Kirkjuritið - 01.04.1970, Blaðsíða 37

KIRKJURITIÐ
179
lieilsu. Fælir þetta að vonum frá sveitasetrunum, auk þess sem
konian að þeim er yfirleitt slæm,einkum ef prestlaust hefurver-
llm sinn. Ibúðir kennara og skólastjóra, héraðslækna og dýra-
lækna, sýslumanna, skógarvarða o. s. frv. standa svo langtum
framar því, sem býðst á sveitastöðunum yfirleitt, að engu tali
tekur. Þegar við þann samanburð bætast áhyggjur af niður-
uíddri jörð og þeim ljótleika, sem slíku fylgir, er naumast
v°u, að eftir sé sótt. En beint fjárbagstjón og endalaus þræl-
dómur að lagfæra slík setur, þótt fyrst taki útyfir þar sem
farið er að ala á flutningi í þorp innan tíðar. Það yfirskyn
Uotar ráðuneytið svo til að losna við kostnað af enn einu
syertasetrinu, unz presthjónin flýja frá öllu saman og einhver
'íkisjarðaflakkarinn sezt að leifunum. Næsta stigið er svo það
að staðurinn fer í eyði. Seinna verður kirkjan flutt „á lient-
stað í sókninni“. Síðasti kapítuli merkrar sögu er skráður.
Þar sem hins vegar er sæmilega hýst og ræktað er eftirsókn
*uda í jarðimar og a. m. k. útihúsin svo mikil að dregur til
ofi'iðar um yfirráðaréttinn. Slík mál er erfitt að lægja, ekki
S12t þegar kirkjustjórnin er á móti réltlæti prestsins, og raun-
>U ogerlegt undir að húa. Annars gat verið von dálítilla tekna
af slægjulöndum, afrétt og útihúsum, þar sem einhver bvggð
er i grennd, jafnvel nokkurn veginn fyrir viðhaldi á girðingum
eg húsum. En stofnkostnaður við að setja saman bú er vonlaust
^ynrtæki, jafnvel þar, sem kúgildi staðarins eru ekki upp étin
er þá væntanlega einnig að taka til greina samþykkt Búnaðar-
l ugs um að aðrir stundi ekki búskap en þeir, sem lifa af
audbúnaði sem aðalatvinnuvegi. Getur naumast talizt liðlcgt
sveitapresti að troða á slíkum samþykktum. Af þessum sök-
11111 er búleysið sjálfgefið. Hvernig sem ástand jarðarinnar er.
Hlunnindi prestanna er liið eina, sem bjargað getur framtíð
J ei,ra sem slíkra, þar sem þau hafa þá ekki verið keypt undan
a rænt. Bæta þau vel upp það, sem víðast er talið þessum
*tóðum til vandræða, sem er tekjuskortur. T. d. er ekki von
ennslu, en komið hefur í Ijós að margir þéttbýlisprestar
a með höndum allt að fullri kennsluskyldu kennara. Eink-
'Ul k°ma hér til veiðihlunnindi, dúntekja og reki. Samkvæmt
o fluttust slík hlunnindi með prestinum í kauptún eða til
líesta prestseturs (frarn til 1952) og voru þá ekki til að tryggja
larntíð hins fallanda staðar.