Heima er bezt - 01.09.1963, Page 7

Allir bœirnir og kirkjan á Kaldrananesi.
Þorbjörg Björnsdóttir. Hún gekk mér í móðurstað
eftir að ég kom í Broddanes. Hún hafði umsjá með mér
og hjá henni svaf ég fyrstu 4 árin eftir að ég kom þang-
að. Umhyggja hennar fyrir mér var einstök í sinni röð.
Hennar hlýja viðmót, ásamt öðrum góðum heimilis-
háttum Broddanesfjölskyidunnar átti sinn stóra þátt í
því, að ég komst að mestu ókalinn frá munaðarleysi
uppvaxtaráranna. Fyrir nokkrum árum gáfum við hjón-
in nokkra gjöf til minningar um Þorbjörgu, er gjöf
þessi ætluð til þess að styrkja efnilega, en námfúsa ungl-
inga á bernskustöðvum mínum, til náms. Með mér ólst
upp Guðbjörg Jónsdóttir, dóttir þeirra Broddanes-
hjóna, síðar kunn fyrir ágætar bækur, sem hún skrifaði,
m. a. „Gamlar glæður“. Hún naut menntunar á Kvenna-
skólanum að Ytri-Ey hjá Elínu Briem. Það þótti mikil
menntun í þá daga, og þetta hefur, með öðru, vafalaust
stuðlað að því að mig langaði líka að menntast, þótt
fátækur væri.
A þessum árum var umferðakennari í sveitinni hjá
okkur, Guðmundur Bergsson að nafni. Þetta var fátæk-
ur maður en greindur og menntafús. Hann var gagn-
fræðingur frá Möðruvöllum og hafði ég á tilfinning-
unni að hann byggi yfir hafsjó af fróðleik. Guðmund-
ur fann inn á námslöngun mína og sótti um Möðru-
vallaskóla fyrir mig, en þegar umsóknin barst, var skól-
inn fullskipaður og engin leið að komast að. Þetta urðu
óneitanlega vonbrigði. Ég hafði búið mig undir að þetta
tækist og hálft í hverju ráðið mig hjá efnabónda í vor-
og sumarvinnu, til þess að fá upp í skólakostnaðinn.
Nokkur huggun varð mér það, að þetta sama vor kom
Torfi skólastjóri í Ólafsdal norður að Broddanesi, og
barst í tal, að hann gæti bætt einum nemanda í skólann
næsta vetur. Ég var fljótur að taka ákvörðun og réð
mig í hið auða sæti. Fór ég til hans strax um vorið.
Þetta var árið 1897 og var ég þá 19 ára gamall. Þar með
var veru minni á Broddanesi lokið.
Og dvölin í Ólafsdal?
Torfi var einstakur maður, stjórnsamur, fjölhæfur og
vel gefinn. Strákarnir lærðu mikið hjá honum og undu
vistinni yfirleitt vel. Frá vori til hausts var unnið að
allri algengri vinnu úti við, að jarðabótum á vorin, slætti
og heyskap á sumrin og síðan að jarðabótum aftur á
haustin. Bókleg kennsla fór fram á vetrum, en auk
þess áttu nemendur að vinna 4 stundir á dag við ýmiss
konar snúninga og dútl, smíðar, eldiviðaraðdrætti og
annað sem til féll.
Eftir tveggja ára nám í Ólafsdal útskrifaðist ég það-
an vorið 1899, með 120 króna skuld á baldnu. Ég átti
lítið skotsilfur, þegar ég fór þangað til náms, en þurfti
að kaupa mér föt áður en ég fór í skólann, bækur, rit-
föng og fleira meðan ég dvaldi þar. Til að vinna mér
inn fyrir námsskuldinni, fór ég norður á Langanes, var
við jarðabætur vor og haust, en í kaupamennsku um
sláttinn.
Næstu árin eftir þetta var ég á ýmsum stöðum, mest
þó í heimabyggð minni á Ströndum, en aldamótaárið
var ég hjá séra Bimi á Dvergasteini í Seyðisfirði, m. a.
við jarðræktarstörf. Séra Bjöm var ekki margmáll mað-
ur hversdagslega, en ábyggilegur í öllum viðskiptum
og gat verið ræðinn og skemmtilegur, einkum ef mað-
ur var einn með honum. Ég hafði m. a. þann starfa á
hendi að fylgja séra Birni að vetrarlagi á annexíu hans,
Klyppsstað í Loðmundarfirði. Yfir háa og bratta heiði
var að fara, og ef harðfenni var gat þetta verið erfitt,
Heima er bezt B03