Heima er bezt - 01.07.1988, Side 16

Horft af sjó heim að Svínárnesi.
veginn þannig: „Hér með segi ég mig úr þessum skóla, ef
skóla skal kalla.“ Guðmundur Hannesson prófessor, sem
var móðurbróðir Sigurðar og fjárhaldsmaður hans sagði,
þegar rektor hringdi í hann og las honum bréfið: „Er
strákurinn vitlaus?“ En þarna réðust örlög og framtíð
tveggja ungra manna, sem ég þekkti, á allt annan veg en
þeir höfðu ætlað. — En þá lá við að rynni út í fyrir mér,
þegar ég var að fá bréfin frá skólabræðrum mínum, því mig
langaði svo mikið til þess að fara suður í Menntaskólann.
En það virtist engin leið fær til þess. Síðan sagði pabbi við
mig rétt eftir áramótin þennan vetur, að hann hefði farið og
hitt Vilhjálm bónda í Nesi, en þeir voru bræðrasynir. Hafði
hann þá talað um þessa löngun mína við Vilhjálm og hann
hafði þá sagt, að það væri synd að geta ekki leyft stráknum
að fara. „Það hljóta að vera einhver ráð með það,“ bætti
hann síðan við. Þannig gaf hann föður mínum von, enda
vel stæður. Pabbi sagði mér þetta, og því fór ég, þegar ég
var á þessu námskeiði, upp í skóla til þess að hitta Stefán.
En meðmæli hans þurfti ég þar eð ég hafði ekki farið suður
næsta vetur eftir gagnfræðapróf. Skólameistari lá þá í
rúminu, enda heilsa hans orðin veil. Þá hafði hann nýlega
fengið fréttir af Steini Emilssyni, sem hafði verið ágætur
nemandi í Gagnfræðaskólanum á Akureyri og Stefán bjóst
við töluverðu af honum í jarðfræðinni. Nú var svo komið,
tjáði hann mér, að þeir, sem hefðu verið heima þennan
vetur eftir gagnfræðaprófið, yrðu að taka próf í ákveðnum
greinum inn í M.R. Þá bætti ekki úr skák, að ég var kominn
yfir tvítugt, en Steinn var álíka gamall og ég, og nú var
svona komið fyrir honum. „Ég hef ekki geð í mér til þess að
mæla með því að þér farið í þennan skóla, þegar ég hef gefið
einum af mínum bestu nemendum meðmæli áður, sem
dugðu svo skammt, ef ég ætti svo að gefa yður meðmæli,
sem eruð líka einn af mínum bestu nemendum. Til þess hef
ég ekki geð í mér.“ Síðan spyr Stefán mig, hvað ég sé að gera,
og ég segi honum frá þessu námskeiði. Þá segir hann: „Það
líst mér betur á. Verðið þér bara bóndi, eins og þér hafið
ætlað yður og vinnið að landbúnaði og félagsmálum.“ Fór
hann ýmsum orðum um skólann fyrir sunnan, sem voru
satt best að segja ekkert hrós.
XX
Formaður í Fjörðum
Þegar heim kom vorið 1916 hafði ég því gefið upp alla
von um framhaldsmenntun. Gísli föðurbróðir minn, sem
var heima i Svínárnesi gerði mér þá tilboð um starf, en
hann var um þær mundir með útgerð úti í Fjörðum. Spurði
hann mig, hvort ég vildi ekki verða formaður á öðrum
bátnum sínum. Þótti mér það freistandi, svo það varð úr að
ég tók boðinu og reri frá Þorgeirsfirði þetta sumar. Hér var
um félagsútgerð að ræða og eigendur hennar auk Gísla
voru Magnús Kristjánsson alþingismaður og síðar ráðherra
og Friðrik bróðir hans, sem þá var bankastjóri á Akureyri,
og Þorsteinn Gíslason faðir Garðars vinar míns og skóla-
bróður. Pabbi var eitthvað með þeim í þessu í fyrstu, en
Þessi mynd var tekin á Akureyri sumarið 1916. Þá var Jóhann
formaður á bát úti í Fjörðum. Með honum á myndinni er Sigurbjörn
Jóhannsson á Kljáströnd. Hann var föðurbróðir Jóhanns Konráðs-
sonar söngvara.
232 Heima er bezt