Heima er bezt - 01.06.1984, Síða 11

séu heldur á undanhaldi, nú er á svo mörgu völ, klúbbum
og öðru. En víða en unnið af miklum krafti í kvenfélögum,
þau styrkja líknarstofnanir og svo framvegis. Svo má ekki
gleyma því, að bæði ungmennafélög og kvenfélög voru
sannkallaður félagsmálaskóli, svo að það er ekkert ein-
kennilegt, að kona eins og ég, sem velst til einhverrar for-
ystu í kvenfélagi, er líka kosin til ábyrgðar á öðrum vett-
vangi, vegna þeirrar reynslu sem hún hefur aflað sér innan
kvenfélagsins.
— Hefurðu gefið þig að stjórnmálum?
— Nei, ég hef aldrei verið flokksbundin, en Teitur hefur
verið á lista Framsóknarflokksins við alþingiskosningar
a.m.k. tvisvar sinnum og i stjórn Framsóknarfélags Reyk-
dæla í mörg ár, auk þess sem hann hefur setið í miðstjórn
flokksins. Ég var lengi á móti her í landi, en það er búið að
merkja það svo mikið með flokkspólitík að ég hef ekki tekið
þátt í slíkri skipulagðri starfsemi undanfarið.
Og þótt við eins og flestir hér í sveit værum í hópi þeirra
sem börðust gegn framkvæmdunum við Faxárvirkjun 1972
og ækjum í bílalestinni frægu til Akureyrar á sínum tima,
undir spjöldum með áletrunum eins og „Faxá og Mývatn
verða varin“, þá var Teitur fylgjandi því að leyfð yrði 20
metra stífla. Þá var hins vegar komin svo mikil stífni í þetta
og kergja, að ekki tókst að koma sér saman. Teitur var í
þessari svonefndu „Héraðsnefnd Þingeyinga“, sem stóð
fyrir mótmælunum gegn framkvæmdum, sem voru hafnar
án leyfis og áætlunum um að sökkva Laxárdal.
— Telur þú það rétt sem stendur á minnisvarðanum um
Hermóð íArnesi, að með sprengingu heimamanna í Miðkvisl
hafi orðið tímamót í náttúruvernd á íslandi?
— Ég held að hann hafi unnið mjög þarft verk þar við að
opna augu almennings fyrir því, að það var ekki hægt að
koma og taka landið af bændum og setja undir vatn eins og
var t.d. gert í Stíflu í Fljótum. Þetta voru tímamót að því
leyti, að síðan hafa menn um allt land andvara á sér gagn-
vart hugsanlegum yfirgangi. Svo má alltaf deila um það
hve langt á að ganga í mótmælum, ekki heyrist mér að hún
sé nú útkljáð deilan á Auðkúluheiðinni um hrossaupp-
rekstur og beitarmál. En Laxárdeilan er enn mjög við-
kvæmt mál hér í sveitum, og þeir sem aflað hafa vilja gagna
eða stuðnings við rannsóknir á henni hafa lítinn hljóm-
grunn hlotið, því ég býst við því að almenningi hafi þótt
þetta vera leiðinlegt mál og óþægilegt að rifja það upp.
— Hafið þið hjón ferðast mikið?
— Félagsmálin hafa einmitt gert okkur kleift að ferðast
talsvert, og vegna þess að búskapurinn hvílir nú orðið mest
á syni okkar, Erlingi sem hefur búið með okkur í mörg ár,
þá hefur verið hægara að skreppa að heiman um stundar-
sakir en ella hefði orðið. Ég hef farið 4 ferðir til útlanda og
Teitur þrisvar. Þegar hann varð sextugur gáfu börnin okkur
ferðalag í bændaferð til Norðurlanda og þótt Teitur hafi
ekki verið spenntur fyrir útlandaflækingi, get ég fullyrt að
fáir hafa tekið betur eftir því sem fyrir augu bar eða haft
meira gaman af því en Teitur bóndi á Brún. Og vegna þess
að hann er í stjórn Osta- og smjörsölunnar var honum eitt
sinn boðið að taka þátt í samnorrænu bændaþingi á Got-
landi í Svíþjóð og mátti hafa konuna með sér á vildarkjör-
um. Loks fórum við saman til Lundúna í fyrra í brúðkaup
sonar okkar, Ingvars læknis, sem býr í Skotlandi og er giftur
enskri konu. Hann var að ljúka doktorsprófi í haust í Glas-
gow og starfar á sjúkrahúsi. Núna í vor fór ég þangað í
heimsókn til hans ásamt dætrum mínum. Og ég er eins og
fleiri landar, að ef aurar eru til vil ég gjarnan eyða þeim í
ferðalög innanlands eða til útlanda. Ekki hefur maður
heldur gleymt að bera saman aðstöðu bænda til ræktunar
og skepnuhalds erlendis, holdafar og gripafjölda. Þá hef ég
líka notið þess að skoða gróðurríkið, sem ég hef víða séð
geysifagurt erlendis. Einnig fannst mér sérstaklega gaman
að skoða mannlífið á götum Lundúnaborgar. Þar kenndi
margra grasa og gat að líta sundurleitar mannlífsmyndir.
Og svo ég nefni aðeins eitt dæmi í viðbót, þá er stórkostlegt
að skoða Edinborgarkastala.
— Hvað segirðu um hugarfarið á íslandi gagnvart
bœndastéttinni núna?
— Ég tilheyri víst minnst metnu stétt þjóðarinnar, að
vera bæði bóndakona og heimavinnandi húsmóðir, en hitt
er annað, að ég er bæði ánægð með stöðu mína og hreykin
af henni.
Ég held að Teitur bóndi minn fari með rétt mál þegar
hann segir, að það séu því miður enn í byggð of mörg kot á
íslandi, sem ekki geta framfleytt fjölskyldu, og að það væri
rétt að hjálpa því fólki til að hætta búskap og leita nýrrar
777 vinstri:
Teitur Björnsson
á Brún t'júní
1984.
Til hœgrí:
Elín að planta út
í gróðurhúsinu.
Heima erbezt 191