Heima er bezt - 01.06.1964, Side 13

Þórður Jónsson, Látrum:
Fyrsta ferð mín um Fossheiði
Hér fer á eftir frásögukorn, sem gefur þeim, er ekki vita, hug-
mynd um samgönguerfiðleikana fyrir aðeins rúmum 40 árum.
Frásögn þessa hef ég skráð eftir Gunnlaugi Kristóferssyni,
kunnum verkalýðsleiðtoga á Patreksfirði. Aður var hann
bóndi, og hefur ekki með öllu getað losnað við þá ástríðu,
þvi enn á hann nokkrar kindur, segist ekki kunna við sig
kindalaus þó í kaupstað sé. Gunnlaugur er kvæntur Sigríði
Olafsdóttur og hefur þeirra lífsbarátta borið góðan ávöxt.
Frásögn Gunnlaugs hef ég skráð á þessa leið:
0<->-■> ®-> <?i->
TÍilefni þeirrar ferðar, sem hér verður frá sagt,
var það, að bróðir minn, Sturla Kristófersson,
og kona hans, Ólafía Sigurðardóttir, ætluðu að
flytja búferlum af Barðaströnd og að Görðum
í Ketildalahreppi við Arnarfjörð. Þetta var ákveðið um
vetur, en um vorið áttu þau að taka við jörðinni eins
og lög gera ráð fyrir.
Samgöngum var þá á annan veg háttað en nú er.
„Hinn þarfi þjónn“ hesturinn, var þá aðalflutningatæk-
ið á landi, að fráteknum manninum sjálfum, sem segja
mátti að væri fæddur, og lifði með bagga á bakinu. Þá
var líka sjóleiðin með frumstæðum farkostum, þar sem
henni varð við komið, en hún kom ekki til greina í
þessu tilfelli. Á hestum átti búslóð bróður míns að fara,
yfir fjallgarðinn milli Arnarfjarðar og Breiðafjarðar
næsta vor.
Þó var eitt stykki í búslóðinni, sem talið var illfært
að ferja á klökkum þessa leið. Það var kommóða ein,
er var komin í búið frá konunni, sennilega smíðuð af
Boga, sem síðar varð kaupmaður í Flatey, og var mesti
'hagleiksmaður.
Kommóður voru mestu þarfaþing á hverju heimili í
þá daga, og ef húsmóðir eignaðist slíkan kjörgrip, vildi
hún ógjarnan sjá af honum aftur. Hirzla þessi varð því
að komast norður að Görðum með einhverjum hætti.
Sturla ákvað því að koma henni norður yfir fjöllin
þá um veturinn, á sleða, ef færi gæfist. Ekki gat hann
farið einn þá för, svo það var ráðið, að ég færi með
honum, og latti það hann ekki fararinnar.
Tíðarfar var mjög erfitt þennan vetur, miklar snjó-
komur eins og kunnugt er, því þetta var veturinn 1919
—1920, sem fékk viðurnefnið „fannaveturinn mikli“.
Dag eftir dag hlóð niður snjó, svo hvergi sást á dökk-
an díl og við lá, að hús sliguðust undan snjóþunganum.
Það var því ekki fyrr en í marz-mánuði, sem hið lang-
þráða tækifæri kom, og því var ekki sleppt hjá, eftir að
hafa litið til ferðaveðurs kvölds og morguns í lengri
tíma.
Eg fór snemma á fætur þennan marz-morgun, því
okkur leizt allvel á veðrið kvöldið áður. Eg varð að
vera búinn að ljúka við allar gegningar áður en við
færum. Snjór var yfir öllu, svo varla hét að nokkurs
staðar sæist fyrir steini, en murruhjarn.
Við bjuggum okkur vel til ferðarinnar, eins og venja
var til í þá daga. Meðal annars var ég kominn í tvenn-
ar vaðmálsbuxur yzt fata, en þegar út á hlaðið kom, og
sólin brosti við okkur, fór ég úr öðrum buxunum aft-
ur, og setti þær inn í bæ, sem ég sá svo eftir síöar.
Sturla Kristófersson og kona hans Ólafía Sigurðardóttir.
Heima er bezt 217