Kirkjuritið - 01.09.1975, Blaðsíða 40
og sama markinu, vitandi það, að
„einn er líkaminn og einn andinn, einn
Drottinn, ein trú, ein skírn, einn Guð
og faðir allra, sem er yfir öllum og
með öllum og í öllum,“ svo að vitnað
sé til orða postulans.
Sarfsháttanefdin hefur leitazt við að
gera úttekt á stöðu Þjóðkirkjunnar í
samtíðinni, reynt að kanna, hvernig
kirkjan skilar hlutverki sínu og fyllir
út í þá umgjörð, sem lög hennar og
skipulag gera henni kleift að starfa
eftir. Nefndin gerir sér Ijóst, að kirkj-
an þarf stöðugt að endurskoða, endur-
meta og endurnýja starfshætti sína,
svo að hún fái sem bezt rækt það hlut-
verk sitt að reka erindi Krists og koma
fagnaðarboðskapnum til fólksins, sem
byggir þetta land.
Hafa ber ríkt í huga, að íslenzka
kirkjan og íslenzka þjóðin eiga sam-
leið og hafa verið samstíga á liðnum
öldum. Kristin trú og kristin lífsskoð-
un hefur verið samrunnin íslenzkri
menningu, og verður svo vonandi enn
um alla framtíð.
Sem gömul og áhrifarík stofnun inn-
an þjóðarinnar hlýtur kirkjan að lúta
lögum íslenzka ríkisins, að því er tek-
ur til skipulags hennar og uppbygging-
ar. Sem þjóðkirkja á hún undir löggjaf-
arvaldið og framkvæmdavaldið að
sækja um öll ytri mál sín. Setur sú
staðreynd starfsháttum kirkjunnar
nokkur takmörk, sem bæði kunna að
hafa sína kosti og ókosti og ekki verð-
ur um fjallað í þessu erindi.
Einn þátturinn í úttekt starfshátta-
nefndar hefur beinzt að lagalegri stöðu
kirkjunnar. Verður nú gerð grein fyrir
nokkrum þáttum þeirrar úttektar og
settar fram fáeinar ábendingar, er
vekja mættu menn til íhugunar og um-
ræðna um þessi mál.
II. Ákvæði stjórnarskrárinnar um
þjóðkirkjuna.
i stjórnarskrá lýðveldisins íslands (Lög
nr. 33, 17. júní 1944) 62. grein segir
svo: „Hin evangeliska lútherska kirkja
skal vera þjóðkirkja á íslandi, og skal
ríkisvaldið að því leyti styðja hana og
vernda.“
Hér er um að ræða grundvallaratriði
um réttarstöðu Þjóðkirkjunnar innan
íslenzka ríkisins. Á grundvelli þessarar
lagagreinar er ríkisvaldinu, bæði lög-
gjafarvaldinu og framkvæmdavaldinu,
skylt að styðja og vernda Þjóðkirkj-
una. Sá stuðningur og sú vernd hljóta
að koma fram í því, að ríkisvaldið geri
Þjóðkirkjunni kleift að starfa á grund-
velli evangeliskrar lútherskrar trúar.
Ríkisvaldið hlýtur því meðal annars að
leggja kirkjunni til nægilegt fjármagn
til starfs hennar. Það má ekki setja
lög, eða gefa út tilskipanir, sem brjóta
í bág við kenningar og boðun hinnar
evangelisku lúthersku kirkju. Á grund-
velli stjórnarskrárinnar hlýtur ríkisvald-
ið ávallt að vera hvati til öflugs starfs.
áhrifa, boðunar og vaxtar Þjóðkirkj-
unnar í samtíðinni. Það má í engu
vera hemill á störf hennar, en ber
standa vörð um réttindi hennar, baeði
lagaleg, fjárhagsleg og menningarleg-
í stjórnarskránni er orðið „Þjóð'
kirkja“ löghelgað hugtak. Hins vegar
er það ekki útskýrt, hvað í hugtakin^
felst að öðru leyti en því, að Þjóðkii'kj'
an á að vera „evangelisk lúthersk-
En hvað „evangelisk lútherskur" mei'k'
198