Sjómannadagsblaðið - 04.06.1950, Blaðsíða 60

Böðvar Steinþórsson:
Bátaæfingar og veitingastarfsfólkið
Mér finnst rétt að minnast á eitt atriði, sem
ég hefi ástæðu til að ætla að sé að mörgu eða
því nær öllu leiti vanrækt varðandi öryggi sjó-
manna, en það eru bátaæfingar.
Það hafa margir sjómenn spurt mig um það,
hvort ekki væri skilda að hafa bátaæfingar á
ákveðnum fresti. Vissulega eru til ákvæði í regl-
um um það atriði.
En ástæðan fyrir því, að mér dettur nú í hug
að skrifa um þetta efni er sú, að eitt sinn var ég á
fundi einnar slysavarnar deildar hér á landi, en
þar talaði einn stjórnarmeðlimur þeirrar deildar
um nauðsyn þess, að veitingastarfsfólkið á skipun-
um yrði sérstaklega þjálfað, að mér skyldist öðrum
fremur í bátaæfingum. Atti stjórnarmeðlimurinn
við, að þessar stéttir skipverja kynnu minna en
aðrir að halda á ár, það er að segja væri óþjálfaðri
í róðrarleginu en aðrir skipverjar.
Þó að á annað ár sé liðið síðan þessi ræða var
flutt, mætti kanske með sanni segja, að ég hefði
átt að vera búinn að ræða þetta mál fyrr, t. d. í
síðasta Sjómannadagsblaði, en því vil ég svara
á þá leið, að ég hef notað tíman til að kynna mér
þetta atriði.
Þegar ég var nýbyrjaður til sjós, þá 16 ára,
var bátaæfing haldinn er skipið sem ég var skráð-
ur á, lá fyrir akkeri á einum af hafnlausu viðkomu-
stöðunum hér við land. Bátaæfinginn hófst með
því eins og auðsætt er, að björgunarbátum var
í Garðahverfi, var sjómaður allt sitt líf. Minningin
um föður sinn er Jens fersk í minni og mun hún
eiga sinn þátt á áhuga hans fyrir því að sjómanna-
stéttinni íslenzku verði sýndur sómi. „Aður fyr
hófust sjóferðir með því að skipshöfnin tók ofan
höfuðföt sín og bað sjóferðarbænina. Sú verndar-
hönd, sem leiðir skip sjómannsins heilt í höfn er
sjómönnum en í dag meira virði en allt annað.
Kirkja reist alföður til dýrðar, er veglegasta minn-
ismerki, sem hægt er að reisa íslenzkri sjómanna-
stétt“, segir Jens Eyjólfsson.
Báturinn tiibúinn.
svingað út, en þegar átti að láta einn bátinn síga
niður, þá gat hann eðlilega sigið niður að aftan, en
ekki að framan, gaf stýrimaður skipun til eins
tiltekins skipverja sem var í hópi veitingastarfs-
manna skipsins, að hann skyldi stökkva yfir í
björgunarbátinn til að aðgæta hvað torveldaði því
að báturin gæti sígið að framan, en um leið og
skipverjinn stekkur um borð í björgunarbátinn
slitnar talían að framan svo björgunarbáturinn
hangir að aftan, en um leið fellur allt lauslegt svo
sem árar og annað í sjóinn, og auðvitað maðurinn
líka, en hann fór í kaf, en kom upp aftur, var það
hin mesta mildi að skipverjinn fengi ekki yfir sig
árar eða annað það er í sjóinn féll úr bátnum.
Skipverjanum varð bjargað, og ekkert slys
varð af, sem betur fór.
Það sem skeð hafði, eftir því sem virðist, var
það, að bátaæfing hafði ekki farið fram í nokkur
ár, og enginn athugun farið fram á því, hvort allt
væri í lagi varðandi útbúnað bátanna. Talían var
orðin slitin o. fl. því skilt var þess valdandi að
hún var föst og slitnaði síðan undan þunga skip-
verjans.
Ef um það hefði verið að ræða, að skipið væri
strandað, eða annað sjóslys hefði átt sér stað,
og í alvöru hefði þurft á björgunarbátum að halda,
hefði björgunarbáturinn ekki verið í notfæru
standi, og því gagnslaus.
40 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ