Sjómannadagsblaðið - 04.06.1950, Page 36

ýmsan annan hátt hafa hjálpað til að koma þessu
húsi upp og búa það þeim tækjum, sem gera
okkur unt að lifa hér lífi okkar glaðir og ánægðir
eftir hið langa og oft erfiða starf á sjónum. Og þótt
okkur fyndist oft, að af litlu væri að taka hjá okk-
ur sjálfum, er við vorum að greiða tillag okkar, þá
sjáum við nú, að þeim aurum var vel varið og
það hefði oft getað verið stærra, þegar vel gekk.
Og eftir að hin nýju og miklu hafnarmannvirki,
skjólgarðurinn frá Örfirisey út í Engey var byggð-
ur, er ekkert brim hér og það fer svo vel um bát-
ana okkar. Jú, við höfum það gott. Við kveðjum
og förum og erum nú hér aftur á sama staðnum,
þar sem kaldur gustur erfiðleikanna næðir um
okkur.
Það er ekki hægt að segja, að 10 ár sé langur
tími á mælikvarða aldanna, en í 10 ár, eða vel það
er búið að vinna að undirbúningi Dvalarheimilis
aldraðra sjómanna. En hvað erum við svo komnir
langt áleiðis? Við höfum safnað á þriðju miljón
króna og er það að vísu góð upphæð, en er þó að-
eins lítill hluti af byggingarkosnaði heimilisins.
En það er annað verra. Við höfum engan end-
anlegan stað fengið, sem við getum bent á og sagt:
Þarna á að byggja dvalarheimilið og við getum
byrjað á að leggja undirstöðurnar. Nei, við getum
aðeins sagt fólki, að við séum að safna fyrir
Dvalarheimili, en hvar það eigi að vera og hvenær
bygging þess hefjist getum við ekki sagt. Til þess
að fólk trúi, þarf það að sjá eitthvað raunverulegt,
þá helst áhuginn vakandi og þá er von um árangur.
Sjómannastéttin hefir látið ákveðnar óskir í
ljós um að fá Lauganesið, þar sem holdsveikra-
spítalinn stóð, með aðliggjandi landi. Þeir, er því
landi ráða, hafa til að byrja með látist vera því
fylgjandi og gefið góðar vonir. En þegar á hefir
átt að herða, er farið undan í flæmingi og bent á
ótal aðra staði. En sjómannastéttin hefir nú óskað
eftir þessum stað, og það verða henni mikil von-
brigði og sár, ef það bregst. Henni virðist þá að
gleymt sé hverju hún fórnaði á undanförnum ár-
um, er hún sigldi ótrauð út á hafið til að sækja
þjóðinni björg í bú, þótt vitað væri, að óvinur-
inn lægi fyrir utan landsteinana tilbúinn að skjóta
menn og skip í kaf og hlífði engu. Og ef einhver
komst lífs af úr þeim hildarleik beið þeirra að
flækjast á litlum bát eða fleka dögum saman um
hafið við hinar mestu hörmungar storms og kulda,
oftast matar- og vatnslitlir eða lausir. Þær hörm-
ungar hafa rist þær rúnir á andlega og líkamlega
heilbrigði þeirra, sem aldrei afmást og meim verða
aldrei þeir sömu og áður. Er nú til of mikils mælst,
að þeir aðilar, sem ráða þessum lóðarskika og
Reykjavíkurbær er eigandi að, launi nú lítillega
hið þýðingarmikla og áhættusama starf þessarar
stéttar með því að gefa henni þessa óskalóð undir
dvalar- og hvíldarheimili sitt? Lóðin kann að vera
Reykjavíkurbæ dýrmæt, en hún er lítilsvirði á
móts við allt það, sem sjómannastéttin hefir látið
Reykjavíkurbæ í té með störfum sínum og fórnum.
Sjómenn góðir! Hér þarf að herða róðurinn.
Enginn má skerast úr leik. Allir verðum við að
vera sammála um að Lauganesið sé eini staður-
inn, sém til mála geti komið að reisa Dvalarheimil-
ið á, og allir verðum við að vera samtaka um að
bera þá kröfu fram til sigurs. Engin skipshöfn
eða einstaklingur má skerast úr leik, heldur magna
hver aðra til átaka. Og samhliða kröfunni um lóð-
ina verðum við svo að herða á fjársöfnuninni,
skipuleggja hana og koma þessu fyrirtæki á fjár-
hagslega öruggan grundvöll. Þótt margir aðrir en
sjómenn hafi lagt álitlegar upphæðir í heimilis-
sjóðinn og geri það vonandi framvegis, þá mun
samt alltaf þunginn af söfnuninni hvíla á herðum
sjómannanna og verða þeir þess vegna að skipu-
leggja hana svo vel, að þeir finni sem minnst til
hennar, en gefi um leið sem beztan árangur. Við
getum hugsað okkur að söfnunin færi fram á þann
hátt, að gefnir væru einn eða tveir fiskar í róðri
á fiskibát, ein tunna eða tvær á togara í túr eftir
afla, á verzlunarskipi nokkrir eftirvinnu tímar
eða eitthvað í þessa átt.
Ef áhuginn og viljinn er nógu sterkur finnast
alltaf einhverjar leiðir, sem eru létt færar en gefa
þó góðan árangur. Við getum líka óskað okkur, og
vonandi hittum við á óskastundina, að útgerðar-
menn fái almennt áhuga fyrir þessu málefni starfs-
manna sinna og minnist þess, þegar vel gengur,
skip hans hafa aflað vel eða eru fljót í förum.
Myndi það vekja mikinn samhug milli þessara
mjög svo nátengdu stétta. Þótt upphæðin væri
ekki há í hvert skipti, þá vitum við að kornið
fyllir mælirinn, og hver krónan gerir sitt gagn.
Þetta myndi skapa traustan og öruggan fjárhags-
legan grundvöll.
Að byggja Dvalarheimili fyrir aldraðar sjó-
menn er ekki mál, sem einungis varðar sjómanna-
stéttina, heldur er það menningar- og mannúðar-
mál, sem varðar alla þjóðina. Sjómennirnir eru
útverðir íslenzku þjóðarinnar. Þeir leggja sig í
16 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ