Æskan - 01.01.1969, Síða 45

MÁLFRÆÐI
í þetta skipti œtlum viö aftur
að leika okkur að lcirnum. En
]>au börn, sem ekki ciga leir
geta samt verið með i leiknum.
Búið til fjóra báta úr leir eða
bréfi, ef þið eigið ekki leir. Þið
megið valta leirinn og klippa
eftir vild. Búið til segl og
skrifið á seglin. Þetta er ákveð-
inn bátur, sem þú ert með i
huga. Það er báturinn þinn. Við
skeytum þrem stöfum aftan við
bann. Þá er talað um viðskeytt-
an greini. Greinir minnir okkur
á sundurgreiningu orða cftir
kynjum og föllum annað hvort
i eintölu eða fleirtölu. Myndin
sýnir ykkur, hvernig þetta á að
líta út, þegar þið eruð búin.
Þetta var eintalan. Fyrir fleir-
töluna skulum við búa tii 8 báta
úr. bréfi og lima alltaf tvo sam-
an með limbandi. Svo prentum
við á þá: hér eru bátarnir —
um bátana — frá bátunum —
til bátanna. Nú þurfum við uð
merkja átta hafnir á gólfinu.
Þær eru merktar með miðum,
sem þið brjótið i miðjunni. Þá
geta þeir staðið. Ef teppi er á
gólfinu, er gott að breiða dag-
blöð yfir allt fyrir sjóinn (þá
ólireinkið þið ekki teppið). Þjð
megið liafa alla bátana úr bréfi
og ekki leir. Fjórar bafnir cru
fyrir eintöluna og við skamm-
stöfum „Et.“ Skammur þýðir
stuttur. Orðin styttast, og þið
]>urfið ekki að skrifa nema
nokkra stafi. Svona á að
skannnstafa föllin á miðana,
sem merkja hafnirnar: jiefni-
fall = nf. — þolfall = þf. --
þágufall = þgf. — eignarfall =
ef. Hafið einnig fjóra miða til
taks fyrir fleirtöluna. Merkið
föllin og ft. = fleirtala. Föllin
tákna hafnirnar í leiknum. Bát-
arnir eiga nú að sigla í sína
heimahöfn. Ef þið cruð færri
en átta börn, getur cinn og
sami krakki verið með fleiri en
einn bát. Nú megið þið byrja
að láta þá sigla einn hring og
svo skiptið þið um, þangað til
öil börn eru búin að prófa alla
báta, og þau eru búin að fylgja
þeim einn hring i sina beima-
höfn.
Væri ekki gaman að flytja
vörur i bátunum? Þið finnið
áreiðanlega eitthvað, sem er
nógu lítið og gaman er að flytja
á milli: Öryggisnælur, fingur-
björg, dúkkulisur. En þá cr það
aðalvandinn að finna rétt fall.
Beynið nú: Hér er nælan — um
ncéluna — frá nælunni — til
nælunnar — ft: hér eru næl-
urnar — um nælurnar — frá
nælunum — til nælanna.
Nú er eftir að finna hafnirn-
ar. Gefið svo stig fyrir „vör-
una,“ sem kemst rétt til skila.
Þið þurfið að finna föllin og
beygja rétt. Öll orðin eiga að
vera ákveðin, það er með við-
skeyttan greini. Orðið næla er
greinislaust en nælan er með
greini.
María Eiríksdóttir.
ViNSÆLDIR
1. Látið annað fólk finna, að
ykkur geðjast vel að þvi.
2. Hafið ekki ætið orðið, held-
ur leyfið einnig öðrum að
komast að.
3. Komið eins fram við ])á, er
þið hafið ekki áhuga á, og
hina, cr þið viljið sýna vin-
semd.
4. Látið aðra finna, að þið
takið mark á þeim.
5. Forðizt meinfýsni.
(i. Brosið að eigin yfirsjónum.
Leyfið öðrum að leiðrétta
ykkur án þess að þykkjast.
7. Segið aldrei langdregna og
leiðinlega braijdara, og Ver-
ið ekki sifellt að endurtaka
þá.
8. Verið ekki yfirborðsleg eða
montin.
9. Gerið ekki gys að öðrum.
10. Takið þátt i góðgerðastarf-
semi.
41