Heima er bezt - 01.06.1997, Blaðsíða 16

ófeigs. Áttu hraustar hendur og snör
viðbrögð Alberts bróður míns og
þeirra bræðra, sinn þátt í að ekki fór
illa. Um leið og bátur þeirra rann
fram úr brimskaflinum, greip Albert
einn lóðabalann, hvolfdi lóðunum úr
honum og jós með honum austri úr
bátnum svo hann hvolfdi ekki og
sökk ekki.
Ásgeir Guðmundsson frá Ófeigs-
firði bjó þá á Krossnesi og horfði á
þetta af heimahlaði. Sagði hann mér
síðar, að átakanlegt hefði verið að
horfa á þetta og geta ekkert aðhafst
til bjargar.
Frá þessu hefur Sveinbjörn bróðir
minn sagt í Strandapóstinum, fyrir
nokkrum árum og vísast um það til
þess.)
Þegar séð var ffá Krossnesi hvað
varð, var sent inn í Norðurfjörð að
láta vita hvað orðið var. Það segir sig
sjálft hver örvænting greip fólkið í
Norðurfirði, og jafnframt að finna
vanmátt sinn að koma hinum nauð-
stöddu til bjargar. I Norðurfirði voru
engir karlar heima nema Gísli afi
minn. Sjór hafð gengið upp við sand-
inn svo að ekkert viðlit var að koma
þar út báti, síst með því liði sem var.
Afi minn átti þá þriggja rúma bát
fremur þungan í setningi, smíðaðan
af Jóni Jónssyni bátasmiði. Nú var
ekki um annað að gera en setja hann
út allan Melixm, út fyrir síkið, út undi
Háu-Bakkana, þar sem örlítil vör
myndaðist grjóturðina í fjörunni. Þar
var loks hægt að koma bátnum á flot.
Það hefur ekki verið auðvelt verk
eins og mannskap var háttað í Norð-
urfirði þennan dag. Þarna voru engir
til liðs við afa minn nema konurnar,
Vilborg amma mín, Ingibjörg systir
afa míns, Soffía móðursystir mín og
Sesselja móðir mín, þá 15-16 ára.
Þarna reyndi mest á karlmennsku
afa míns, þó allir gerðu það, sem þeir
gátu, eins og þeir ættu líf sitt að
leysa. í þetta fór alllangur og dýr-
mætur tími, sem gat varðað líf þeirra,
sem í háskanum voru.
Meðan þessu fór fram velktist bát-
ur Benjamíns, marandi í sjólokunum
og inn á Víkina, undan báru og
vindi. Oft hvolfdi honum og veltist á
ýmsa vegu í sjónum. Margoft höfðu
þeir Benjamín og Ólafur farið í kaf,
sopið sjó svo þeim lá við köfnun.
Lokst stöðvaðist báturinn og maraði í
hálfu kafi. Öllu lauslegu hafði skolað
út úr honum. Þegar afi minn og
björgunarlið hans kom að þeim, sat
Benjamín á þóftu bátsins, en Ólafur
lá á kafi í austri bátsins. Var Benja-
mín svo að hann gat talað við þá.
Sagðist hann þá hafa fyrir stuttri
stundu skipst á orðum við Ólaf, en
hann hefði þá verið aðfram kominn.
Og nú virtist hann látinn.
Voru þeir þá teknir yfir í bát afa
míns og róið skemmstu leið upp í
Skötuvíkurvoginn. Var Benjamín
ótrúlega hress eftir þetta langa volk,
en með Ólafi sást ekkert lífsmark.
Engin kunnátta var fyrir hendi um
meðferð eða lífgun drukknaðra. Og
óvíst hvort það hefði nokkru breytt
úr því sem komið var. Þó töldu ýmsir
síðar að það hefði getað verið svo,
því skammt var frá því þeir höfðu
skipst á orðum þegar bátinn bar að,
ef strax hefði verið gripið til þess.
En nú tók við sá þáttur, sem lengst
var vitnað til og í minnum hafður.
Það var að koma Benjamín og líki
Ólafs heim að Krossnesi.
Gísli afi minn var með allra sterk-
ustu mönnum. Nú svall honum hug-
móður í sorg sinni. Tók hann Ólaf
son sinn í fang sér og bar hann
þannig í einni lotu út að Krossnesi.
Er það æði langur spölur. Þótti það
ótrúleg afl- og þrekraun, því Ólafur
var fullvaxinn og stór maður, og auk
þess sjóblautur.
Egill á Borg reiddi son sinn sjó-
drukknaðan í fangi sínu heim að
Borg á hesti. Afi minn bar son sinn
sjódrukknaðan í fangi sínu til næsta
bæjar, um rúmlega hálfs kílómetra
leið. Báðum var þeim harmur í hug
yfir missi sona sinna, efnismanna á
ungum aldri. Egill orti sígilt kvæði
um syni sína látna, sorg sína og tor-
ræka hefnd við sonarbana. Afi minn
bar harm sinn í hljóði.
Á annan tug síðustu æviára sinna,
var hann sjónlaus. Sat hann þá oft á
rúmi sínu og föndraði leikföng ýmis
konar fyrir okkur barnabörn sín,
okkur til leiks og dægradvalar.
Oft sat hann hljóður og starði
blindum augum út í tómið. Hvað
honum var þá í hug veit enginn. Ekki
er það ólíklega til getið, að honum
hafi þá verið í hug sá atburður, sem
hér er leitast við að segja frá, og
hversu litlu munaði að honum auðn-
aðist að bjarga lífi sonar síns. En þar
varð hann, líkt og Egill, að beygja
sig undir vald hins alls valdandi
guðs.
í þessu sambandi gleymi ég ekki
sorg ömmu minnar og móður, sem
var þeim rík í huga.
„Þið heyrið enn þau harmahljóð er
hljóma frá kaldri Skor.“ Þau harma-
hljóð hafa ómað í eyrum kynslóð-
anna í gegnum sögu þjóðarinnar.
* * *
Ég læt nú þessari frásögn lokið.
Þau orð, sem ég heyrði og minningar
mínar ffá því ég var barn, hafa fest í
huga mér, einkum hin síðustu ár mín.
Hefi ég haft löngun til að festa niður
á blað það, sem ég heyrði af annarra
frásögn og um leið það, sem skapast
hefur í huga mér. Nú hef ég komið
því í verk. Veit ég þó að það breytir
engu um það, sem orðið var.
Aðeins minningin um þennan
bráðgjörva móðurbróðir minn, gefur
mér tilefni til að leiða hugann að því
hvaða erfðaefni það eru, sem með
okkur systkinum búa og koma fram í
hinum ýmsu myndum í okkur systur-
börnum hans og afkomendum okkar.
Blessuð amma og afi!
Ég hugsa til ykkar á þessari örlaga-
stund og bið ykkur guðs blessunar.
Eflaust hefur hann þó veitt ykkur
blessun sína.
„Þið heyrið enn þau harmahljóð,
sem hljóma frá kaldri Skor.“
Skrifað í Bæ í dymbilviku 1997.
216 Heimaerbezt