Sjómannadagsblaðið - 04.06.1950, Qupperneq 65

Þegar Loske stal
líkkisfunni minni
Ég rogaðist upp landganginn með fatakistuna
mína. Hún var þung, enda full af fötum, sem
mamma hafði raðað í hana, vel og snyrtilega frá
öllu gengið og sennilega blessað yfir hverri flík,
eins og mæðrum er trúandi til, sem útbúa son sinn
í fyrstu sjóferðina.
Kistan var erfið í meðförum og ég var oft
búinn að svitna af erfiði og skapillsku á leiðinni
að heiman, með járnbraut og hestvagn alla leið til
Hamborgar. En nú var komið að leiðarlokum, —
loksins — og kistan stóð á dekki „Gertrude“ og
beið eftir að komast í fastar skorður.
I fyrstu sá ég engann á dekkinu, en er ég gáði
betur í kring um mig, sá ég strákslána, á aldur
við mig, með svo glett bros að eyrun virtust vera
í munnvíkjunum.
„Heil Hitler!“ öskraði ég og stóð teinréttur.
„Heil asni“ sagði hann og skelli hló.
Ég svitnaði — af hræðslu, undrun, blygðun og
reiði. „Hvernig vogið þér---“
„Hægann asni. Hér er sko enginn Hitler. Eng-
inn Göhring eða Himmler. Hér er foringi, en ekki
„Liðþjálfi“. Foringinn hér er kallaður skipstjóri,
svona þegar hann heyrir til, annars bara „Kallinn11.
Auðvitað af því að engir geta orðið skipstjórar
lenzk fiskiskip njóta í hans heimalandi, og er þá sleppt
þeirri staðreynd, við eigum miklu meira undir afkomu
fiskveiðanna en allar grannaþjóðir okkar.
Tilgangur sjómannadagsins er sá, að fylkja sér um sam-
eiginleg hagsmunamál þeirra, sem sjávarútveg stunda.
G-erið sjómannadaginn 1950 að baráttudegi fyrir nýrri
samfelldri sókn um aukna vernd fiskisvæða og land-
helginnar. Látið engan þurfa að segja, að sofið sé á verð-
inum. Sækið fram með festu og öryggi. Ræðið málin
heima í sem flestum byggðarlögum og skapið þvi al-
menningsfylgi um ákveðnar lágmarkskröfur, sem þið sjáið
um að ríkisstjórn og alþingi uppfylli. Ef samtökin eru
sterk er valdið okkar og jafnframt ábyrgðin á því, að
framkvæmd fylgi orðum og ráðagerðum.
Verum einhuga um að gera það, sem í okkar valdi
stendur til þess að tryggja það, að aldrei þurfi að segja:
„Fyrir nokkru var nægur fiskur í þessum sjó, er var
björg í búi og fæddi fjölda fálks; nú er hér fisklaus sjór.“
Gleymum ekki, að sú staðreynd yrði dauðadómur fyrir
talsverðan hluta íslenzku þjóðarinar, og hún getur verið
mjög nærri ef ekkert er aðhafzt nú þegar.
ísafirði, 1. maí 1950.
Arngr. Fr. Bjarnason.
nema þeir sem hafa orðið aumingjar af erfiði og
biturri reynslu. Okkar á milli sagt er enginn
flokksbundinn Nazisti hér um borð. Nema kannski
þú sért það? !“
„Flokksbundinn? Ég var í Hitlersæskunni.“
„Ja, það telzt nú ekki með. — Sjáðu til, hér
um borð gilda aðeins ein lög. En þau færðu brátt
að heyra hjá stýrimanninum. Það er að segja
þriðja stýrimanni. Því hinir virða þig — Græn-
ingjan — ekki viðlits nema til að manna þig, —
svona öðru hvoru. —
„Hver ert þú?“ Fyrir framann mig stóð lítill
feitur náungi, með stuttklippt alskegg.
„Ég er nýi maðurinn. Það er að segja nýi
léttadr engurinn“.
„Já, það vil ég heldur heyra. Þú ert sko eng-
inn maður. Ekki ennþá, en þú verður það kannski,
ef þú ílengist hér með okkur og deyrð ekki of
snemma til þess. — Hvað er þetta?“
Ég glápti á manninn. — Hvað meinti hann?
— Líkistuna!? Allt í einu skildi ég að hann átti
við fatakistuna. Jú, ég sá að það núna, að hún
var ekki ósvipuð líkistu í laginu. Þessu hafði ég
aldrei tekið eftir fyrr. Það sló mig óhugur. Skildi
þetta vera fyrirboði, þess, sem koma átti? — Ég
hristi af mér óhugnaðinn og drattaðist með kist-
una, fyrirgefið, líkkistuna fram í lúkar, — ákveð-
inn í að losa mig við hana, við fyrsta tækifæri.
Strax fyrsta daginn um borð í „Gertrude“, var
það á hvers manns vörum á skipinu að ég hefði
komið með líkkistu með mér. Þótti það bæði
lýsa mikilli fyrirhyggju og karlmennsku. Sjálfur
hertist ég í þeirri fyrirætlun að skilja kistuna
aldrei við mig. Því þegar ég fór að hugsa mig
betur um, mundi ég að hún var gamall ættargrip-
ur, sem mömmu þótti mjög vænt um. Ég held hún
hafi sagt hana erfðagrip eftir ömmu sína.
„Gertrude“ sigldi úr höfn í Hamborg á til-
settum tíma og var ferðinni heitið til Suður-
Ameríku. Ekki vissum við í fyrstu hvert fara
skyldi, en það skifti svo litlu máli. Aðalatriðið
var að ég var kominn til sjós og margra ára
draumur var orðinn að veruleika.
Aginn um borð var mikill. Þó ekki óþolandi.
Því aga hafði ég vanist frá blautu barnsbeini.
Aðeins þurfti ég að átta mig á að enginn Hitlers-
dýrkun var um borð í skipinu. En það var orðið
svo rótgróið hjá mér að að allt og allir bæru
SJÓMANnadagsblaðið 45