Fríkirkjan - 01.01.1899, Blaðsíða 7
3
valdinu. En eg fann þá og hef alltaf síðan fundiS, að þetta
varekkinóg; hér nægir ekkert annað enn timarit með því sér-
staka marki og miði, að halda uppi merki hins kristilega frels-
is í öllum greinum gegn hveiju því valdi, er vill skerða það
eða brjóta.
Að vísu varð síðan svo stórkostleg breyting á hugsunar-
hætti þjóðarinnar i þessari grein, að þar sem h'íkirkjuhreifing-
in fyrst var af ailmörgum áiitin ganga guðleysi næst, þá tók
sjálft málgagn hinnar isfenzku þjóðkirkju fríkirkjumálið uppá
arma sína, og ritstjóri þess, forstöðumaður prestaskólans, kall-
aði sig blátt áfram fríkirkjumann. En „Kirkjublaðið“ var
hvorki samkvæmt uppruna sínum né samkvæmt stöðu rit-
stjórans rétt kjörið til að hafa forustu þessa máls eða vera
aðalmáigagn fríkirkjunnar. Blaðið var svo þjóðkirkjulega
undirkomið, að það var ómögulegt sem fríkirkjublað. Það var
getið á sýnódus af klerkastétt landsins undir forustu hinna
þjóðkirkjulegu stiptsyfirvalda; en klerkarnir eru allir þjóðkirkj-
unnar menn samkvæmt stöðu sinni, og líklega flestir einnig í
anda sínum — hvað þá sjálf stiptsyfirvöldin! — Og hversu
frjálslyndur maður sem ritstjóri Kbl. var og sannfærður um
yfirburði frjálsrar kirkju yfir þjóðkirkju eða ríkiskirkju, þá lá
það í hlutarins eðli, að hann sem embættismaður rikiskirkj-
unnar gat ekki beitt sér sem skyldi í fríkirkjumálinu eða í að
skilja sundur milli ríkis og kirkju; enda var frammistaða
„Kbl.“ í þessu máli ekki merkileg, og virðist ritstjórinn á end-
anum hafa kosið heldur að hætta við blaðið enn að halda því
lengur út eins linlega- í þessu þýðingarmikla máli.
Nokkurnveginn hið sama sem hér liefur verið sagt um
„Kbl.“ mundi mega segja um „V. lj.“, þó það vildi styðja frí-
kirkjuhugmyndina. En það er nú öðru nær, því það blað er
rammasta ríkískirkjublað. —
P’annig er nú sem stendur ekkert kirkjulegt tímarit hér
á landi, sem vilji leggja þessu máli liðsyrði, og þó er þetta
án efa- hið langþýðingarmesta mál, sem þjóð vor hefur nú á
dagskrá.
„Sameiningin“ hefur frá upphafi verið eindregið meðmælt.
fríkirkjumálinu; en hún er gefin út fyrir vestan haf, og hefur
eðlilega nóg að stai'fa þar. Þó vona eg, að hún líti einnig