Heima er bezt - 01.04.1953, Page 23

Nr. 4
Heima er bezt
119
Ágúst Vigfússon, Bolungarvík:
Snjóflóð í Óshlíð 11. febrúar 1928
Um miðjan okt. 1948 var opn-
að vegasamband á milli Bolung-
arvíkur og ísafjarðar.
Landleiðin á milli ísafjarðar
og Bolungarvíkur er um 16 km.
löng. Þetta er erfið og afar-
hættuleg leið. Erfiðasti hluti
leiðarinnar er frá Ósi í Bolung-
arvík að Hnífsdal, eftir svo-
nefndri Óshlíð. Hún er víðast
snarbrött í sjó fram og mjög
slæm yfirferðar, því að ætíð má
eiga von á skriðuföllum úr fjall-
inu fyrir ofan. Snjóskriðum á
vetrum og aurskriðum sumur,
haust og vor.
Nú er, eins og áður segir, bú-
ið að leggja akveg eftir þessari
hættulegu leið. Akvegur þessi er
vafalaust einn hrikalegasti og
sérkennilegasti vegur á landi
hér. Alls staðar hefur orðið að
sniðskera veginn utan í snar-
bratta hlíðina og á mörgum
stöðum að sprengja klettabelti,
sem gengu í sjó fram.
Því miður hefur vegur þessi
ekki reynzt hættulaus, en þrátt
fyrir það er að honum mikil
samgöngubót og mikill er mun-
urinn að geta nú farið þessa leið
í bílum á rúmlega hálffi klukku-
stund, eða ganga hana áður fyrr,
oft í myrkri og vondum veðrum,
enda mun gangan oft hafa verið
erfið. Fyrir ofan gnæfði fjallið
hrikalegt og ögrandi, fyrir neðan
svarraði brimaldan þung og
dimm.
Allir kannast við þessar ljóð-
línur Matthíasar Jochumssonar:
„Sérhver bær á sína sögu,
sigurljóð og raunabögu.“
Sama má segja um marga
staði á landi hér og ekki sízt þá,
sem fjölfarnir og hættulegir eru.
Óshlíðin á sína sögu og sina
raunabögu. Fæstar af þeim sög-
um munu skráðar frekar en
saga fjölmargra einstaklinga,
sem háð hafa lífsbaráttu sína í
þessu strjálbýla og að mörgu
leyti harðbýla landi. Á síðari
tímum hefur aukizt skilningur
manna á því, að skrá markverða
og sérkennilega atburði, sem
gefið geta mönnum innsýn í líf
og kjör horfinna kynslóða. Sú
kemur tíðin vafalaust, að ferð
hins gangandi manns um tor-
færar leiðir er brátt lokið. Bíl-
ar, skip og flugvélar munu í
framtíðinni gera slíkar ferðir
óþarfar. En um leið og við þjót-
um um eggslétta vegi, þar sem
áður voru óljósir troðningar og
vegleysur, er gott og fróðlegt að
láta hugann reika til gamla tím-
ans, og virða fyrir okkur í hug-
anum erfiðleika forfeðranna, er
þeir í myrkri og vondum veðrum
urðu að staulast fótgangindi
sömu leiðir.
Réttum 20 árum áður en áð-
urnefndur Óshlíðarvegur var
opnaður til umferðar, varð
hörmulegt slys á Óshlíðinni. Þar
fórust fjórar manneskjur, en
einn maður komst með naum-
indum lífs af. Maðurinn, sem af
komst, heitir Páll Árnason,
fæddur og uppalinn í Bolungar-
vík og hefur lengst af átt þar
heima og á enn. Páll er nú 83
ára. Þrátt fyrir þennan háa ald-
ur er hann vel ern og vinnur
meira eða minna dag hvern;
stundar hann einkum smíðar.
Frásögn sú, sem hér fer á eftir,
er rituð eftir fyrirsögn Páls, og
er nú bezt, að hann hafi orðið:
„Þann 11. febrúar 1928 fórum
við allmargir Bolvíkingar í
kaupstaðarferð til ísafjarðar;
var farið með vélbátnum Auð-
unni, skipstjóri var Pétur Sig-
urðsson, þá til heimilis í Bol-
ungarvík. Veður var gott um
morguninn, en mikið frost.
Hugðum við gott til ferðar þess-
arar, því að sjólítið var. Kom
mér sízt í hug, að nokkuð sögu-
legt myndi gerast í för okkar, en
margt fer öðruvisi en ætlað er,
eða mann grunar, og fer víst
bezt á þeirri ráðstöfun forsjón-
arinnar, að maður viti lítið af
því, sem fyrir mann á að koma,
fyrirfram.
Ferðin inn á ísafjörð gekk vel
og tíðindalaust. Á ísafirði höfð-
um við þó nokkra viðdvöl, enda
þurftu menn að „útrétta" ýmis-
legt, eins og gerist og gengur í
kaupstaðarferðum. Komið var
kvöld og dimmt orðið, er við
höldum heimleiðis; veður hélzt
lítt breytt frá því um morgun-
inn. Þegar út undir Hnífsdal
kom, blés snarpur vindur með
nokkurri kviku; báturinn var
talsvert þungaður og háll af
klaka, svo að aldan tók að
gjálfra upp á dekkið. Treysti
formaður bátnum ekki til fulls,
með því að hann óttaðist, að
aldan þyngdist er utar drægi.
Ákvað hann því að láta flesta
farþegana fara á land í Hnífs-
dal; fórum við þar í land á litl-
um báti, sjö manns. Var nú
ráðgast um hvað gera skyldi,
hvort við ættum að leggja á
hlíðina í svarta myrkri og útlit
fyrir hríðarveður, eða beiðast
gistingar í Hnífsdal, og var mér
það næst skapi, úr því sem kom-
ið var, og sjá hverju fram yndi
um bátsferð úteftir næstu daga
Var mér vel ljóst, að hlíðin var
hættuleg, því að snjór var mik-
ill og veðurútlitið fór versnandi.
Það jók einnig á kvíða okkar,
að einn félagi okkar, Helgi Vil-
helmsson frá Miðdal, sem kom-
ið hafði gangandi inneftir um
morguninn, hafði lent í snjó-
flóði og sloppið með naumindum.
Féll á hann snjóskriða í svo-
nefndum Hvanngjám. Sagðist
honum svo frá, að hann hefði
heyrt suðu í fjallinu upp yfir
sér, og hlaupið þá til baka nokk-
urn spöl, en lent þá í jaðrinum
á flóðinu og hraktist með því
niður að sjó. Kom það svo mikið
yfir hann, að öll birta hvarf hon-
um um stund.
Það varð þó úr, að við réð-
umst í það að halda heimleiðis,
enda mun hafa verið þannig á-
statt fyrir sumum, að þeir áttu
ekki heimangengt. Fengum við
lánaða lugt í Hnífsdal til að lýsa
okkur, því að niðamyrkur var.
Flóð var sjávar, en fönn mikil
ofan sjávarmáls, svo að færð var
hin versta. Við fimm, sem lögð-
um á hlíðina, vorum: Helgi Vil-
hjálmsson, Elín Árnadóttir
(systir Páls), Baldvin Teitsson
og Þórunn Jensdóttir. Sjötti
maðurinn, sem ætlaði úteftir
með okkur, sneri aftur hjá yzta
húsinu í Hnífsdal; hefur þar
sennilega skilið á milli feigs og
ófeigs.
Segir nú ekki af för okkar, fyrr
en við komum að kennileiti því,
er Steinsófæra nefnist. Hefur þá
einhver okkar orð á því, að fyr-