Eimreiðin - 01.03.1922, Blaðsíða 7

eimreiðin
JÓN HELGf
71
Uendu. Engi var öfund þeirra í millum eöa sundurþykUi, engi ágangr eða
þrætni, hverr vildi annan sér meira háttar; hlýðni hélt þar hver við annan
ok þegar signum var til tíða gjört, skunduðu allir þegar úr sínum
smákofum til kirkjunnar, sætligan seim, sem þrifit bý flugi til býstokks
heilagrar kirkju með sér berandi, hvert þeir höfðu saman borit or
lvstuligum vínkjallara heilagra ritninga". —
V.
Aldrei hefir nokkurt kristninnar höfuðból verið betur setið
hér á landi en Hólastóll undir handleiðslu ]óns biskups og
megum við, sem nú lifum, öfunda.fólk þeirra tíma, sem áttu
kost á að kynnast jafn glæsilegum höfðingja og Jón var og
allri hans góðu stjórnsemi og aga. Og sennilega hefir kristin-
dómurinn sjaldan átt jafn auðsveipa áhangendur.
En þessi hlýðni og auðsveipni fólksins var ekki einungis
að þakka skörungskap ]óns, heldur því að hann flutti landi
sínu hina kristnu útlendu menning eins og hann hafði kynst
henni í allri sinni dýrð á ferðum sínum. Jarðvegurinn var
undirbúinn frá dögum Stefnis og Þangbrands af ýmsum trú-
boðum, klerkum og útlendum biskupum, sem hingað voru
sendir, og trúin á öll hin fögru fyrirheit um tímanleg og and-
leg gæði, sem kristindómurinn gaf, hafði stórum vaxið eftir
því sem hingað 'bárust fréttirnar um vaxandi vald og gengi
kirkjunnar í öllum löndum. Það var um þessar mundir sem
páfaveldi stóð með mestum blóma og bauð keisurum og kóng-
um byrginn, og einhuga áhugi breiddist um öll lönd að menn
skyldu fara til landsins helga, vinna það úr Hundtyrkjans
höndum og stofna allsherjar guðsríki á jörðu. »Guð vill það«
hrópaði fólkið, og fór á stað.
Jón hafði kynst eldmóði krossfaranna og eflaust langað
með í leiðangur austur, en hann mátti ekki hafna sínu biskups-
dæmi á Hólum. Hann hafði numið alt sem nýtilegt var í
hinni kristnu menning þeirra tíma og þar að auki gengið í
Svartaskóla með Sæmundi fróða. Hann hafði líka lært það,
að sé trúin nógu sterk má nota hana til að flytja fjöll í huga
fólksins.
Og hann var nógu stórhuga þegar í byrjun síns biskups-
dóms að prófa kraftana. Tækifærið lét ekki bíða sín.