Æskan - 01.12.1941, Síða 19
Jólablað Æskunnar 1941
Jólagestur.
Þeir voru tíu alls, skógarhöggsmennirnir, sem
lágu í bjálkakofa sínum, langt frá mannabyggðum.
Þetta var um vetur, og aðeins einn dagur lil jóla.
Venjulega voru þeir i góðu skapi, en aldrei slíku
vant var nú einhver kurr í þeim öllum, jafnvel
verkstjórinn, langi Tómas, þetta gæðablóð, gat
með engu móti Iiaft úr þeim ólundina. Matsveinn-
inn reyndi að bressa þá með því að tala við þá af
mikilli mælsku um óviðjafnanlega indælan rús-
inugraut, sem liann ætlaði að gæða þeim með á
jóladaginn. En það kom allt fvrir ekki.
Þá tangaði sem sé í nýtt kjöt, piltana. Þeir voru
orðnir langleiðir á saltfleski, saltkjöti og saltfleski
í alla mata. Þeir höfðu vonast eftir að fá lostæta,
nýja gæsasteik á jólunum, eða að minnsta kosti
steikt nautakjöt, rautt og ilmandi, með sterkri
brúnni sósu og kartöflum. En nú áttu þeir enn að
eta saltflesk, og það á sjálfan jóladaginn.
Þetta var samt ekki verkstjóranum að kenna
eða neinum öðrum. Fannfergjan liafði verið svo
mikil, að engin leið var að komast til manna-
hyggða, til að afla sér vista, enda var það óraleið.
Og enginn gat gizkað á, hvenær þeir næðu í mat-
væli, nýtt kjöt og grænmeti. En allir vita, að það
cr lífsnauðsyn fyrir þá, sem vinna erfiða vinnu i
nistandi kulda, eins og skógarhöggsmenn verða að
gera.
Það var allt á eina bókina lært. Það fékkst ekki
nokkur branda úr vatninu, hvernig sem dorgað
var í vökunum. Hvorki elgur, björn eða annað
veiðidýr sást, ekki svo mikið sem lioruð kanína.
Tveir þessara skógarmanna höfðu verið á veiðum
i marga dága, og komið jafnnær.
Aðfangadagskvöldið hættu þeir að vinna fyrr en
vant var, til þess að halda heilagt og nöldra yfir
matnum. Þeir ýmist sátu kring um rauðkynntan
ofninn, eða lágu í fletunum og létu glósurnar dynja
óspart á matsveininum og verkstjóranum. Þó að
þeir gætu ekkert að þessu gert, var dálítil svölun
að erta þá.
Sérstaklega var töluverð hugsvölun að veitast að
.lóa matsveini. Það var hreinasta nautn að gera
hann æfareiðan meðan liann var að hnoða brauð-
ið, og sjá Iiann dansa fram og aftur um gólfið
með stevtta hnefa, ataða í deigi og andlitið og
Guðjón Guðjónsson
þýddi.
fötin hvitt af mjöli, og' skora á hvern af öðrum
að koma í áflog. Auðvitað datt engum i hug að
taka tilboðinu, því að það var hvort tveggja, að
Jói var mesti áflogagarpur, og auk þess afbragðs
eldabuska, svo að öllum þótti í raun og veru vænt
um liann, og báðu hann hátíðlega fyrirgefningar
á síðustú stundu.
Verkstjóriun aftur á móti reiddist aldrei. Fyrst
og fremst var hann maður gæfur i skapi, og þoldi
ertni piltanna vel, og auk þess gættu þeir þess,
að láta gamanið aldrei verða of grátt. Þeir fundu
það á sér, að ef langi Tommi skipti skapi, þá gat
dregið úr gamninu. Þeir báru virðingu fyrir hon-
um á sinn hátt, og ef svo fór, sem gat borið við,
að ertni piltanna yrði svo beisk, að brosið hyrfi af
andliti Tomnia, og hann yrði alvarlegur, þá var
þeim öllum lokið. Þá fundu þeir vald húsbóndans
á augabragði, og viðurkenndu það.
í þella sinn urðu þeir fljótt leiðir á ertninni.
Það kom einhver ])unglyndisbragur á hópinn all-
an. Öðru hvoru tók einn og einn til máls, og tal-
aði um dýrindis krásir, sem hann liafði einhvern
tima etið, og var bæði angurværð og fjálgleiki í
rómnum.
„Mér dettur í hug haninn, sem einu sinni var á
borðum i veizlu, sem eg var í, — ja þvílilct. Han-
inn var alveg úttroðinn af lauk og oslrum og
sveskjum og steiktur i heilu lagi. Fyrir nú utan
allt annað.“
„Já“, sagði annar. „En hafið þið nokkurn tíma
smakkað bjarndýrasteik af ungum birni, spikuð-
um af bláberjaáti?“
„Og blessaðir bættið þið þessu matarstagli,“
sagði einhver úrillur. „Við fáum hvort sem er ekk-
ert annað en ramsalt flesk á jólunum sjálfum.“
Verkstjórinn hafði liúkt hálfsofandi á beklc við
ofninn. Allt í einu reis hann upp, glaðvakandi og
hlustaði.
139