Sjómannadagsblaðið - 04.06.1950, Blaðsíða 30

Ragnar Þorsteinsson:
„ÁSMUNDUR Á NÚPI"
SAGA VM SfÓHETJU
Höfundur þessarar sérstæðu sögu er ísfirðingur,
alinn upp við sjó, og hefir stundað sjó frá því
hann tólf ára að aldri byrjaði að róa með föður
sínum. Hann hefur fengið náin kynni af öllum
starfssviðum íslenzka fiskimannsins í blíðu og
stríðu, og þekkir dætur Ægis út og inn. Hann
sigldi öll stríðsárin á hættusvæðinu, sem skip-
stjóri í fiskflutningum til Englands og gat sér
góðan orðstýr. Að ófriðnum loknum gerðist hann
bóndi að Höfðabrekku, hinu forna höfuðbóli með
útsýni yfir Hjörleifshöfða og úthafið svo óend-
anlega blátt. Þegar Ragnar situr undir kúnum
sínum og mjólkar og hann heyrir brimgnýinn í
fjarska, streyma yfir hann minningarnar frá sjón-
um, og þegar hann er seztur inni grípur hann
gjarnan penna í hönd. Hann hefur nýlokið við
að skrifa skáldsögu, sem ísafoldarprentsmiðja
mun gefa út nú á næstunni, um lífsbaráttu ís-
lenzka fiskimannsins, og munu margir sjómenn
áreiðanlega hafa gaman af að lesa þá bók.
í>að var fagurt og kyrrlátt haustkvöld, í miðj-
um október, stjörnurnar tindruðu og norðurljós-
in sindruðu. Það var eins og litla þorpið úti á
nesinu væri að vakna af rökkursvefni, hver beit-
ingaskúrinn af öðrum, varð uppljómaður. Takt-
fast fótatak hvað við úr öllum áttum og ef ein-
hver var á tréklossum bergmálaði hljóðið í kvöld-
kyrðinni. Menn voru nýbyrjaðir að róa, aflinn
var sæmilegur og fiskur stóð grunnt, enda voru
margir í góðu skapi. Sumir blístruðu, aðrir sungu,
en svo voru einstaka, sem þrömmuðu þegjandi
og niðurlútir. Það voru þeir, sem höfðu notið
lífsins í full ríkum mæli síðastliðna nótt og voru
eiginlega ekki búnir að ná sér. Þetta voru aðal-
lega ungir aðkomumenn, sem stunduðu hér róðra
og bjuggu í verbúðum. Þórður á Grund var byrj-
aður að beita, hann átti bezta bátinn og bezta
húsið í þorpinu, og var búinn að vera formaður
þarna á nesinu í 25 ár. Hann lét háseta sína búa
á neðri hæð húss síns, en það voru aðallega
ungir menn úr næstu sveitum. Var þetta skip-
rúm oftast um setið, því Þórður á Grund var
mjög vinsæll og oftast hlutarhæstur. Húsið stóð á
sléttri grund niður við sjóinn og beitningaskúr-
inn áfastur við annann húsgaflinn og var innan-
gegnt í hann úr húsinu. Er þeir höfðu beitt
skamma stund heyrðu þeir, að gengið var fram í
skúrinn, var auðheyrt, að komumaður þreifaði
fyrir sér með báðum höndum, enda ljóslaust í
milliganginum, er fram í skúrinn kom, kom í ljós,
að þetta var öldungurinn Ásmundur á Núpi, fóstri
Þórðar. Hann var nú kominn á níræðisaldur, þótt
lítt sæi það á honum nema hvað hár hans var
hvítt. Hann var meðalmaður á hæð, enn þá beinn í
baki og þykkur undir hönd, var auðséð, að hann
hafði einhverntíma haft krafta í kögglum. Gamli
maðurinn deplaði augunum er hann kom í ljósið,
en er hann gat greint um hverfið hvesti hann á
þá augunum .... loðnum augnabrúnum og hélt
svo áfram, ræskti sig og dæsti fyrir utan dyrnar
og tautaði við sjálfan sig. „Á, já, já, ekki vantar
bölvaða ferðina á þeim ...“ og svo snýtti hann sér
í ákafa svo að drundi við. „Og eitthvað sýnist
mér ganga á þarna uppi, og þessi líka litli rosa-
baugur.“ Nú heyrðu þeir inni, að sá gamli hnusaði
og dró andann djúpt að sér. Nú finnur hann lykt
af þanginu sem golan flytur með sér frá fjörunni“,
hvíslaði Þórður, það er ekkert hér á jarðríki, sem
honum finst eins gott. Góði segðu okkur eitthvað
um hann, sögðu hásetar hans. Þeir höfðu heyrt
svo mikið talað um þennan mann, frá því þeir
voru smá strákar, og það hefur víst ekki verið
þeim gamla í óhag því þeir horfðu á hann með
lotningu, er hann varð á vegi þeirra. Þórður hristi
höfuðið, en strákarnir linntu ekki látum, fyrr en
10 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ