Heima er bezt - 01.10.1965, Blaðsíða 8
á sjó með þeim, vegna forfalla sem fyrir komu heima
hjá honurn. Klukkan mun hafa verið þá langt gengin
níu.
Nokkru seinna komu svo hinar skipshafnirnar í sand
af Vongóð og Svani, og voru þá skipin sett fram og
róðrarbúin. Mun klukkan þá hafa verið langt gengin
ellefu, og var þá sjór mikið farinn að ganga upp, en þó
brúklegur til að komast úr landi. Svanur og Vongóður
stóðu hlið við hlið í flæðarmáli og biðu lags. Vongóður
tók lagið fyrr og slapp út sæmilega, en Svanur var
studdur í flæðarmáli og skyldi bíða næsta lags, sem aldrei
kom, svo menn voru ánægðir með, enda þá sjáanlegt að
brim var í óða uppgangi og syrti í lofti með suðaustan
stormi og krapaslyddu. Við biðum um stund og alltaf
fór brimið vaxandi og mátti nú segja að ekkert veru-
legt lag kæmi. Var þá skipið sett upp frá sjó og búizt við
að hin skipin kæmu að landi sem dróst nokkuð.
Ég skal geta þess hér, að Jón á Smyrlabjörgum kom
það seint til sjávar að hann náði ekki í róður á Sæbjörgu.
Fór hann því út með Vongóð og skiluðu þeir honum
um borð í Sæbjörgu út á miði, því hann var skipsmaður
þar.
Við sem biðum í sandinum vorum hálf órólegir að
sjá ekki skipin halda til lands, því við sáum, að brimið
jókst og nú var farið að fjara, en þá um leið gróf hann
sig meira á grunninum, sem torveldaði að liggja nálægt
eftir lagi þegar lent væri, en það er mikið atriði þegar
lög eru stutt og óhrein.
Þegar við höfðum beðið æði lengi sáum við loks að
annað skipið kom inn og var það Sæbjörg. Við fórum
allir fram í flæði að taka á móti henni, því satt að segja
bjuggumst við við að lendingin gæti orðið erfið. Við
tókum með okkur bönd af Svani til að vaðbinda menn,
sem taka áttu á móti skipinu, ef kostur yrði á því. Við
sáum nú að Vongóður var líka á innleið.
Þegar Sæbjörg kom inn undir brimgarðinn, hægðu
þeir ofurlítið róðurinn og leituðu lags, og tóku siðan
landróðurinn. Sennilegt er að þeir hefðu sloppið, ef
skipið hefði verið gangbetra, en eins og áður er að vik-
ið, var það ekki ganggott. Þegar uppgangsbrim er í sjó
eru lögin bæði stutt og óhrein eða óglögg, og má engu
muna, ef þau eiga að endast til. Hér fór því svo, að ólag-
ið náði skipinu á landsjónum. Stór holskefla kom undir
skutinn, skipið stóð upp á endann og steyptist fram yfir
sig á hvolfi. Aðrar holskeflur fylgdu fast á eftir og allt
hvarf í grenjandi brimólguna, mönnum og farviðum
skaut upp öðru hvoru, en lítil von að nokkru yrði fyrst
í stað bjargað. í einu ólaginu, sem yfir skall, skolaði
tveimur mönnum upp, svo að þeim varð náð. Það voru
þeir bræður Jón Sigurðsson í Borgarhöfn og Gísli á
Vagnstöðum. Voru þeir furðulítið dasaðir eða hinir
spertustu, enda knáir hreystimenni, þótt aldraðir væru.
Og enn leið stund, ekkert var hægt að gera, okkur
fannst hvert augnablikið vera óratími, sem við biðum
færis að ná í mann, ef hann kæmi svo nærri.
Eitt ólagið reið yfir af öðru, og í einu skolaði upp
Sveini fóstursyni Bjarna formanns, um leið náðist líka
í Ólaf vinnumann séra Péturs og Þorstein Magnússon í
Borgarhöfn og Magnús föður hans. Við lögðum þá á
sandinn, svo sjór gæti runnið upp úr þeim, enda sáum
við að þeir voru allir lifandi, þótt meðvitundarlitlir
væru fyrst í stað. Sveinn var þeirra brattastur og kom
fljótlega til sjálfs sín. Með Magnúsi sást aðeins lífsmark,
sem fljótlega fjaraði út, enda var hann stórslasaður bæði
á höfði og víðar. Bjarna formanni sáum við bregða fyr-
ir úti í briminu, en svo langt í burtu, að engin bjóst við
að honum myndi skola upp lifandi. En þó skeði það
samt, að brimið kastaði honum von bráðar upp og gerði
hann strax tilraun til að korna fyrir sig fótunum, en til
hans var hlaupið og hann studdur, enda óstætt lausum
manni. Bjarni var alveg óskiljanlega hress eftir svo langt
volk í brimólgunni. Hann sagði, þegar hann mátti mæli:
„Ég fer ekki á sjó aftur,“ og það fór líka svo.
Skipið var enn að hrekjast úti í brimgarðinum, ýmist
á réttum kili eða á hvolfi. Það sáum við að einn maður
var í því, það var Jón á Smyrlabjörgum. Eitt sinn bar
það svo nálægt landi, að tveir menn vaðbundnir gátu
hlaupið að því á milli ólaga og náð handfestu á aftur-
stafns krappanum og haldið því, svo það dró ekki út
aftur, og var það dregið upp samstundis. Eins og áður
er sagt, var Jón á Smyrlabjörgum í því, og Ingólfur
Guðmundsson, vinnumaður á Kálfafellsstað, hékk utan
á skutnum með handlegginn inn yfir borðstokkinn og
hélt sér um þóttuband. Hann höfðum við ekki séð fyrr,
en skipið var dregið upp, og þurfti átak að losa hand-
takið af þóttubandinu, svo hélt hann fast.
En þá vantaði Stefán Gíslason, vinnumann á Kálfa-
fellsstað, hann höfðurn við aldrei séð, og hann rak aldrei
upp svo vitað sé. Þarna fórust þeir tveir, Magnús Sig-
urðsson og Stefán Gíslason. Ingólfur var lærbrotinn
illa, og átti lengi í því meiðsli og hefur haft bæklaðan
fót síðan.
Bjarni Runólfsson, formaður, missti heilsuna upp úr
þessu, lifði rúm 2 ár við vanheilsu og fór ekki á sjó eftir
þetta slys, eins og hann lét orð um falla sem áður er um
getið.
Aðrir jöfnuðu sig fljótlega og varð ekki meint af svo
vitað sé.
Sldpið Vongóður var að koma inn á leguna þegar
björgunarstarfinu var lokið á Sæbjörgu. Hann beið
nokkurn tíma eftir lagi. Ég hygg að þeir hafi tekið
landróðurinn upp á líf og dauða og lendingin tókst vel,
enda margar hendur í landi að taka á móti skipinu þeg-
ar það kenndi grunns, en vafasamt hvernig farið hefði,
ef svo hefði ekki verið, þó formaðurinn væri öruggur
og óhræddur þó ungur væri. Sigurður formaður á Von-
góð var sonur Magnúsar, þess er lézt þarna af Sæbjörgu.
Hefði skipshöfnin á Svan ekki verið þarna til staðar
til björgunar, hefði eflaust orðið þarna enn meira og
stórkostlegra manntjón á báðum skipunum.
Fjórða skipið Vonin reri ekki þenna dag og enginn
Framhald á bls. 362.
356 Heima er bezt