Kirkjuritið - 01.09.1975, Page 50
3% af útsvarinu. Sóknargjaldið getur
þó ekki verið lægra en kr. 1.000,00,
eða kr. 2.000,00 fyrir hjón, né hærra
en kr. 3.000,00, eða kr. 6.000,00 fyrir
hjón.“
Við tillögur þessar er það aðathuga,
að með þeim er stefnt að því að taka
upp tvenns konar kerfi. Þrátt fyrir
ákvæðið um hundraðsgjaldið, mun
persónuskattinum verða viðhaldið í
reynd, þar sem útsvör eru víða lág og
miklu munar, hvaða útsvarsstigi er not-
aður í hinum einstöku sveitarfélögum
í landinu. Miklu raunhæfari og eðlilegri
viðmiðun er að leggja sóknargjaldið á
sem ákveðið hundraðsgjald af útsvars-
stofni, enda hefur þá útsvarsstiginn
sem slíkur ekki áhrif á sóknargjaldið.
Þá ber einnig að taka tillit til þess, að
löggjafarvaldið hefur tilhneigingu til
að breyta útsvarslögum. Þannig voru
t. d. gerðar róttækar breytingar í þeim
efnum með lögunum um tekjustofna
sveitarfélaga frá árinu 1972. Þær breyt-
ingar hefðu haft í för með sér verulega
röskun á sóknargjöldum, ef tillögur
kirkjuþings hefðu þá verið komnar til
framkvæmda.
Önnur grundvalllarbreytingin í frum-
varpi kirkjuþings er sú, að þar er
kveðið svo á, að stofnaður skuli „Jöfn-
unarsjóður kirkjusókna," og skulu tekj-
ur hans vera 5% af innheimtum sókn-
argjöldum þjóðkirkjumanna. Þá segir,
að sóknarnefndir skuli ávaxta í sjóðn-
um fé safnaða, sem er umfram árlegar
þarfir. En það ákvæði er nær sam-
hljóða ákvæðum í 5. grein laga nr. 20
frá 22. maí 1890. En þar er að finna
ákvæði um hinn almenna kirkjusjóð og
kveðið svo á, að „allt það fé, sem
kirkjur eiga afgangs útgjöldum,“ skuli
208
láta á vöxtu í þeim sjóði. Hæpið er að
hafa slík ákvæði í lögum tveggja sjóða,
enda gæti það valdið árekstrum þeirra
í millum.
Hlutverk Jöfnunarsjóðs kirkjusókna
skal samkvæmt frumvarpinu vera það
að veita söfnuðum Þjóðkirkjunnar lán
eða styrki, þegar sóknargjöld nægja
ekki fyrir nauðsynlegum útgjöldum-
Hér er vissulega ágæt hugmynd á ferð,
en til álita kemur, hvort hinn almenni
kirkjusjóður geti ekki gegnt þessn
hlutverki, ef gerðaryrðu smávægilegar
breytingar á reglum um hann. Æt|a
má, að heppilegra sé að hafa sjóði,
sem gegna svipuðu hlutverki, fremur
fáa, en þeim mun öflugri. Þá er su
hætta fyrir hendi, að erfiðlega genð1
að innheimta þennan 5% skatt
söfnuðum, ekki sízt þeim fátækustu,
sem síðan þyrftu kannski að fá hann
tífaldan aftur sem lán eða styrk.
Tekjustofnar kirkna er eitt brýnasta
hagsmunamál kirkjunnar, því að an
fjármagns er hún lítils megnug í verð'
bólguþjóðfélagi nútímans. Ef til vil1
væri heppilegast að leggja á sérstakan
kirkjuskatt, sem yrði ákveðið hundr'
aðsgjald af skattgjaldstekjum eða út'
svarsstofni einstaklinga og atvinnufyr'
irtækja í landinu.
11. I framhaldi af því, sem sagt er h®r
að framan, skal næst getið um ,\-°®
um kirkjubyggingasjóð", en það erU
lög nr. 43 frá 14. apríl 1954. Samkvash^
lögunum er það hlutverk sjóðsins ,,a
veita þjóðkirkjusöfnuðunum vaxtalauS
lán til kirkjubygginga í sóknum land^
ins og til varanlegra endurbóta á el
kirkjum." Ríkissjóður skal leg9J
sjóðnum til ákveðið framlag ár hver