Kirkjuritið - 01.09.1975, Side 62

an íslenzkan predikunarstól líkan þurr-
um brunni í eyðimörk. Þar urðu lækir
hins lifandi vatns svo grunnir, að þyrst-
ir fengu vart nokkra svölun. Kristið líf
og kirkjurækni hefur aldrei nærzt við
fagurgala né ómerkilegar skeggræður
upp úr dægurþrasi.
Þó er ekki svo að skilja, að ekkert
gott hafi komið af aldamótaguðfræð-
inni. Guð snýr því til góðs, er hann
vill. Hann gerir enn undur. Nýjar lindir
spretta nú upp í eyðimörkinni, ferskar
og heilnæmar. Sé nokkuð að marka
eftirspurn eftir Biblíunni, þá er sú
gamla bók í meiri metum á íslandi
um þessar mundir en verið hefur lengi.
Grískan og sálarmalurinn
Hitt er annað mál, hvort hin hörðu orð
Jóns Sveinbjörnssonar, prófessors,
um einangrun predikunarinnar og
kirkjunnar fá staðizt. Það þykir mér
t. d. með mestu ólíkindum, að ,,marg-
ir“ prestar hafi nærri því hrósað sér
af að hafa aldrei þurft að fletta upp í
gríska Nýja testamentinu að loknu
guðfræðinámi. Það kann að vera, að
til séu prestar, sem skömm hafa á
grískunámi, en þeir eru áreiðanlega
fáir. Hinir eru með vissu margir, sem
fundið hafa til þess fyrr og síðar, hve
fornmálakunnátta þeirra náði skammt
og fyrntist fljótt eins og margur annar
lærdómur.
Séu orð prófessorsins um prestana
og grískuna hæpin, þá er einnig Ijóst,
að sú afstaða til guðfræðideildar, sem
hann gerir prestum upp, er harla vafa-
söm. Sannleikurinn er aftur á móti sá,
að íslenzkir prestar hafa átt fárra og
smárra kosta völ til að auka nám sitt.
Hvorki guðfræðideild né aðrir aðilar
hafa fram undir þetta sýnt neina veru-
lega tilburði þess að bæta þar úr. Sak-
ir fátæktar sinnar og fjarlægðar lands-
ins frá öðrum löndum hafa prestar
aldrei átt þess kost að afla sér nauð-
synlegra fræðibóka með líkum hætti
og kollegar í öðrum löndum. Þeir hafa
ekki einu sinni getað fylgzt með útgáfu
slíkra bóka. Þeir hafa ekki átt kost á
námskeiðum til endurmenntunar og
endurhæfingar, og fáir einir hafa kom-
izt úr landi til að svala námslöngun
sinni. Þó skal ekki neita því, að kurr
kunni að hafa verið í prestum út f
guðfræðideild. En þar hefur annað
valdið en fyrirlitning á námi og fræði-
iðkun. Skyldi hitt ekki vera sönnu nær,
að þeir hafi stundum komið andlega
soltnir og með léttan sálarmal sinn
frá prófborði? Kynni ekki að vera, að
þeir hefðu saknað einhvers í presta-
skóla sínum, sem þeir hugðu, að þai"
ætti að vera?
Predikunin og heimskan
Könnun á predikunum presta í Svíþjóð
skiptir að sjálfsögðu ekki miklu máli
hér úti á islandi. Engu að síður gaa*1
áþekk könnun á predikunum íslenzkra
presta orðið fróðleg og gagnleg, eí
hæfir menn stæðu að henni. Slíkar
rannsóknir eru mikið vandaverk, er oft
vill fara í handaskolum. Allir þeir, sera
eitthvað þekkja til vinnubragða við
þess háttar, vita vel, hver hætta er a,
að niðurstaðan verði eftir vonum °9
óskum þess, sem til stofnaði. Eins er
mat þeirra upplýsinga, er fást, ofurselt
dutlungum hans eða glámskyggnl'
Þannig ætti að vera nokkuð Ijóst, að
umsagnir áheyranda um predikua
skipta ekki mestu máli við slíka rann-