Kirkjuritið - 01.09.1975, Page 34

ögu boð. Nei, ég á enga samleið með
tollheimtumanninum, ekki vegna virð-
ingar minnar, heldur sakir hátignar
Guðs.
Eru þeir þá ekki góðir og gildir,
þankar faríseans, þar sem hann
stendur þarna og lýtur höfði biðjandi?
Er það ekki hátign og heiður Guðs,
sem honum er í hug? Hann þykist
alls ekki góður sjálfur, heldur lofar
náð og miskunn Guðs, sem frelsar
hann, styrkir og styður.
Við skiljum nú, að dæmisagan er öll
á dýptina. Það er örðugt að átta sig
á niðurstöðu Jesú. Vænlegast mun að
spyrja næst, hvernig mennirnir tveir
í musterinu komust til þekkingar á
sjálfum sér, hvernig hinar ólíku játn-
ingar þeirra urðu til. Svarið við þeirri
spurningu er líklegt til að Ijúka upp
fyrir okkur dæmisögunni.
Viljirðu þekkja sjálfan þig, verð-
urðu að hafa viðmiðun. Og nú er það
einmitt þessi viSmiSun, sem varpar
Ijósi á mismuninnámönnunumtveimur.
Faríseinn mælir sig við mann, sem
mjög stendur honum að baki. Þannig
hyggst hann ákvarða stöðu sína fyrir
Guði. Hann velur að viðmiðun tudda-
legan tollara. Með því móti verður
mannjöfnuðurinn honum mjög í hag.
Vel veit faríseinn, að vammlaus er
hann ekki. Honum er dável kunnugt
um drýldnina, sem dafnar í djúpi hug-
ans, þekkir fullvel frygðina, sem fær
honum ótta. Samt tekst honum að
halda þessum villigróðri í skefjum
Tollheimtumaðurinn hefur á hinn bóg-
inn hvorki tamið þessar hvatir né tukt-
að. í lífi hans leika þær lausum hala
og lemja hann áfram án nokkurrar
vægðar.
Samanburður við þá, sem síðri eru,
kyndir undir hoka. Illt umtal er óvani,
sem sannar þetta. Hvers vegna erum
við svo gjörn á að bera í tal bresti
manna? Af hverju nýtur fólk þess að
smjatta á ávirðingum annarra? Ein-
faldlega af því, að þá finnst okkur við
vera svo miklu betri sjálf: „Þetta og
þvílíkt hendir ekki mig“! Slúður, þar
með taldar slefsögur kjaftadálkanna í
dagblöðunum, er alla jafna dulbúin
sjálfsvörn. Við viljum hampa eigin
ágæti með því að vega að öðrum og
ófrægja þá. Sá, sem vill vaxa í aug-
um annarra með því að mikla lesti
meðbræðra sinna, fyllist drembilaeti-
Hann er ekki fyrst og fremst að hugsa
um að troða af öðrum skóinn, heldur
miklu fremur að réttlæta sjálfan sig 3
kostnað náunga síns.
Þessi ranga og skaðlega viðmiðun
á sér ekki aðeins stað á sviði einka-
lífs, heldur og í stjórnmálum og á op'
inberum vettvangi. Til eru stjórnmála'
menn af skóla Machiavellis, sem eru
svo óprúttnir að segja sem svo-
„Stjórnmál eru og hafa alltaf verið sið'
laus og mannskemmandi. Frá því sög'
ur hófust, hefur valdið drottnað ýf'r
réttvísinni og á endanum hefur réttvís'
in orðið að löggilda valdið. Heimur
stjórnmálanna lýtur nú einu sinni sím
um eigin lögmálum. Viljirðu spila me^’
verðurðu að fara að þeim leikregluu1,
sem gilda hverju sinni. Sá, stjórnmál3'
maður, sem bindur ekki bagga sína
sömu hnútum og aðrir stjórnmál3'
menn, verður fljótlega að viðundri o9
dagar uppi eins og nátttröll“. Það eí
ekki ýkja langt síðan slíkar hugmyuð|r
voru yfirlýst stefna í Þýzkalandi- l^
til dags fara menn betur með Þ3^'
192