Heima er bezt - 01.05.1952, Blaðsíða 27

Nr. 5
Heima er bezt
155
af náð þinni leiðir oss farsæl-
lega á djúpið, blessir oss að vor-
nm veiðum og verndir oss, að vér
aftur farsællega heim til vor ná-
um með þá björg, sem þér þókn-
ast að gefa oss.“
Meðan þessu fór fram hafði
Sveinki gert nýja tilraun og
reynt að koma bandinu fram af
hökunni, en það mistókst, þrátt
fyrir mikil átök, og var tvennt
til, að bandið var ríghert og hak-
an löng. í vertíðarbyrjun hafði
Sveinki þjáðst mjög af sjósótt,
einkum meðan verið var að
draga, ef slæmt var í sjó. í
fjórða róðrinum brast á veður og
urðu sjómennirnir að róa líf-
róður í land. Sveinki hallaði sér
út fyrir borðstokkinn og spjó.
Mjög var þá af honum dregið.
Brandur formaður stóð þá upp
og sló hann utan undir bylm-
ingshögg með sjóvettling sínum,
blautum og slorugum. Dauða
sínum hafði Sveinki getað búizt
við, en ekki þessu. Blóðið svall
honum í æðum, hann þrútnaði
af reiði og sjósóttin leið burtu
eins og svipur. Hann langaði til
að rota Brand með árarstokkn-
um, en fann til skyldu sinnar og
mikilvægi augnabliksins, spyrnti
i fótastokkinn og tók af þeim
jötunmóði í árina, að hún
svignaði. Nokkrum dögum síðar
sagði Brandur við Sveinka:
„Hvernig gengur það með sjó-
sóttina?“ „Ekki er ég verri,“
sagði Sveinki, en í hjarta sínu
sagði hann: Hún er horfin og
farin, sú skrattakolla, og hafðu
bæði skömm og þökk fyrir.“ „Þeir
hafa fleiri þurft skammt af
þessu sjósóttarmeðali,“ sagði
Brandur þá rólega. Þessum
minningum sló eins og eldingu
niður í hug Sveinka nú á þessu
augnabliki. Og síðan sló elding-
unum niður hverri af annarri:
Mundi Brandur ekki fá tilefni
til þess eftir bænagjörðina að
gefa honum kinnhest öðru sinni
með blautum sjóvettlingi?
Mundi það ekki vera einhver
óheillaboði, þetta, að hann einn
gat ekki náð af sér hattinum?
Mundi það ekki boða dauða
hans, drukknun, vera feigðar-
boði? Mundi hann nokkurn
tíma framar hafa land undir
fótum? Brandur las: „Blessa þú
ástvini vora, og leyf oss aftur
samfundum að fagna, svo vér
fyrir Heilags anda náð samhuga
flytjum þér lof og þakkargjörð."
Sveinki vissi, að aðeins ein
setning var eftir af bæninni. í
herrans nafni varð hann að ná
af sér hattinum, hvað sem það
kostaði, áður en drottinleg bæn
yrði lesin. í örvinglan manns.
sem veit, að hann er að farast,
greip hann til hins síðasta úr-
ræðis. Hann sveiflaði báðum
höndum aftur fyrir hnakka,
þreif þar í hattbarðið og svipti
hattinum fram af höfðinu með
miklu braki. Um leið sagði
Brandur amen. Jæja, aldrei fór
það svo, að hann hefði ekki
gamla, gula hattinn sinn milli
handa sér áður en drottinleg
bæn yrði lesin. En hvað var
þetta, sem ennþá þrýsti að höfð-
inu og kverkunum — og hvers
vegna dokaði formaðurinn við
að lesa faðirvorið? Hann kreisti
hægri hönd utan um sjóhattinn,
en þeirri vinstri fór hann með
krampakenndum rykkjum um
höfuðið. Jú, svo sannarlega sat
hattfóðrið á hausnum bundið
fyrir kverk. Það var ekki um að
villast, að það hafði rifnað frá
við átakið. Sveinki gapti og
beindi starandi augnaráði inn í
hattinn. En þar var ekkert sjá-
anlegt nema fóðurlaust gaphús.
Nú heyrði Sveinki fyrir aftan
sig eins og hryglublandin sog og
frá öðrum stöðum korr og and-
köf, líkt og væri naut skorið á
barkann. Óhljóðin mögnuðust
með fallhraða og fengu á sig
ýms blæbrigði eftir því, hvort
þau komu úr koki eða nasagöng-
um félaga hans. Loks brauzt út
tryllingslegur hlátur, ofsafeng-
inn, af því hann var í meinum,
ámátlegur, vegna þess að hann
var niðurbældur. Sveinki skotr-
aði augunum til Gvendar. Hann
grúfði andlitið ennþá í sjó-
vettling hægri handar, en
vinstri hendi hélt hann um
magann og engdist sundur og
saman í sætum kvölum. Sveinka
fannst hann milli skers og báru.
Annars vegar var hláturshol-
skefla félaga hans, hins vegar
sat kletturinn, Brandur, með
faðirvorslausa bænina — og við
skerið var hann skelkaðri. Hann
gaut flóttalegum augum til
Brands. Þarna sat hann hreyf-
ingarlaus, en krepti fingurna ó-
venju fast utan um stýrisvölinn
og einblíndi á kvist í skorbitan-
um. Drættir voru í andliti
Brands, eins og hann ætti í bar-
áttu við sjálfan sig, eins og hann
þyrfti að beita lífs og sálar
kröftum til að verjast einhverj-
um innri óvini, er að honum
sækti. — Líklega hlátrinum,
hugsaði Sveinki. Og svo ein-
blíndi Brandur á þennan skor-
bitakvist, eins og hann vildi
sækja þangað alla sína orku og
hugarró. Stöðu sinnar vegna og
heiðarleiks augnabliksins varð
Brandur að gæta sinnar eigin
alvöru.
Loks létti skipverjum. Brand-
ur hóf þá upp raust sína og las
drottinlega bæn með þrótti og
stillingu hins norræna sjó-
manns og lagði mikinn þunga í
orðin: Fyrirgef oss vorar skuld-
ir. Eftir að hafa lesið blessun-
arorðin sagði hann amen. At-
höfninni var lokið og skipshöfn-
in setti upp sjóhattana, einnig
Sveinki, sem þrýsti hattkúfnum
ofan í fóðrið.
„Jæja, piltar,“ sagði Brandur,
„nú takið þið í árarnar, þú líka,
Sveinki minn. — Áralagið, pilt-
ar. — Áralagið!"