Menntamál - 01.05.1938, Blaðsíða 5
MENNTAMÁL
3
kristindómsfræðsluna með öllu niður i skólunum. „Enn
eru til kennarar, sem telja sér kristin fræði alltaf og
alstaðar ómissandi sem uppeldismeðal. Öðrum finnst
stundum ómissandi að beita áhrifum kristilegrar fræðslu
til skapgerðarþroskunar, þótt stundum sé hún gagns-
laus, að eg ekki kveði fastara að orði, allt eftir upplagi
nemendahópanna, sem með er starfað í livert skipti.
Að öllu samanlögðu, verður að telja kristilega fræðslu
of mikilsvert upþeldismeðal, til þess að liægt sé að
stíga það spor frá skólans hálfu, að leggja liana niður
með öllu“ (smbr. nefnt rit, hls. 105—110).
Þessi skoðun kemur fram sem vörn fyrir kristnifræðsl-
una, í því formi, sem nútimakennari treystir sér til að
veita hana. Kristin fræði eiga verðmæti, sem nothæf
virðast i þágu uppeldisins; þess vegna her að þyrma
þeim. Almennar orðað: Kristindómurinn er eilt þeirra
ineðala, sem leiða að markmiði uppeldisins. Þetta mark-
mið helgar notkun lians, og aðeins þess vegna á liann
rétt á sér sem kennslugrein i skólanuin.
Vér viljum þegar skera upp úr með álit vort: Þessi
skoðun er einhliða og röng. Einhliða er hún fyrst og
fremst gagnvart kristindóminum, enda misskilur hún
eigindræn verðmæti hans. Hún er mótuð þröngsýni hins
stríðandi flokks. Sem vörn trúfræðslunnar bvggist hún
á vanmati trúarinnar! Munum vér nú færa nánari rök
að þessu.
„Uppeldisverðmætið“, sem skoðun þessi viðurkennir,
að kristindómurinn liafi, er ósjálfstætt mæti, og hefir
gildi sitl aðeins í ákveðinni afstöðu lil æðra mætis, sem
nefna mætti sjálfsmæti eða trúarmæti kristindómsins.
Hinum sanntrúaða er trúin ekki tæki til að ná einhverju
marki, hún felur sjálf i sér takmark sitt. Hana þarf elcki
að réttlæta með því að hún geti haft uppeldisáhrif. Mæti
hennar er óháð og stendur ofar öllu tæki-tilgangs-mati.
Hve einliliða og fjarstætt slíkt mat er gagnvart trúnni,