vanalega, þó var varla hreyft við þvi. Emest not-
aði fyrsta tækifæri til að segja fólkinu í hálfum
hljóðum frá ávísuninni. Renny var orðinn óróleg-
ur i skapi, af því að Lúlú hafði birzt um morgun-
inn, og Filippus, sem var kunnugt um hugar-
ástand sonar síns, var einnig órólegur. María og
Magga hörmuðu að hafa ekki getað losað sið við
hinn óboðna gest. Og Aðalheiður hafði minni
matarlyst en vanalega, af þvi að allur þessi ferða-
undirbúningur hafði orðið henni til óþæginda, og
hún hafði vonda samvizku vegna þeirrar með-
ferðar, sem Emest hafði orðið fyrir af hennar
hálfu.
Þau hugsuðu öll um það, að hinum eiginlega
tilgangi með heimsókninni hefði ekki verið náð.
Þau höfðu komið til þess að halda hátíðlegt brúð-
kaup, en ekkert hafði orðið úr því. Magga sat
mitt á meðal þeirra og reyndi að bera sig vel
og leyna vonbrigðunum, en hún var stöðugt við-
utan og oft þunglynd.
Sér til óblandinnar ánægju höfðu litlu dreng-
imir fengið leyfi til að drekka te með fjölskyld-
unni, hvítklæddir alveg eins og þeir höfðu verið
i boðinu. Ágústa tók Eden í kjöltu sína og hvísl-
að að honum:
„Þú gleymir ekki Ágústu frænku, er það?“
„Nei, ég mun ekki gleyma þér, og ég mun
segja, guð blessi þig, þegar ég fer með kvöld-
bænir mínar, og þegar ég er orðinn stór, kem
ég að heimsækja þig og þú ferð með mig í dýra-
garðinn."
Ágústa faðmaði hann að sér. „Ég vildi óska,
að ég gæti tekið hann með,“ sagði hún. „Ég mun
sakna hans mjög —. og Pippa líka.“
„Einhvem tíma komum við María að heim-
sækja þig ásamt öllum bömunum, Gústa,“ sagði
Filippus.
Ágústa leit út eins og hún hugsaði með sér,
að það væri nú of mikið af þvi góða. Hún
svaraði:
„Það væri dásamlegt. En úr þvi að við emm
að tala um heimsóknir, þá finnst mér, við Edwin
hafa dvalið helzt til lengi á Jalna. Mér finnst
annars rangt að fara i svona langar heimsóknir."
Edwin bætti við: „Já, já við emm búin að
vera allt of lengi."
„Þið hafið verið velkomin," sagði Maria. „Það
fer líka vissulega eftir því, hverjir gestimir
em.“
„Já, að vísu,“ sagði Magga. „Það er sumt fólk
til, sem aldrei er of lengi, en aðrir .... “
„Ég er sammála Ágústu um, að ekki beri að
vera 'of lengi í heimsókn í senn,“ sagði Edwin.
„Og þótt mér finnist ég vera eins og heima á
Jalna, þá kemur þó að því að ég finn, að mér
beri að fara aftur til London.“
„Vertu ekki svona hátíðlegur!“ tautaði Nikulás.
„Þú ert bara ánægður að komast heim."
„Það er eitt, sem ég gleðst yfir,“ skaut
móðir þeirra inn í, „það er, að Malaheide verði
eftir. Hann mun verða mér til mikillar huggun-
ar." Hún lagði hönd sina á hné Malaheide í vemd-
unarskyni.
Nú heyrðist hófatak í mölinni, og vagninn
kom i ljós. Hodge beygði upp að dymnum.
„Hann kemur of snemma," sagði Ernest og
leit á úr sitt.
Elísa kom út og mælti nokkur orð við Hodge.